Quang cảnh buổi hội thảo. Ảnh: P.V.Long

Thông tư liên tịch số 03/2011/TTLT-BNV-TTCP ngày 6/5/2011 là thông tư của Bộ Nội vụ và Thanh tra Chính phủ quy định về việc khen thưởng các cá nhân có thành tích xuất sắc trong tố cáo, phát hiện hành vi tham nhũng.

Thông tư liên tịch số 03 được đa số các bộ, ngành, địa phương đánh giá là đã thể hiện được quyết tâm cao của Đảng, Nhà nước trong công tác phòng, chống tham nhũng đồng thời nhận được sự đồng tình, ủng hộ của các bộ, ngành, địa phương cũng như sự hưởng ứng rộng rãi của quần chúng nhân dân. Sau một thời gian thực hiện, thông tư đã tạo ra những bước chuyển biến đáng kể trong quyết tâm cũng như hành động của các cá nhân, đơn vị trong việc phát hiện, tố cáo hành vi tham nhũng. Ngay sau khi Thông tư 03 ban hành, các bộ, ngành, địa phương đã giao thanh tra và đơn vị phụ trách công tác cán bộ kết hợp để phổ biến, quán triệt đồng thời lồng ghép cùng với các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống tham nhũng, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo. Ngoài ra, các đơn vị đã ban hành những quyết định đặc thù để cụ thể hóa hơn những nội dung của thông tư này trong quá trình thực hiện.

Việc thực hiện tốt Thông tư 03 trong thời gian qua đã thể hiện được sự ghi nhận của Nhà nước đối với các cá nhân tích cực phát hiện, tố giác hành vi tham nhũng, góp phần động viên, khuyến khích cán bộ công chức, viên chức trong hệ thống chính trị, doanh nghiệp, người dân và toàn thể xã hội tích cực tham gia vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Không những thế, việc khen thưởng với thành tích của các cá nhân có thành tích xuất sắc trong tố cáo, phát hiện hành vi tham nhũng trên thực tế là phù hợp. Ông Ngô Mạnh Hùng, Phó cục Trưởng Cục Chống tham nhũng thuyết minh về Thông tư 03. Ảnh: P.V.Long

Tuy nhiên, cũng có một số hạn chế, vướng mắc nhất định như mức thưởng vẫn chưa tương xứng khi vẫn được tính trên hệ số lương cơ bản, nhiều ý kiến cho rằng nên căn cứ vào mức độ thiệt hại của các hành vi tham nhũng được phát hiện để làm căn cứ mức thưởng cho cá nhân, tập thể đó. Bên cạnh đó, việc thực hiện khen thưởng hình thức công khai trong thông tư cũng ảnh hưởng tới việc đảm bảo bí mật cho người tố cáo. Ngoài ra, những quy định tại thông tư về phân cấp làm tờ trình đối với hồ sơ khen thưởng hiện nay còn phức tạp, chưa rõ ràng nên còn khó khăn trong việc thực hiện ở cấp cơ sở. Nhiều ý kiến cho rằng việc xem xét tặng giấy khen, bằng khen thì mức thưởng chưa tương xứng với thành tích khi mà người tố cáo, phát hiện hành vi tham nhũng đã được công nhận sẽ bị ảnh hương tiêu cực rất lớn.

Rất nhiều phản hồi từ các địa phương hiện nay mà Cục Chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ nhận được đã nêu lên khó khăn về việc khen thưởng chưa đi cùng các biện pháp bảo vệ người tố cáo, phát hiện hành vi tham nhũng sẽ dẫn đến tình trạng người dân sợ bị trù dập, trả thù của các đối tượng bị tố cáo, phát hiện. Chính điều này đã tạo ra tâm lý e ngại tố cáo từ các người dân.Các đại biểu đóng góp ý kiến tại buổi hội thảo. Ảnh: P.V.Long

Sau khi nghe ông Ngô Mạnh Hùng, Phó cục Trưởng Cục Chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ và đại diện Tổ Biên tập văn bản dự thảo sửa đổi Thông tư 03 thuyết minh về nội dung thông tư cũng như mục đích, nội dung buổi hội thảo, các đại biểu đã tiến hành đóng góp ý kiến nhằm xây dựng dự thảo sửa đổi về nội dung thông tư. 

Có rất nhiều ý kiến đóng góp đã nêu lên được hoàn cảnh thực tế, những khó khăn vướng mắc trong việc thực hiện thông tư. Về mặt cơ bản, các ý kiến chủ yếu tập trung vào việc làm sao để có thể tạo cho người dân, các cá nhân trong xã hội có thể dũng cảm hơn trong việc thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo của mình. Trong đó, việc bảo vệ người tố cáo hành vi tham nhũng ngay trong việc quy định hình thức khen thưởng và thủ tục, mức khen thưởng được coi là một trong những động lực, tác nhân chính để đẩy mạnh việc người dân, cá nhân tham gia việc chống tham nhũng.

P.V.Long