Những năm 2000, Việt Nam như là vương quốc của xe máy. Xe đạp, bán chả ai mua. Học sinh phổ thông nhiều nơi còn đến trường bằng xe máy. Tai nạn giao thông xảy ra chết người nhiều hơn thời bom đạn... Các phong trào hạn chế học sinh đi xe máy, đi xe máy phải có bằng lái, ngồi lên xe máy phải có mũ bảo hiểm có chất lượng, tăng cường phạt đua xe, chạy quá tốc độ, phải đóng bảo hiểm, xăng dầu chất lượng... Tất cả, dù có lúc ỳ xèo, nhưng đều thông suốt nhanh vì quyền lợi và tính mạng người đi xe, vì dân.

Nạn tắc đường ở các TP lớn, nhất là Thủ đô và TP Hồ Chí Minh xảy ra thường xuyên, như là… đại nạn. Nhưng, ai cũng thấu hiểu: Nhà nước đang khó khăn, đường sá không có tiền giải toả, mở rộng; lượng xe, lượng người tăng gấp 5, gấp 10 lần, đã được dự báo, nhưng do chính sách, sự phát triển không đồng bộ, dẫn đến bất cập...

Sự khắc phục dần, chính là sự chắp vá, tầm nhìn của… con nhà nghèo dẫn đến những khó khăn gấp bội (những năm sau 2010), khi lượng xe máy đang dần dần được thay thế bằng ô tô cá nhân. Nhà nước, các nhà quản lý, quy hoạch đều đã nhìn ra sự thể tắc đường, tắc xe hiện nay... Nhưng, tất cả đều không thể thực hiện một giải pháp căn cơ như các nước hiện đại đã làm, mà cứ theo nếp cũ: Có tý tiền là bỏ ra xây sửa, nắn đường, cơi nới vỉa hè, chắp vá vẫn hoàn chắp vá...

TP Hồ Chí Minh linh hoạt hơn, nhưng vẫn là cách “khôn lỏi”: Vay vốn, lập trạm thu phí nhằm giảm ùn tắc... Có điều, vẫn lưu lượng xe đó, đường đó, thì lập thêm nhiều trạm cũng chỉ kéo dài thời gian đi đường của các xe và... để thu tiền trả khoản nợ 1.300 tỷ đồng lỡ xây trạm…

Cũng phải nói thêm, hiện nhiều nước giàu có, hiện đại hơn Việt Nam vẫn đang sử dụng xe đạp, khi đi xa vùng dân cư, hoặc trung tâm giao thông.

 Nhưng, tất cả họ, khi xây dựng khu đô thị hiện đại đều hướng vào định hướng giao thông thuận lợi, nhiều loại đường, cao tốc có, trên cao có, dưới sâu có... Không cần giải toả, nắn đường, mà xây hẳn đường rộng thênh thang 10, 15 làn. Như vậy, tốn kém một lần cho muôn đời. Nhưng, suy ra thì rất có lợi, người dân không nơm nớp lo giải toả đền bù, kiểu tân quan, tân chính sách. Người dân cũng gom góp, thu giữ, tiết kiệm được đồng vốn cho mai sau, kể cả mảnh vườn, ngôi nhà đầy kỷ niệm, kỳ tích của nhiều đời... Việc làm này cũng tránh được việc: Nay, quy hoạch này, vài năm sau quy hoạch khác... và còn cả quy hoạch treo cho nhiều năm sau nữa!

Hiện tượng, có con đường 10 năm xây sửa, nắn đi nắn lại mấy lần mà vẫn cụt ngủn là có thật! Nhà nghèo mà làm như thế là phá sản, còn n¬ước nghèo thì quá tội! Sao chúng ta không nghĩ cho dân, cho nước? Sao chúng ta làm gì cũng tủn mủn, nói cho cùng là tệ hại? Sao nhiều khu đô thị xây lên, nhà cửa chọc trời, bán giá cao ngất trời, mà không có tiền, có đất cho một trường tiểu học, trường mẫu giáo, trạm y tế, vườn hoa, công viên, khu giải trí vui chơi, hồ nước... và bãi đỗ xe?

Chả nhẽ các kiến trúc sư, nhà quy hoạch học hành không đến nơi đến chốn, hay do cán bộ quản lý dự án, quản lý Nhà nước gạch bỏ bớt vì… các loại phong bì? Sao Bộ Giao thông - Vận tải lại nghĩ ra kiểu tiết kiệm, góp tiền làm yêu nước bằng cách thu phí như đã làm ở TP Hồ Chí Minh? Sao khi bán xăng không cộng thêm phí, vừa khoa học, vừa nhân văn, đỡ tai tiếng, lại chẳng cần bàn cãi nhiều. Bộ Công an chẳng đã thu phí vào đăng ký xe, biển xe để có tiền nâng cao hiệu quả an toàn giao thông... đó sao?

Hiện nay, rất cần tiền cho các công việc tái thiết, hiện đại vì sự phát triển và an sinh xã hội. Đó là công cuộc vì dân, lo cho dân, kể cả thanh tra, kiểm tra... Nhưng bài học đầu tiên là kế thừa sự phát triển của nhân loại. Đó mới là tiết kiệm, hiện đại và vươn lên không ngừng!

   Hoàng Trí