Theo thống kê của Cục Cảnh sát giao thông (CSGT), Bộ Công an, trong quý I/2024, toàn quốc đã xảy ra 39 vụ chống người thi hành công vụ, khiến 12 cán bộ, chiến sỹ bị thương. Chỉ riêng trong năm 2023, toàn quốc đã xảy ra 79 vụ chống người thi hành công vụ trong công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông, khiến 1 CSGT hy sinh; 44 cán bộ, chiến sỹ bị thương. Số vụ chống đối, tính chất nghiêm trọng qua các vụ việc xảy ra có chiều hướng gia tăng đến mức báo động.
Đơn cử, vụ việc mới xảy ra gần đây nhất, vào khoảng 12 giờ 30 phút ngày 1/4/2024, đối tượng Nguyễn Việt Cường (SN 2005; thường trú xã Lê Lợi, huyện Thường Tín, TP Hà Nội) điều khiển xe ô tô khi đến tuyến đường thuộc địa bàn xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì thì bị Tổ Công tác Đội CSGT - Trật tự, Công an huyện Thanh Trì dừng xe để kiểm tra nồng độ cồn.
Thay vì chấp hành hiệu lệnh dừng xe, đối tượng Cường đã tăng ga lao thẳng vào tổ công tác làm một chiến sỹ bị hất văng lên nắp ca pô xe ô tô.
Sau khi di chuyển khoảng 200 mét, cán bộ chiến sỹ này ngã rơi xuống đường, bị thương khuỷu tay trái, đầu gối phải, chấn thương phần mềm. Sau khi bị bắt giữ, cơ quan công an xác định đối tượng dương tính với ma túy.
Những vụ việc chống đối, hành hung, đâm xe vào lực lượng thi hành công vụ, sau khi xảy ra đều được các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, truy tố, xét xử.
Đơn cử, hai vụ án hình sự về tội chống người thi hành công vụ vừa được TAND huyện Hữu Lũng, Lạng Sơn đưa ra xét xử lưu động, công khai để đảm bảo tính giáo dục răn đe trong xã hội.
Trong đó, đối tượng Nguyễn Văn Giang bị tuyên án 1 năm 10 tháng tù giam cho hành vi chống người thi hành công vụ khi điều khiển xe ô tô biển số 29F-006.XX chạy quá tốc độ nhưng không chấp hành hiệu lệnh dừng xe để kiểm tra mà đã bỏ chạy, gây ra va chạm với xe chuyên dụng của CSGT.
Cùng về tội danh này, TAND huyện Hữu Lũng cũng tuyên phạt bị cáo Ngô Văn Long 1 năm 9 tháng tù giam. Đối tượng Long có hành vi không chấp hành hiệu lệnh của CSGT khi điều khiển xe máy chạy quá tốc độ, lao thẳng xe vào một chiến sỹ công an đang làm nhiệm vụ khiến người này bị tổn thương cơ thể 10% sức khỏe. Qua kiểm tra, đối tượng Long dương tính với chất ma túy Methamphetamine.
Qua những vụ việc trên, có thể thấy nguyên nhân của hành vi phạm tội là do các đối tượng có các chất kích thích trong cơ thể, dễ bị kích động thần kinh, không làm chủ được hành vi khi bị dừng xe kiểm tra. Trong tình huống biết là mình đang vi phạm với các lỗi như: Vi phạm nồng độ cồn, không có giấy phép lái xe, không đội mũ bảo hiểm… sợ bị nộp phạt, tạm giữ phương tiện… nên cố tình không chấp hành hiệu lệnh hòng mong thoát xử lý. Hậu quả của hành vi vi phạm là gây nguy hiểm cho lực lượng CSGT, người đi đường và chính bản thân người vi phạm. Khi lao xe vào lực lượng CSGT, các đối tượng không những xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự của bản thân và cán bộ làm nhiệm vụ, mà còn gây mất ổn định xã hội, ảnh hưởng đến công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông.
Với những hành vi như cố tình tăng tốc lao xe vào người thi hành công vụ, cơ quan điều tra hoàn toàn có thể xử lý theo luật hình sự. Nếu người thi hành công vụ bị gây thương tích hoặc tử vong, thì người phạm tội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "cố ý gây thương tích" hoặc tội "giết người".
Để ngăn chặn hạn chế tối đa các vụ việc chống người thi hành công vụ xảy ra, bên cạnh việc xử lý nghiêm, cũng cần nghiên cứu, xem xét cần thiết có thể tăng nặng chế tài xử phạt để bảo đảm tính răn đe, phòng ngừa chung trong cộng đồng.
Theo luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật với quy định hiện tại, hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, dùng thủ đoạn để cản trở người thi hành công vụ sẽ bị cải tạo không giam giữ 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng - 3 năm. Các trường hợp chống người thi hành công vụ có tổ chức; phạm tội từ 2 lần trở lên… bị phạt tù từ 2 - 7 năm… việc xử lý như vậy là chưa đủ răn đe.
Phương tiện giao thông là nguồn nguy hiểm cao độ, vì vậy, những hành vi như cố tình tông xe vào lực lượng CSGT cần phải xem xét điều tra tội giết người. Ngoài việc xử lý hình sự, chế tài tước vĩnh viễn bằng lái đối với những đối tượng này cùng rất cần thiết, để họ không có cơ hội tái phạm - luật sư Diệp Năng Bình nhấn mạnh.