(Thanh tra) - UBND tỉnh Đồng Tháp vừa có báo cáo tổng thể tình hình thực hiện ngân sách chi cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN, ĐMST, CĐS) năm 2025 và dự toán giai đoạn 2026 – 2030.
Ước giải ngân chi ngân sách đạt 46%
Theo rà soát của UBND tỉnh Đồng Tháp, tổng dự toán ngân sách Nhà nước bố trí cho KHCN, ĐMST, CĐS năm 2025 là 301,737 tỷ đồng; tổng dự kiến chi ngân sách Nhà nước của tỉnh là 37.294 tỷ đồng.
Tình hình giải ngân dự toán cho KHCN, ĐMST, CĐS ước giải ngân đến cuối năm 2025 đạt 139,261 tỷ đồng; tương ứng 46% trên tổng dự toán được giao.
Theo đánh giá của UBND tỉnh Đồng Tháp, nguyên nhân giải ngân dự toán năm 2025 không đạt 100% dự toán là do một số nội dung chi hiện nay chưa có căn cứ để áp dụng hoặc văn bản quy phạm pháp luật đã hết hiệu lực thi hành.
Đối với vốn đầu tư công, có một số dự án không có nhu cầu thực hiện sau khi dự án hoàn thành, một số dự án xin tạm dừng thực hiện trong năm 2025 và một số dự án giá trị giải ngân thấp.
Cụ thể, Nghị quyết số 256/2019/NQ-HĐND ngày 16/7/2019 quy định nội dung và mức chi từ ngân sách Nhà nước để thực hiện hoạt động sáng kiến trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp, nội dung chi về hoạt động sáng kiến trên địa bàn tỉnh đã hết hiệu lực.
Các hợp đồng chuyển giao công nghệ và hỗ trợ các tổ chức kinh tế đầu tư vào hoạt động khoa học và công nghệ hiện tại không có căn cứ chi, do phải chờ chủ trương cho phép tiếp tục áp dụng Nghị quyết số 44/2021/NQ-HĐND ngày 17/8/2021 của HĐND tỉnh ban hành quy định một số chính sách khuyến khích các tổ chức kinh tế đầu tư vào hoạt động khoa học và công nghệ trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đồng Tháp cũng chủ động rà soát, không thực hiện các nhiệm vụ do trùng lặp sau sáp nhập tỉnh hoặc không phù hợp với nhu cầu của tỉnh Đồng Tháp mới.
Về thực hiện chi ngân sách Nhà nước giai đoạn 2026 – 2030: Tổng ước chi ngân sách Nhà nước của tỉnh Đồng Tháp là 216.420 tỷ đồng. Tổng ước dự toán ngân sách Nhà nước bố trí cho KHCN, ĐMST, CĐS giai đoạn năm 2026 – 2030 là 6.492,6 tỷ đồng. Tỷ lệ ngân sách Nhà nước chi cho nhiệm vụ KHCN, ĐMST, CĐS ước đạt 3%.
Ngoài ra, giá trúng thầu các gói thầu thấp so với dự toán được duyệt là 4,366 tỷ đồng; dự án “Hệ thống thông tin ngành khoa học và công nghệ (giai đoạn 1) tổng mức đầu tư 15 tỷ đồng đã được điều chỉnh thời gian thực hiện sang 2026 - 2027.
Do đó, vốn được giao năm 2025 là 3 tỷ đồng dự kiến không thực hiện; dự án thiết bị phòng chức năng phục vụ dạy học STEM/STEAM, dự toán bố trí 25,300 tỷ đồng, ước giải ngân là 144 triệu đồng; dự án hệ thống camera giám sát giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp, dự toán bố trí 6 tỷ đồng, ước giải ngân là 105 triệu đồng.
Bất cập trong chính sách
Như Báo Thanh tra đã đưa tin, trước đó, UBND tỉnh Đồng Tháp đã có báo cáo đề nghị sửa đổi các bất cập trong chính sách về chi ngân sách cho KHCN, ĐMST, CĐS.
Theo đánh giá của UBND tỉnh Đồng Tháp, các bất cập, vướng mắc này khiến nhiều nội dung chi ngân sách cho KHCN, ĐMST, CĐS khó thực hiện được.
Trong thực tiễn, khi triển khai thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách cho KHCN, ĐMST, CĐS cần có sự điều chỉnh kinh phí khoán chi giữa các nội dung chi hoặc bổ sung kinh phí.
Tuy nhiên, Thông tư liên tịch số 27/2015/TTLT-BKHCN BTC ngày 30/12/2015 của Bộ trưởng Bộ Tài chính - Bộ Khoa học và Công nghệ tại khoản 3 Điều 10 và điểm đ khoản 2 Điều 13 quy định việc thanh toán tạm ứng kinh phí thực hiện các nội dung công việc của nhiệm vụ khoa học và công nghệ là trách nhiệm của đơn vị chủ trì nhưng đơn vị phải xử lý là đơn vị quản lý kinh phí là không phù hợp, làm ảnh hưởng đến công tác quản lý tài chính của nhiệm vụ khoa học và công nghệ.
Mặt khác, Thông tư liên tịch số 27 được ban hành trên cơ sở Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013 đã hết hiệu lực thi hành nên gây khó khăn, bất cập trong quá trình áp dụng.
Bên cạnh đó, có sự trùng lắp và mâu thuẫn về quy định “Trích lập Quỹ Phát triển hoạt động sự nghiệp” giữa Nghị định số 263/2025/NĐ-CP ngày 14/10/2025 và Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 của Chính phủ.
Cụ thể, điểm a Khoản 3 Điều 13 Nghị định 263/2025/NĐ-CP quy định tổ chức khoa học và công nghệ công lập được “Trích lập Quỹ Phát triển hoạt động sự nghiệp tối thiểu 10%” trong khi điểm a khoản 1 Điều 14 Nghị định số 60/2021/NĐ-CP quy định “Trích lập Quỹ Phát triển hoạt động sự nghiệp tối thiểu 25%”...
UBND tỉnh Đồng Tháp kiến nghị Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính xem xét, ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung Thông tư liên tịch số 27 cho phù hợp với tình hình quản lý tài chính đối với nhiệm vụ KHCN, ĐMST, CĐS; Nghị định số 88/2025/NĐ-CP ngày 13/4/2025 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Nghị quyết số 193/2025/QH15 ngày 19/2/2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển KHCN, ĐMST, CĐS quốc gia.
Đồng thời, xem xét để có quy định thống nhất về “Trích lập Quỹ Phát triển hoạt động sự nghiệp”; Kiến nghị Bộ Tài chính xem xét bổ sung kinh phí từ nguồn ngân sách Trung ương đối với các tỉnh nhận bổ sung cân đối từ ngân sách Trung ương để thực hiện đầu tư cho KHCN, ĐMST, CĐS đảm bảo tỷ lệ 3% theo Nghị quyết số 57-NQ/TW.
