Dân tộc thiểu số chiếm tới 50% số hộ nghèo. Ảnh: Trần Quý

Báo cáo cho biết, nghèo đói ở Việt Nam đã giảm nhanh chóng, từ gần 60% hồi đầu những năm 1990, xuống 20,7% trong năm 2010, theo số liệu mới sử dụng phương pháp theo dõi nghèo cập nhật do WB và Tổng cục Thống kê thực hiện. Tuy nhiên, xóa đói giảm nghèo ở Việt Nam khởi đầu tốt, nhưng vẫn chưa hoàn thành.

Việt Nam cũng đạt được những thành tựu ấn tượng trong giáo dục và y tế. Tỉ lệ nhập học ở bậc tiểu học của người nghèo đạt mức hơn 90% và ở bậc trung học cơ sở là 70%.

Bà Valerie Kozel, chuyên gia kinh tế cao cấp của WB - tác giả chính của báo cáo, chia sẻ: Những thành tựu đạt được rất ấn tượng, tuy nhiên, tăng trưởng đang suy giảm trong những năm gần đây do các bất ổn vĩ mô và các cú sốc từ bên ngoài. Bất bình đẳng gia tăng. Nghèo trong nhóm dân tộc thiểu số vẫn cao và khó xóa bỏ. Những người nghèo còn lại càng khó để tiếp cận, họ phải đối mặt với những thách thức như sự cô lập, hạn chế về tài sản, trình độ học vấn thấp, sức khỏe kém.
 
Báo cáo cũng nhấn mạnh rằng, nghèo phổ biến trong nhóm dân tộc thiểu số là quan ngại đặc biệt của Việt Nam. Mặc dù 53 dân tộc thiểu số chỉ chiếm chưa tới 15% dân số quốc gia, nhưng lại chiếm tới gần 50% số người nghèo trong năm 2010. Đa số các dân tộc thiểu số ở Việt Nam vẫn tiếp tục sinh sống ở các vùng sâu, vùng xa và những vùng cao nơi năng suất lao động thấp hơn.

Cũng theo báo cáo này, với mức độ đô thị hóa nhanh, nghèo đô thị cũng trở thành thách thức mới ở Việt Nam. Số dân nông thôn di cư ra thành thị để làm việc trong khu vực tư nhân và dịch vụ đang tăng, chủ yếu là công việc không chính thức và không có những phúc lợi về an sinh xã hội hoặc việc làm, như bảo hiểm y tế và lương hưu.

“Trong thời gian tới, công cuộc xoá đói giảm nghèo sẽ gian nan hơn, đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn từ phía Chính phủ, xã hội và bản thân người nghèo”, bà Nguyễn Thị Lan Hương - Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, nhận định.

“Việt Nam cần tiến lên trong một số lĩnh vực quan trọng. Tăng trưởng vốn đã và đang là nhân tố chính cho giảm nghèo, và Việt Nam cần tiến hành những biện pháp để tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, giảm lạm phát, và bảo đảm tăng trưởng bền vững trong tương lai” - bà Kozel chia sẻ.

Việt Nam cũng được khuyến cáo cải thiện các chương trình giảm nghèo và an sinh xã hội để có thêm nhiều hộ nghèo được hưởng lợi. Hiện nay, chỉ khoảng 50% hộ nghèo nhất hưởng lợi từ chương trình giảm nghèo của Chính phủ, và mức trợ cấp nhìn chung còn rất thấp.

Trần Quý