Sau vụ nổ mìn ngày 22/12/2010 nhiều nhà dân ở xã Quang Sơn bị rạn nứt

Mìn nổ nhà dân bị rạn nứt
   
Theo báo cáo của UBND xã Quang Sơn, vào 9 giờ 30 phút ngày 22/12/2010, Xí nghiệp Than Ninh Bình phối hợp với đơn vị được hợp đồng tổ chức nổ mìn tại mỏ than Đồng Giao, với lượng thuốc sử dụng 720kg. Vụ nổ mìn này đã làm chấn động mạnh, rung chuyển, rạn nứt nhiều nhà dân. Ngay sau đó, những hộ dân sống gần khu vực nổ mìn tại thôn Tân Nhuận, xã Quang Sơn đã có đơn kiến nghị đến chính quyền; đồng thời, yêu cầu Xí nghiệp Than Ninh Bình dừng nổ mìn khai thác than để bảo đảm an toàn tài sản và tính mạng cho người dân. Đến nay, toàn xã Quang Sơn đã có tới 287 hộ dân làm đơn kiến nghị. Do bức xúc, một số hộ đã ngăn chặn không cho xe của Xí nghiệp Than Ninh Bình hoạt động.
   
Ông Trương Văn Hiên, Phó Chủ tịch UBND xã Quang Sơn cho biết: Sự việc xảy ra ngoài ý muốn, lúc đầu đơn vị khai thác về địa phương trình đầy đủ thủ tục, giấy tờ; không có phương án dùng thuốc nổ khai thác than. Sau này, cơ quan chức năng cấp phép cho dùng mìn khai thác thì địa phương và nhân dân rất phản đối vì nếu nổ mìn các nhà dân sẽ có nguy cơ bị rạn nứt. Trước đó, ngày 17/12/2010, Xí nghiệp khai thác than Ninh Bình đã nổ quả mìn đầu tiên, song không có việc gì xảy ra. Nhưng đến lần thứ hai vào ngày 22/12/2010 thì xảy ra sự cố. Trước khi thực hiện nổ mìn, Xí nghiệp Than Ninh Bình đã đi kiểm tra 87 hộ dân có nguy cơ bị ảnh hưởng ở thôn Tân Nhuận và Bãi Sại. Sau khi đánh mìn kiểm tra lại thì nhà cửa và công trình của 87 hộ này đều có vết nứt cũ và mới. “Phía Xí nghiệp Than Ninh Bình đã chi cho 87 hộ dân này ứng tiền bồi thường bị ảnh hưởng, mỗi hộ 5 triệu đồng. Đến nay đã có 53 hộ nhận ứng tiền. Hiện, số lượng đơn kiến nghị của người dân bị ảnh hưởng rất nhiều, nhưng việc giải quyết của cơ quan chức năng lại rất chậm", ông Hiên nói.

Không giải quyết tốt sẽ đóng cửa mỏ
     
Làm việc với PV Báo Thanh tra, ông Đỗ Đức Thắng, Giám đốc Xí nghiệp Than Ninh Bình thừa nhận, trước khi nổ mìn đơn vị đã kiểm tra hiện trạng 87 hộ gia đình có nguy cơ bị ảnh hưởng và cam kết sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm. Đơn vị xác định sẽ giải quyết hết số lượng đơn kiến nghị của các hộ dân gửi các ban, ngành chức năng.

Khu vực mỏ than nâu Đồng Giao, nơi Xí nghiệp Than Ninh Bình đánh mìn khai thác than ngày 22/12/2010.

Sau khi sự việc xảy ra, Sở Công thương Ninh Bình đã hợp đồng với Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm khai thác mỏ (thuộc Trường Đại học Mỏ - Địa chất) để xác định bán kính ảnh hưởng do việc nổ quả mìn ngày 22/12/2010. Căn cứ vào hồ sơ vụ nổ và trên cơ sở khoa học cũng như điều kiện thực tế của bãi nổ, Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm khai thác mỏ đã đưa ra kết quả: Với tổng lượng thuốc nổ sử dụng là 720kg, số lỗ khoan 30 lỗ, đường kính lỗ khoan 102mm, chỉ tiêu thuốc nổ 0,24kg/m3, lượng thuốc nổ nhỏ nhất cho một lỗ 3,2kg, lượng thuốc nổ lớn nhất cho một lỗ 32kg. Khởi nổ bãi mìn dùng phương tiện nổ phi điện, phương pháp nổ mìn là vi sai phi điện theo như ghi trong Hộ chiếu nổ mìn số 02.ĐB/HCNM-DVNM do Cty TNHH một thành viên Vật tư nông nghiệp Quốc phòng lập ngày 21/12/2010 thì bán kính ảnh hưởng 250m tính từ tâm bãi nổ. Nếu trong trường hợp nổ tức thời, bán kính ảnh hưởng là 232m. “Tuy nhiên, nhiều người dân kiến nghị ở xã Quang Sơn không đồng tình với kết quả này và cho rằng mức bồi thường thiệt hại còn thấp”, ông Thắng cho biết.
   
Ông Nguyễn Hữu Cầu, thôn Bãi Sại, xã Quang Sơn có nhà bị ảnh hưởng bởi vụ nổ mìn bức xúc: "Sau vụ nổ mìn, thân nhà tôi bị nứt, mưa gió không dám ở nữa vì sợ sập. Cán bộ Xí nghiệp Than Ninh Bình đã về kiểm tra, áp giá đền bù nhà, bếp, bể chứa nước, nhà ngang, sân, tường rào bị rạn nứt và đưa ra giá đền bù là 14 triệu đồng. Tuy nhiên, gia đình tôi không đồng ý vì giá đền bù chưa thỏa đáng. Chúng tôi tiếp tục kiến nghị, yêu cầu giải quyết dứt điểm vụ việc một cách hợp tình, hợp lý".
     
Trước tình hình này, UBND tỉnh Ninh Bình đã giao chính quyền thị xã Tam Điệp chủ trì phối hợp với các ban, ngành chức năng điều tra, giải quyết dứt điểm vụ việc. Ông Lâm Quang Nghĩa, Chủ tịch UBND thị xã Tam Điệp cho biết: Hiện nay, chính quyền đã thành lập đoàn kiểm tra xác định trách nhiệm của Xí nghiệp Than Ninh Bình trên cơ sở khoa học; đồng thời đã họp và thống nhất các phương án giải quyết nhanh nhất vừa có lý, có tình giữa các hộ dân với đơn vị sản xuất. Phương án thứ nhất, nếu các hộ dân tự đánh giá được mức độ thiệt hại thì Xí nghiệp Than Ninh Bình tự thỏa thuận với dân. Thứ hai, đoàn kiểm tra xuống các hộ bị ảnh hưởng làm đúng các quy trình kiểm định, đánh giá mức độ thiệt hại để đền bù cho dân một cách thỏa đáng. Trường hợp, nếu phía Tổng Cty than Đông Bắc không phối hợp giải quyết thì chính quyền thị xã sẽ đề xuất cấp trên đóng cửa mỏ than nâu Đồng Giao.      
   
Với sự việc nêu trên, đề nghị UBND tỉnh Ninh Bình tiếp tục chỉ đạo các ngành chức năng sớm giải quyết dứt điểm vụ việc, để tránh tình trạng nhân dân bức xúc kéo dài.

Văn Thanh