(Thanh tra) - Kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng là 1 trong 5 phương thức lãnh đạo quan trọng, có ý nghĩa sống còn đối với sự tồn tại và phát triển của Đảng. Ngay từ khi mới thành lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã khẳng định: “Lãnh đạo phải có kiểm tra, lãnh đạo mà không kiểm tra thì coi như không lãnh đạo”.
Thực tiễn cách mạng hơn 90 năm qua cho thấy, nơi nào làm tốt công tác kiểm tra, giám sát thì nơi đó tổ chức Đảng vững mạnh, cán bộ, đảng viên có ý thức trách nhiệm cao, kỷ cương được giữ vững, Nhân dân tin tưởng. Ngược lại, buông lỏng kiểm tra sẽ dẫn đến sai phạm, yếu kém, làm giảm uy tín và sức chiến đấu của tổ chức Đảng.
Theo Quy định số 296 ngày 30/5/2025 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, việc thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ này không chỉ giúp nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng mà còn góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên ngày càng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới.
Trao đổi với phóng viên, ông Trần Hữu Tiến, Bí thư Đảng ủy xã Gia Hội, tỉnh Lào Cai, nhấn mạnh: “Trong nhiệm kỳ Đại hội XIII, công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng có nhiều đổi mới, đạt được những kết quả quan trọng, để lại dấu ấn sâu sắc. Hoạt động này đã góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng; giữ vững ổn định chính trị; tăng cường kỷ luật, kỷ cương; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước”.
Kết quả đó có được là nhờ sự chỉ đạo quyết liệt, toàn diện của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương và các cấp ủy, tổ chức Đảng. Các văn bản, quy định về kiểm tra, giám sát, kỷ luật được nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện; nhiều đoàn kiểm tra được thành lập, đi sâu vào những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, qua đó phát hiện, chấn chỉnh kịp thời các hạn chế, sai phạm, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng đã tăng cường bồi dưỡng nghiệp vụ, tập huấn kỹ năng cho đội ngũ cán bộ kiểm tra; thống nhất mẫu biểu, quy trình làm việc; đẩy mạnh chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn giữa các địa phương, đơn vị. Nhờ vậy, công tác kiểm tra, giám sát có bước chuyển mạnh mẽ cả về nhận thức lẫn hành động, trở thành một “trụ cột” vững chắc trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
Phát biểu tại nhiều hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Công tác kiểm tra, giám sát không chỉ để phát hiện, xử lý vi phạm mà quan trọng hơn là phòng ngừa từ sớm, từ xa; chuyển mạnh từ tư duy ‘kiểm tra để xử lý’ sang ‘giám sát để phòng ngừa, để không phải xử lý’. Không có vùng cấm, không có ngoại lệ trong kiểm tra, giám sát của Đảng”. Đây chính là định hướng lớn, thể hiện bản lĩnh chính trị và quyết tâm sắt đá của Đảng trong làm trong sạch bộ máy, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Theo ông Trần Hữu Tiến, để phát huy hơn nữa hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát trong thời gian tới, cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ cả về nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức thực hiện. Trước hết, các cấp ủy cần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người đứng đầu về vai trò, vị trí của công tác kiểm tra, coi đây là “vũ khí tự bảo vệ mình” của Đảng.
Phương châm hành động cần được quán triệt sâu sắc: “Giám sát phải mở rộng, kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm”. Giám sát nhằm phát hiện sớm, cảnh báo sớm nguy cơ vi phạm; kiểm tra nhằm xử lý dứt điểm, không để kéo dài, tích tụ thành vấn đề phức tạp. Cùng với đó là phát huy vai trò của tự kiểm tra trong từng chi bộ, từng cơ quan, đơn vị; tăng cường phối hợp giữa Ủy ban Kiểm tra với chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân trong công tác giám sát cán bộ, đảng viên.
Một hướng đi mới đang được chú trọng là ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong công tác kiểm tra, giám sát. Việc sử dụng phần mềm quản lý hồ sơ đảng viên, cơ sở dữ liệu số và công cụ phân tích dữ liệu giúp quá trình kiểm tra nhanh hơn, chính xác hơn, minh bạch hơn. Thông tin được cập nhật “đúng, đủ, sạch, sống” giúp phát hiện kịp thời dấu hiệu vi phạm, giảm thiểu tình trạng bao che, né tránh.
Đặc biệt, để “tấm lá chắn” kiểm tra, giám sát thực sự vững chắc, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra cần được quan tâm hàng đầu. Cán bộ kiểm tra phải là những người có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức trong sáng, dũng khí kiên định, công tâm, khách quan, “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích của Đảng và Nhân dân”.
Tại tỉnh Lào Cai, thời gian qua, công tác kiểm tra, giám sát được triển khai sâu rộng từ tỉnh đến cơ sở, gắn liền với công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Nhiều vụ việc vi phạm được phát hiện, xử lý nghiêm minh, tạo hiệu ứng tích cực trong xã hội, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng. Tinh thần “phòng ngừa từ sớm, phát hiện từ xa” đã trở thành phương châm xuyên suốt, được các cấp ủy quán triệt, thực hiện hiệu quả.
Với quyết tâm chính trị cao, phương pháp đổi mới, cách làm khoa học và tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước dân, công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng ở Lào Cai nói riêng và trên cả nước nói chung sẽ tiếp tục phát huy vai trò là “tấm lá chắn vững chắc” trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, xứng đáng với niềm tin yêu của Nhân dân.
