(Thanh tra) - Trước yêu cầu tăng cường nguồn lực, khơi dậy sức dân đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới dưới sự lãnh đạo của Đảng, công tác PCTN, lãng phí, tiêu cực đang đứng trước những yêu cầu, nhiệm vụ cấp bách, ưu tiên phải làm ngay.
Nêu ý kiến tại hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện quy chế phối hợp trong công tác nội chính và PCTN, lãng phí, tiêu cực, diễn ra chiều 17/9, Cục trưởng Cục Thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực xây dưng (Cục VI) Hoàng Hưng nêu rõ, từ thực trạng cho thấy lãng phí vẫn còn tồn tại, diễn ra khá phổ biến, dưới nhiều hình thức khác nhau, đã và đang gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho phát triển kinh tế - xã hôi của đất nước.
Điều này cũng làm suy giảm nguồn lực cho đầu tư phát triển, nhất là nguồn lực về đất đai, tài nguyên, khoáng sản, tài chính, làm giảm hiệu quả sản xuất, kinh doanh, tăng gánh nặng chi phí, gây cạn kiệt tài nguyên.
“Hơn thế nữa, lãng phí còn làm giảm lòng tin của người dân với Đảng, Nhà nước, tạo rào cản vô hình trong phát triển kinh tế - xã hội, chậm đà phát triển của đất nước”, ông Hưng nói.
Theo ông Hưng, trong những năm gần gây, Cục VII (trước đây là Vụ I) được Tổng Thanh tra Chính phủ giao chủ trì, triển khai thực hiện thanh tra 2 chuyên đề theo chỉ đạo của Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Theo đó, Thanh tra Chính phủ đã ban hành Kế hoạch số 2350 ngày 30/12/2022 về triển khai chuyên đề thanh tra về quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng trong cả nước.
Qua thanh tra đã phát hiện những sơ hở, bất cập, khuyết điểm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong công tác quản lý về quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng; đồng thời, xác định rõ trách nhiệm của từng cấp, từng cơ quan gắn với trách nhiệm cá nhân để có biện pháp chấn chỉnh, xử lý kịp thời, nghiêm minh.
Cũng qua đó, cơ quan thanh tra kiến nghị các tỉnh, thành phố hoàn thiện quy hoạch chung theo giai đoạn 2021-2030 của Luật Quy hoạch; phủ kín quy hoạch phân khu theo quy hoạch chung được phê duyệt; lập quy hoạch chi tiết phải phù hợp với quy hoạch phân khu.
Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, dữ liệu mở, bản đồ số đảm bảo người dân dễ dàng tiếp cận các cấp độ quy hoạch.
Ông Hưng cho rằng, nâng cao năng lực chuyên môn, quản trị quy hoạch và chất lượng khi lập các đồ án quy hoạch; đồ án quy hoạch khi lập phải gắn với thực tiễn của địa phương, nhu cầu dân cư và năng lực hạ tầng của địa phương.
Từ đó, mới tạo cơ chế phối hợp vùng, liên ngành trong quá trình lập và thực hiện quy hoạch; liên kết chặt chẽ giữa quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết và các quy hoạch ngành.
Bên cạnh đó, phải tăng cường công khai, minh bạch và lấy ý kiến người dân; tăng cường vai trò giám sát của cộng đồng dân cư và vai trò phản biện xã hội trong quá trình lập và thực hiện quy hoạch ở các cấp độ quy hoạch.
Cũng như tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát việc điều chỉnh quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết, không để xảy ra tình trạng điều chỉnh quy hoạch phục vụ lợi ích nhóm.
Đồng thời, kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất, hướng dẫn các tỉnh, thành phố thực hiện đồng thời các nhóm giải pháp nêu trên để khắc phục các tồn tại, hạn chế trong quản lý nhà nước về quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng.
“Khi thực hiện việc thẩm định các đồ án quy hoạch thuộc thẩm quyền phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng cần rà soát nội dung quy hoạch giữa các cấp độ nếu có sai khác về nội dung quy hoạch giữa các cấp độ, làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền để xử lý theo quy định”, ông Hưng nhấn mạnh.
Cũng theo ông Hưng, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và Kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị toàn quốc ngày 17/7, mới đây ngày 22/7, Thanh tra Chính phủ đã ban hành Kế hoạch số 1505 thanh tra chuyên đề các dự án có khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, nguy cơ gây thất thoát, lãng phí.
Theo đó, kết quả thanh tra bước đầu cho thấy có một số thiếu sót, vi phạm như việc chấp thuận chủ trương đầu tư; lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư tại một số dự án không đúng quy định về trình tự, thủ tục,... cá biệt có trường hợp phê duyệt dự án đầu tư không đúng quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Cạnh đó, việc lựa chọn nhà đầu tư, thương thảo, ký hợp đồng tại một số dự án thiếu chặt chẽ, không đúng quy định về năng lực, kinh nghiệm,... cá biệt có trường hợp không đấu thầu, đấu giá theo quy định.
Việc bố trí vốn, thanh quyết toán cho các dự án đầu tư công tại nhiều dự án không đảm bảo theo tiến độ thực hiện dự án, nhất là nguồn vốn đối ứng của các địa phương, do vậy nhiều dự án phải tạm dừng thi công trong thời gian dài; dẫn tới đầu tư dự án không hiệu quả, có nguy cơ thất thoát, lãng phí.
Ngoài ra, việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất tại nhiều dự án thực hiện chưa đảm bảo tiến độ triển khai dự án, nhất là công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư rất chậm, thậm chí có dự án phải dừng thi công nhiều năm do chưa giải phóng được mặt bằng; xác định giá đất, thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất tại một số dự án chưa đúng quy định, nguy cơ thất thu ngân sách nhà nước...
Ông cho rằng, qua thanh tra dự kiến kết luận, kiến nghị, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện một số cơ chế, chính sách, pháp luật còn có sơ hở, bất cập, dễ bị lợi dụng, phát sinh tham nhũng, tiêu cực; kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan đến vi phạm được phát hiện qua thanh tra.
Phối hợp với cơ quan điều tra để chuyển hồ sơ, thông tin một số vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự để xử lý theo thẩm quyền; chuyển cơ quan kiểm tra của Đảng để xem xét, xử lý đối với tổ chức đảng, đảng viên có vi phạm theo quy định.
“Chúng ta đang đứng trước cơ hội lịch sử để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển của dân tộc”, ông nói.
Để nắm bắt cơ hội, vượt qua thách thức, huy động sức mạnh của toàn Đảng, toàn dân, góp phần làm giàu cho đất nước trong giai đoạn cách mạng mới, xây dựng tương lai tốt đẹp, công tác phòng, chống lãng phí cần được triển khai quyết liệt, đồng bộ với những giải pháp hữu hiệu.
Trong đó, cần có sự quyết tâm vào cuộc mạnh mẽ của cả ngành Thanh tra trong việc triển khai thực hiện các cuộc thanh tra chuyên đề theo chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực phải gắn với phát triển kinh tế - xã hội, ông Hưng nhấn mạnh thêm.
