(Thanh tra)- Mới đây, trên mạng xã hội lan truyền đoạn clip ghi lại cảnh bé trai 6 tuổi liên tục đánh vào người một bé gái 3 tuổi ở Thái Nguyên, khiến người dân phẫn nộ. Vậy thực chất nguyên nhân đến từ đâu? Và làm sao để cha mẹ có hướng giáo dục con cái đúng đắn.
Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với bà Nguyễn Thị Thanh Vân, thạc sĩ tham vấn và trị liệu tâm lý, Viện Tâm lý Giáo dục Braincare, để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này.
+ Thưa thạc sĩ, sau khi xem đoạn clip về vụ việc bạo lực ở Thái Nguyên, bà có nhận xét gì về hành động của bé trai 6 tuổi trong vụ việc trên?
- Tôi cảm thấy vô cùng đau lòng và xót thương, sự việc cũng đã để lại trong tôi rất nhiều trăn trở. Thật khó để phân định hành vi của một đứa bé 6 tuổi là hành vi có ý thức hay vô thức. Và có thể thấy hành vi của bé trai 6 tuổi là cách bạn đấy gọi bé gái dậy. Vì bé gái còn khóc nên bé trai tiếp tục dùng đòn roi để gọi bé gái dậy. Đây chỉ là một hành vi để bé trai xử lý vấn đề. Qua vụ việc có thể thấy đây là hồi chuông cảnh tỉnh để xã hội và mọi người có trách nhiệm hơn, quan tâm hơn đến việc giáo dục trẻ.
+ Theo số liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong một năm học, toàn quốc xảy ra gần 1.600 vụ liên quan tới hành vi bạo lực ở trẻ em. Hầu hết các ý kiến đều cho rằng, đây là một lời cảnh báo tới các bậc phụ huynh về cách giáo dục con cái. Theo phân tích tâm lý, nguyên nhân nào dẫn đến hành vi bạo lực của trẻ em, thưa chuyên gia?
- Đối với một đứa trẻ, hành vi bạo lực có thể xuất phát từ cá nhân đứa trẻ. Một số trẻ có thể có một số vấn đề về sức khỏe tâm thần hoặc rối loạn phát triển, làm cho trẻ khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc và hành vi của mình.
Trong quá trình sinh ra và lớn lên trong môi trường bạo lực hay xuất phát từ lòng tự trọng trẻ có thể hình thành tâm lý bạo lực, ngược đãi, trẻ có thể hiểu bạo lực có thể dùng để giải quyết vấn đề.
Thêm vào đó, việc hình thành tính cách của trẻ có thể xuất phát từ gia đình. Nếu trẻ được nuôi dưỡng trong gia đình có bạo lực, bố mẹ quá nghiêm khắc, thiếu sự giám sát có thể dẫn đến xu hướng bạo lực của trẻ.
Ngoài ra, về mặt xã hội, trẻ tiếp xúc với bạo lực thông qua các phương tiện truyền thông mạng. Nhiều video dành cho trẻ em tràn lan trên không gian mạng, trẻ có thể học được và hình thành nên tính cách mang tính chất bạo lực.
Yếu tố cuối cùng có thể xuất phát từ việc trẻ bị phân biệt đối xử hoặc trẻ ít có cơ hội tham gia vào các hoạt động tích cực để hình thành tính cách toàn diện của trẻ.
+ Trong quá trình giáo dục trẻ, việc thiết lập ranh giới và áp dụng hình phạt là cần thiết. Tuy nhiên, làm thế nào để đảm bảo rằng hình phạt không gây tổn thương về tinh thần cho trẻ?
- Điều đầu tiên mình phải hiểu được rằng mục đích của việc thiết lập ranh giới là để hướng dẫn và bảo vệ trẻ. Thế nên các ranh giới cần phù hợp với lứa tuổi và sự phát triển của trẻ. Ranh giới cũng cần được thiết lập với sự tôn trọng và tình yêu thương, đảm bảo ranh giới được áp dụng một cách công bằng nhất. Và khi trẻ vi phạm vào những ranh giới đó, người lớn cần phải kiên nhẫn và kiên trì.
+ Ngoài việc can thiệp trực tiếp vào hành vi của trẻ em, gia đình nên áp dụng những phương pháp nào để tạo ra môi trường gia đình lành mạnh và khuyến khích hành vi tích cực, thưa chuyên gia?
- Để xây dựng một mối quan hệ vững chắc phải dựa trên nền tảng ấm áp và yêu thương, giao tiếp cởi mở và thường xuyên trò chuyện với con cái và hướng con đến mục tiêu và giá trị mà cả đôi bên cùng hướng đến.
Tiếp nữa là lắng nghe quan điểm và tôn trọng sự lựa chọn của con. Khuyến khích con có thể đọc sách hoặc là khám phá, tham gia các hoạt động ngoại khóa.
Và ngoài ra thì một yếu tố rất quan trọng, đó là phát triển các kỹ năng xã hội và cảm xúc, kỹ năng tâm lý.
+ Ở mỗi độ tuổi đều có cách giáo dục khác nhau, nhưng có những phương pháp giáo dục cụ thể nào có thể định hình được tâm lí và tính cách của con trẻ từ khi còn bé, thưa chuyên gia?
- Quá trình nuôi dạy không thiếu được “kỷ luật tích cực”, bằng cách tạo ra một môi trường an toàn và ấm áp, cùng với việc khích lệ và ghi nhận những thành tựu của trẻ, chúng ta giúp trẻ tự tin hơn từ bên trong bản thân và có khả năng tự giải quyết vấn đề.
Cần phát triển lòng trắc ẩn cho trẻ. Bên cạnh đó, xây dựng và rèn luyện tính kiên trì cho trẻ. Thay vì chỉ quan tâm đến kết quả cuối cùng, chúng ta cần tập trung vào quá trình và khuyến khích trẻ không bỏ cuộc dù gặp khó khăn.
Việc rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề giúp trẻ học cách đối phó với các tình huống khó khăn.
+ Theo chuyên gia giải pháp để giúp bố mẹ có định hướng tốt trong việc giáo dục con cái của mình phát triển một cách toàn diện là gì?
- Xác định mục tiêu lâu dài và kế hoạch cụ thể cho việc nuôi dạy con là bước quan trọng đầu tiên mà bố mẹ cần thực hiện. Bằng cách này, bố mẹ có thể định hình con đường phát triển của trẻ từ những giai đoạn sớm nhất và đảm bảo rằng mọi quyết định và hành động hàng ngày đều hướng đến mục tiêu lâu dài đó.
Việc đánh giá và điều chỉnh cũng quan trọng không kém. Môi trường và tình huống thay đổi liên tục, vì vậy việc linh hoạt và sẵn lòng điều chỉnh phương pháp dạy dỗ là điều cần thiết.
- Trân trọng cảm ơn chuyên gia!
| Bà Nguyễn Thị Thanh Vân là thạc sĩ tham vấn và trị liệu tâm lý. Chuyên gia tham vấn cao cấp về hôn nhân gia đình, nuôi dạy con, mối quan hệ cặp đôi. Chuyên gia tư vấn định hướng phát triển bản thân, tư vấn nghề nghiệp và sức khỏe tinh thần trong công việc. Chuyên gia tham vấn tâm lý cho thanh thiếu niên về các khó khăn trong học tập, mối quan hệ, cuộc sống. Chuyên gia phương pháp lập trình ngôn ngữ và thôi miên trị liệu. |
