Theo ông Lê Đức Luận, tình trạng thiếu thuốc, vật tư, thiết bị y tế diễn ra ở một số các bệnh viện, cơ sở y tế có nhiều nguyên nhân. Đầu tiên là do sau dịch bệnh, nguồn cung về hàng hoá, đặc biệt là các trang thiết bị, thuốc có dấu hiệu khan hiếm.

Giá cả biến động, có loại biến động cao. Nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân sau dịch bệnh tăng nhiều. Thời hạn nhiều loại hợp đồng liên quan đến hoá chất, vật tư y tế thì chỉ 1 năm, khi hết thời hạn thì không được tiếp tục.

Các nguyên nhân nữa là tình trạng gia hạn, cấp giấy phép bị quá tải. Nhiều gói thầu không tìm được nhà thầu cung ứng, có gói thầu phải đấu thầu 2,3 lần. Nhân lực để thực hiện công tác đấu thầu không đáp ứng được yêu cầu.

"Có tâm lý e ngại trong việc đấu thầu mua sắm các loại hàng hoá, đặc biệt là trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc…", Thứ trưởng Bộ Y tế nói.

Ông Luận khẳng định, thời gian qua, Bộ Y tế tích cực cùng các bộ, ngành tham mưu cho Chính phủ có các giải pháp tháo gỡ, đặc biệt là trong lĩnh vực mua sắm trang thiết bị, vật tư, thuốc.

Đáng chú ý, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ báo cáo Quốc hội ban hành Nghị quyết 80, cho phép tiếp tục sử dụng các giấy đăng ký lưu hành thuốc đã hết hạn. Trên cơ sở đó, đến hôm qua (2/3), Bộ Y tế đã gia hạn được hơn 9.000 giấy phép này.

“Có thể nói giấy phép về lưu hành thuốc đến nay đã gia hạn hết. tất cả các loại thuốc trên thị trường đã đăng ký trước đây đã được tiếp tục lưu hành”, ông Luận cho hay.

Cũng theo Thứ trưởng Bộ Y tế, hôm qua (2/3), Bộ Y tế đã trình Chính phủ nghị định sửa đổi Nghị định 98 về quản lý trang thiết bị y tế. Ông Luận tin rằng, nghị định sửa đổi Nghị định 98 này sẽ "rất sớm" được ký ban hành.

Ông Luận cho biết thêm, hôm nay, Chính phủ đang họp để sửa đổi và tiếp tục kéo dài thời gian có hiệu lực của Nghị quyết 144, bảo đảm trang thiết bị y tế, thanh toán chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế…

“Các bất cập liên quan đến việc mua sắm trang thiết bị y tế, thuốc và thanh toán bảo hiểm y tế sẽ được giải quyết”, ông Luận nói và khẳng định sẽ tập trung giải quyết vướng mắc về giá.

Vẫn theo Thứ trưởng Bộ Y tế, trước đây yêu cầu phải có 3 báo giá nhưng có những mặt hàng không lấy đủ 3 báo giá, như các mặt hàng độc quyền. “Chúng tôi đề nghị sửa theo hướng có những mặt hàng chỉ có 1 hoặc 2 báo giá thôi cũng phải chấp nhận lựa chọn”.

Ngoài ra, liên quan đến trang thiết bị y tế, cùng một cấu hình, cùng tính năng nhưng nguồn gốc xuất xứ khác nhau, nhà cung cấp khác nhau thì giá cũng khác nhau. “Nếu chúng ta cứ lấy giá thấp nhất thì có thể sẽ không bảo đảm chất lượng. Các hàng hoá khác chúng ta cũng thấy điều này”, ông Luận nói.

Bộ Y tế cũng đề xuất Hội đồng khoa học của cơ sở y tế sẽ quyết định lựa chọn loại nào thích hợp, phù hợp với yêu cầu sử dụng, chứ không phải lúc nào cũng lấy giá thấp nhất.

“Bộ Y tế đã cùng các bộ, ngành rất tích cực với việc tham mưu cho Chính phủ sửa đổi và ban hành các quy định, đặc biệt là Nghị định 98 và Nghị quyết 144, qua đó sẽ tháo gỡ được những khó khăn, vướng mắc hiện nay. Ngay sau khi các văn bản này được ban hành, các đơn vị có thể tiến hành đấu thầu mua sắm các loại vật tư, hoá chất, trang thiết bị y tế, thuốc và sẽ bảo đảm nhu cầu”, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.

Cũng tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ Y tế trả lời báo chí về việc "chảy máu chất xám trong ngành y". Theo ông, vừa qua, Bộ Y tế tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Luật Khám sữa bệnh, có hiệu lực từ 1/1/2024 cũng nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực khám chữa bệnh nói chung, trong đó có vấn đề nhân lực của ngành y tế.

Trước hết, hiện nay các cơ sở y tế công lập, đặc biệt ở vùng sâu vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn đã được áp dụng phụ cấp ưu đãi nghề với mức từ 20-70%.

Các nhân viên y tế thôn bản cũng đã được hưởng phụ cấp hằng tháng từ 0,3-0,5 so với mức lương tối thiểu. Bộ Y tế đã trình Chính phủ để sửa đổi Nghị định số 56 năm 2011, theo hướng tăng phụ cấp đặc thù đặc biệt cho y tế cơ sở vùng xa vùng sâu.

Hiện Bộ Y tế đang soạn thảo thông tư xây dựng giá dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu; xây dựng Thông tư về cơ chế xã hội hóa trong cơ sở y tế công lập.

"Các cơ sở y tế công lập này khi thực hiện được cơ chế xã hội hóa, cơ chế tự chủ sẽ có điều kiện để nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho nhân viên", Thứ trưởng Bộ Y tế nói.

Ông Lê Đức Luận nói thêm, "ngành y tế cũng sẽ xây dựng nghị định quy định về đào tạo chuyên sâu và đào tạo đặc thù để đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh và cũng sẽ kiện toàn, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp y tế trong bộ và ngành y tế đang quản lý, đảm bảo tinh gọn, hiệu quả và nâng cao hiệu quả hoạt động và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân. Qua đó cũng sẽ góp phần cải thiện đời sống của công chức, viên chức ngành Y tế".

Hương Giang