Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Ảnh: Đ.X

Ngày 4/11, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc “Triển khai thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội và Uỷ ban Thường vụ Quốc hội năm 2022”.

Trong năm 2022, Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành 4 giám sát chuyên đề, trong đó 2 giám sát chuyên đề của Quốc hội về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và công tác quy hoạch; 2 giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.

Làm “đến nơi, đến chốn”

Tại hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, giám sát phải làm “đến nơi, đến chốn”; xác định trách nhiệm giải trình của các cấp, ngành, đơn vị, tổ chức, cá nhân liên quan, nhất là người đứng đầu để tạo sự chuyển biến căn bản trong từng lĩnh vực giám sát.

Theo ông Vương Đình Huệ, lần này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu, nếu trong quá trình giám sát phát hiện những dấu hiệu sai phạm sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra; cụ thể hóa trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân.

“Tổ chức giám sát phải chặt chẽ. Cán bộ tham gia giám sát phải bản lĩnh. Chúng ta cũng sẽ có cách để giám sát lại những người đi giám sát. Mục tiêu cao nhất là vì sự phát triển của đất nước”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Toàn cảnh hội nghị “Triển khai thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội và Uỷ ban Thường vụ Quốc hội năm 2022”, đầu cầu Nhà Quốc hội. Ảnh: Đ.X

Bà Phùng Thị Hồng Hà, Phó Chủ tịch HĐND TP Hà Nội cho biết, trong nhiệm kỳ qua, HĐND, Thường trực HĐND TP đã tổ chức 23 cuộc giám sát, khảo sát. Theo bà, việc thực hiện các kết luận giám sát được báo cáo tại các kỳ họp.

“Thường trực HĐND TP Hà Nội đã báo cáo Ban Thường vụ Thành uỷ về nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND, trong đó có việc chuyển các vụ việc có dấu hiệu vi phạm được phát hiện qua giám sát cho cơ quan điều tra để xử lý, đảm bảo thực hiện nghiêm túc kết luận sau giám sát”, bà Hà cho hay.

Về 4 chương trình giám sát của Quốc hội, Hà Nội có 2 nội dung phải báo cáo kết quả xong trong tháng 1/2021, 1 nội dung xong trong tháng 2/2021. Hà Nội mong muốn được điều chỉnh thời gian đối với các địa phương giám sát.

Rõ chế tài xử lý trách nhiệm

Từ điểm cầu TP HCM, đại biểu Quốc hội Hà Phước Thắng đề cập đến dịch COVID -19 còn phức tạp nên không loại trừ trường hợp phải điều chỉnh thời gian làm việc.

Ông Thắng kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục chỉ đạo, điều phối chặt chẽ hoạt động của các đoàn giám sát; sớm xác định các địa phương được giám sát theo từng chuyên đề cụ thể để đoàn đại biểu Quốc hội địa phương có điều kiện tham gia và đóng góp tốt nhất vào các hoạt động giám sát chung.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh. Ảnh: Đ.X

Trong khi đó, theo nhận định của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh, các nội dung giám sát tại địa phương khá phong phú và toàn diện, được dư luận xã hội quan tâm.

Vì vậy, để tổ chức thực hiện kế hoạch giám sát bảo đảm chất lượng, ông Vinh đề nghị, nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí đánh giá, quy định cụ thể, rõ ràng về chế tài xử lý trách nhiệm dựa trên mức độ hoàn thành các kiến nghị giám sát. Đồng thời đẩy mạnh công tác “hậu giám sát”.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An cũng đề nghị, thông báo sớm cho địa phương kế hoạch giám sát để tạo sự chủ động trong chuẩn bị phục vụ các đoàn giám sát.

Đại diện cơ quan thường trực của đoàn giám sát tối cao của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh khẳng định, lịch làm việc cụ thể của đoàn giám sát với các địa phương sẽ được lựa chọn trên nguyên tắc bảo đảm trọng tâm, trọng điểm, đúng mục đích.

“Riêng đoàn giám sát về công tác quy hoạch, sau khi chúng tôi nhận được báo cáo của tất cả các đầu mối thì mới rà soát lại xem chọn bộ, ngành nào, chọn địa phương nào”, ông Thanh nói.

Không phiền hà, “cua cậy càng, cá cậy vây”

Kết luận hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, từng thành viên đoàn giám sát phải lắng nghe “nhiều kênh, nhiều tai”, trung thực, khách quan, tôn trọng đối tượng giám sát, không sách nhiễu, không gây phiền hà, không “cua cậy càng, cá cậy vây”.

Theo Chủ tịch Quốc hội, mục tiêu của giám sát không phải chỉ “nhăm nhăm” tìm ra khuyết điểm, sai phạm mà phải phát huy được những mô hình tốt, cách làm hay, gương người tốt, việc tốt để nhân rộng. Ảnh: Đ.X

“Không phải chúng ta giám sát tối cao thì muốn làm gì cũng được”, ông Vương Đình Huệ cũng lưu ý, những số liệu, nội dung đang trong quá trình bàn, nhất là liên quan đến quyền lợi của doanh nghiệp, người dân thì phải hết sức cẩn trọng, tránh tình trạng “trong nhà chưa tỏ, ngoài ngõ đã tường”.

Với các trưởng, phó đoàn và các thành viên trong đoàn giám sát, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu phải có bản lĩnh, dám nói thẳng, nói thật. Đồng thời tránh tình trạng khi phát hiện từ dưới cơ sở bằng “con voi”, nhưng “gọt rũa hết” khi lên đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì chẳng còn gì để bàn.

“Chúng ta phải tránh những chuyện như thế”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ và nói thêm, giữa “xây” và “chống” thì xây vẫn là căn bản, lâu dài; chống là quyết liệt, triệt để.

Theo Chủ tịch Quốc hội, mục tiêu của giám sát không phải chỉ “nhăm nhăm” tìm ra khuyết điểm, sai phạm mà phải phát huy được những mô hình tốt, cách làm hay, gương người tốt, việc tốt để nhân rộng.

Đồng thời, phải đánh giá cân bằng, khách quan để tiếp tục hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật, tiếp tục đẩy mạnh khâu tổ chức thực hiện để mọi việc tốt hơn, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng đất nước.