(Thanh tra) - Tại xã Ea Na (Đắk Lắk), những người có uy tín là "hạt nhân thắp lửa", đóng vai trò cầu nối then chốt, đưa chủ trương, chính sách Nhà nước đến với người dân. Họ tiên phong phát triển kinh tế, đồng thời là trụ cột giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
Ngọn lửa tiên phong thắp sáng buôn Tuôr A
Về với buôn Tuôr A, xã Ea Na (Đắk Lắk), cái tên ông Y Blia Mlô (66 tuổi), người có uy tín dân tộc M'nông, dường như đã trở thành một biểu tượng thân thuộc mà hầu như ai cũng biết.
Không chỉ được biết đến là một đảng viên gương mẫu luôn "nói đi đôi với làm", ông Y Blia còn nổi bật với sự gần gũi, gắn bó sâu sắc với bà con và những đóng góp không ngừng nghỉ cho sự đi lên của địa phương.
Để thực hiện tốt công tác tập hợp quần chúng, ông Y Blia đã tích cực vận động từ chính người thân, dòng họ đến bà con trong buôn cùng chung tay đóng góp ngày công, vật liệu.
Nhờ đó, nhiều tuyến đường giao thông liên buôn, liên xã đã được mở rộng, bê tông hóa, đồng thời hệ thống kênh mương tưới tiêu phục vụ sản xuất cũng được cải tạo, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng.
Hơn 20 năm đảm nhiệm vai trò Trưởng ban công tác Mặt trận buôn, ông Y Blia luôn sâu sát cơ sở. Ông thường xuyên thăm hỏi từng gia đình để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, từ đó kịp thời kiến nghị, đề xuất lên cấp trên.
Đặc biệt, với kinh nghiệm dày dặn trong công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), ông đã tuyên truyền, vận động bà con đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, tạo nên sự gắn bó bền chặt trong cộng đồng.
Bản thân ông Y Blia cũng luôn nỗ lực phát huy vai trò đảng viên gương mẫu, đi đầu trong các hoạt động cộng đồng.
Không chỉ vậy, ông còn là điển hình năng động, sáng tạo trong phát triển kinh tế gia đình với mô hình trồng lúa nước 2 vụ/năm và mở rộng tái canh cây cà phê, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Mô hình này đã được nhiều bà con học tập và làm theo để cải thiện đời sống.
Chia sẻ về sự đổi thay, ông Y Blia bày tỏ: “Buôn Tuôr A có 191 hộ với 901 khẩu, phần lớn là đồng bào M’nông. Dù cuộc sống còn khó khăn do chủ yếu sản xuất nông nghiệp, nhưng bà con trong buôn luôn đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau. Nhờ mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, đời sống của bà con ngày càng được nâng lên rõ rệt”.
Từ một trong những buôn DTTS đặc biệt khó khăn, buôn Tuôr A giờ đây đã có nhiều đổi thay tích cực.
Phong trào xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa luôn được các hộ tích cực hưởng ứng với tỷ lệ gia đình văn hóa hằng năm đạt trên 80%.
Bà con chấp hành nghiêm túc quy định pháp luật, các vấn nạn như tảo hôn, bỏ học sớm đã không còn; các hủ tục, nghi thức rườm rà trong ma chay, cưới xin, lễ hội cũng dần được loại bỏ.
Đáng chú ý, nếu như những năm trước tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo còn cao, thì đến nay con số này chỉ còn 6 hộ nghèo và cận nghèo.
Với những đóng góp không ngừng nghỉ, sự tận tâm và nhiệt huyết của mình, ông Y Blia đã nhiều lần được Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương tặng bằng khen, giấy khen.
Ông thực sự là một ngọn lửa tiên phong, góp phần thắp sáng niềm tin và khát vọng vươn lên cho buôn làng.
Tấm gương “giữ lửa” văn hóa
Bên cạnh phát triển kinh tế, vai trò của người có uy tín trong việc bảo tồn văn hóa cũng đặc biệt quan trọng. Tiêu biểu là bà Niê H’Phong (67 tuổi, buôn Kuôp, xã Ea Na, tỉnh Đắk Lắk).
Dù đã nghỉ hưu từ năm 2015, bà vẫn đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng và được bầu là Người có uy tín ở buôn Kuôp, xã Ea Na năm 2018.
Với tâm huyết sâu sắc và vốn hiểu biết phong phú về văn hóa dân tộc Êđê, bà H’Phong được ví như "người thắp lửa" giữ gìn bản sắc truyền thống trong buôn.
