Người dân gặp khó
Để ghi nhận thực tế về thực trạng trên, chúng tôi đã đến thôn 3, xã Nhị Hà, huyện Thuận Nam và thôn Phước Thiện 3, xã Phước Sơn, huyện Ninh Phước. Nhiều diện tích táo của người dân đang trong thời kỳ thu hoạch và ra bông bị bụi bám đặc kịt khiến táo phát triển kém và bị thương lái thu mua với giá thấp.
Anh Nguyễn Đức Thắng ở thôn Phước Thiện 2, xã Phước Sơn đang trồng khoảng 3 sào táo (3.000m2) sát đường cao tốc Bắc - Nam bức xúc nói: "Mỗi lần hái táo gia đình tôi phải thuê thêm công ngồi lấy vải khô lau bụi cho sạch mới bán được. Nếu táo không bị bám bụi thì thương lái mua với giá 10.000 - 12.000 đồng/kg.
Gần một năm nay chúng tôi và những hộ gần đây bị thương lái ép giá chỉ còn 5 - 6.000 đồng/kg vì lý do táo không đẹp do bụi".
Cách giàn táo của anh Thắng khoảng 100 mét là giàn táo tơ đang ra trái của gia đình anh Phạm Ngọc Bông ở thôn Phước Thiện 1 cũng không mấy khả quan hơn, hơn 1,5 sào táo (1.500m2) bị bụi bám dày trên lá, khả năng đậu trái thấp.
Chỉ tay về giàn táo với giọng đượm buồn, ông Bông nói: "Táo tôi vừa trồng từ trước Tết Nguyên đán giờ đang ra bông, kết trái nhưng bụi bám khiến táo phát triển kém và sinh ra nhiều sâu bệnh trên cây như nhện, vàng lá... Gia đình tôi mới đầu tư gần 30 triệu phủ lưới hết giàn, giờ lưới cũng đang chuyển từ màu trắng sang màu cà phê".
Cùng chung nỗi bức xúc, anh Nguyễn Đức Thịnh ở thôn Phước Thiện 3 cho biết, ngày trước chưa làm cao tốc 1,5 sào táo (1.500m2) gia đình chỉ thuê 2 - 3 công để hái và vận chuyển táo. Gần một năm nay, phải thuê thêm 2 công nam để phụ chuyển táo ra vườn và dùng nước để rửa bụi trên trái táo.
"Bình thường trái táo sẽ có phấn tự nhiên tạo cho trái táo bóng đẹp và ngon, mỗi vụ như vậy thôi thu hoạch hơn một tấn và có thu nhập cao.
    |
 |
| Táo bị bám bụi kém phát triển, thậm chí là hư hoàn toàn. Ảnh: Khoa Lê |
Tuy nhiên, gần một năm trở lại đây, táo bị bụi bám làm giảm năng suất chỉ còn vài tạ, mỗi lần thu hoạch gia đình tôi phải dùng nước rửa nên làm trái táo mất độ ngon và đẹp, từ đó thương lái chỉ thu mua từ 5.000 - 6.000 đồng/kg, sau khi trừ mọi chi phí gia đình tôi chỉ lỗ hoặc huề vốn", anh Thịnh bức xúc nói.
Cần hướng khắc phục cho người dân
Hơn 5 hécta táo của gia đình anh Huỳnh Văn Nhớ ở khu phố 6, thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước bị thiệt hại khoảng 60%.
Anh Nhớ kể: "Hai năm trước tôi đầu tư khoảng 2 tỉ để làm giàn, giống táo. Thời điểm đó hơn 5 hécta của tôi cho thu hoạch vài tấn, sau khi trừ mọi chi phí cũng lãi nhiều.
Nhưng hơn một năm nay thu hoạch chỉ còn 2-3 tấn, nguyên nhân là do táo bám bụi làm táo bị hư một phần và một phần là kém phát triển.
Mỗi lần thu hoạch táo, gia đình tôi phải thuê thêm 2 - 3 nhân công để ngồi rửa táo cho sạch bụi, mặc dù rửa sạch nhưng thương lái cũng mua với giá rẻ bèo chỉ 5.000 - 6.000 đồng/kg. Còn lá táo không thể cho dê ăn được vì bụi bám dày như xi măng, dê ăn vô là bệnh liền".
Anh Nhớ thông tin thêm: "Xe ở đây phải chạy 100 - 120 km/h, trên xe lại chở vật liệu nặng nên gây ra bụi mù mịt, gió đưa bụi bay hết vào giàn táo, mặc dù có phủ lưới nhưng cũng không ăn thua. Chưa kể vào ban đêm những xe này còn chạy với tốc độ cao hơn".
Liên quan đến vấn đề này, ông Lê Quyết Thắng, Chủ tịch UBND xã Nhị Hà cho biế, đã nhận được đơn phán ảnh của người dân và đã chuyển đơn lên UBND huyện để xem xét xử lý.
Đại diện UBND xã Phước Sơn cũng cho biết, đang tổng hợp đơn phản ánh của người dân. Lãnh đạo xã đã đi thực tế và yêu cầu người dân làm đơn gửi UBND xã để tổng hợp gửi UBND huyện và đơn vị thi công cao tốc để có hướng khắc phục, xử lý vấn đề trên.
Đồng thời, xã đã liên hệ với đại diện Tập đoàn Đèo Cả - đơn vị thi công. Tuy nhiên, đến thời điểm này vẫn chưa nhận được câu trả lời về hướng khắc phục, xử lý tình trạng trên.