Đến buôn Kuôp, nơi có 315 hộ dân, với gần 2.200 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào Êđê và M’Nông, sự đóng góp của bà H’Phong hiện hữu rõ rệt.
Bà xác định rõ, bản sắc văn hóa là "hồn cốt dân tộc" và là điểm nhấn quan trọng để phát triển du lịch, biến văn hóa thành đòn bẩy nâng cao đời sống kinh tế.
Từ nhận thức đó, bà không chỉ gương mẫu đi đầu mà còn tích cực tuyên truyền, vận động bà con duy trì và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống như cồng chiêng, dân ca, múa xoang, nhạc cụ dân tộc, các lễ hội và văn hóa ẩm thực đặc sắc.
Buôn Kuôp hiện vẫn gìn giữ được nhiều nét đẹp lâu đời, đã thành lập đội cồng chiêng biểu diễn phục vụ du khách và đặc biệt, còn giữ lại được khoảng 50 ngôi nhà dài truyền thống, sẵn sàng phục vụ lưu trú.
Sự tâm huyết của bà H’Phong đã tạo nên một "hệ sinh thái" văn hóa sinh động, góp phần quan trọng đưa buôn Kuốp được công nhận là buôn du lịch cộng đồng vào tháng 3/2024.
Bà là một trong những hộ dân tiên phong tham gia làm du lịch, tổ chức dịch vụ lưu trú. Gia đình bà đã cải tạo nhà dài truyền thống để trưng bày vật dụng dân tộc, đồng thời khôi phục nghề làm rượu cần, phát triển thành thương hiệu "Rượu cần Ây Thi" phục vụ du khách.
Bên cạnh đó, với uy tín của mình, bà H’Phong còn đi đầu trong việc vận động bà con thực hiện tốt hương ước, quy ước, từng bước xóa bỏ các tập tục lạc hậu như thách cưới, tảo hôn, hướng đến nếp sống văn minh.
Để thu hút du khách, bà còn vận động các nghệ nhân truyền dạy cồng chiêng cho thế hệ trẻ; tuyên truyền phụ nữ trong buôn dệt thổ cẩm, giữ gìn ẩm thực và vận động người dân bảo vệ môi trường, tạo cảnh quan sáng, xanh, sạch, đẹp. Nhờ đó, buôn Kuôp hiện vẫn giữ gìn nhiều nét đẹp truyền thống như cồng chiêng, dân ca, múa xoang, ẩm thực đặc sắc, và có hẳn một đội cồng chiêng biểu diễn phục vụ khách du lịch.
Sự tham gia đầy tâm huyết của bà H’Phong đã biến văn hóa thành đòn bẩy nâng cao đời sống kinh tế. Với những lợi thế về giá trị văn hóa và cảnh quan thiên nhiên, buôn Kuôp đang chuyển mình mạnh mẽ, sẵn sàng trở thành điểm đến hấp dẫn, tạo thêm nguồn thu nhập bền vững cho người dân địa phương.
Xã Ea Na hiện có 17 người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS. Theo ông Nguyễn Xuân An, Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội xã Ea Na, đội ngũ này đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự phát triển và ổn định tại địa phương.
Nhờ uy tín và sự tin tưởng từ Nhân dân, người có uy tín đã trở thành cầu nối hiệu quả giữa cấp ủy, chính quyền với người dân. Họ không chỉ tích cực tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt chủ trương của Đảng, pháp luật Nhà nước, mà còn nắm bắt, phản ánh kịp thời tình hình cơ sở. Vai trò này đặc biệt thể hiện trong việc ngăn ngừa và xử lý hiệu quả các mâu thuẫn nội bộ, hoạt động tuyên truyền trái pháp luật hay kích động chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc.
Trong cộng đồng, đội ngũ người có uy tín luôn gương mẫu, đi đầu, là hạt nhân trong mọi phong trào phát triển kinh tế và truyền tải chính sách. Đặc biệt, bằng sự nỗ lực, tận tâm, họ đang góp phần quan trọng trong việc bảo tồn, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS, cùng các già làng, nghệ nhân tạo nên một “hệ sinh thái” văn hóa truyền thống sinh động.
Những đóng góp của người có uy tín đã thực hiện hiệu quả các chương trình, chính sách dân tộc, từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào, qua đó xây dựng và củng cố vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc tại Ea Na.
