Phó Chủ tịch MTTQ Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng dự và phát biểu tại buổi công bố chỉ số PAPI 2021. Ảnh: H.D

Theo báo cáo PAPI 2021, đánh giá về hiệu quả điều hành, quản lý Nhà nước và cung ứng dịch vụ công của các cấp chính quyền, PAPI tiến hành phỏng vấn trực tiếp và ngẫu nhiên 15.833 người có số tuổi từ 18 trở lên với đặc điểm nhân khẩu đa dạng trong 63 tỉnh, thành phố cả nước.

Kết quả chỉ số PAPI cấp tỉnh cho thấy, kiểm soát tham nhũng trong khu vực công được đo lường cảm nhận và trải nghiệm của người dân về hiệu quả phòng chống tham nhũng của các cấp chính quyền, đồng thời phản ánh mức độ chịu đựng tham nhũng của người dân.

4 nội dung thành phần cấu thành chỉ số nội dung gồm: Kiểm soát tham nhũng trong chính quyền địa phương; kiểm soát tham nhũng trong cung ứng dịch vụ công; công bằng trong tuyển dụng nhân lực vào khu vực công và quyết tâm chống tham nhũng của chính quyền địa phương.

Hiện trạng “chung chi” và “lót tay” vẫn còn khá phổ biến

 Theo phản ánh của người dân, hiện trạng “chung chi” để có việc làm trong trong khu vực Nhà nước vẫn khá phổ biến ở các địa phương. Mối quan hệ thân quen vẫn quan trọng khi muốn xin vào làm việc ở 5 vị trí công chức, viên chức cấp xã, phường, thị trấn gồm: Công chức địa chính, công chức tư pháp, công an cấp xã, giáo viên tiểu học công lập, nhân viên văn phòng UBND xã, phường.

Tỷ lệ người làm thủ tục hành chính xin cấp mới, hoặc đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã phải chi “lót tay” dao động từ 40% đến hơn 90% ở hơn 40 tỉnh, thành phố.

Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu phát triển cộng đồng Đặng Hoàng Giang nhận định, hiện có nhiều tỉnh, thành phía Nam lọt vào nhóm cao nhất trong kiểm soát tham nhũng khu vực công. Trong năm 2020 và 2021, 20 tỉnh, thành phố có mức gia tăng về điểm đáng kể, trong đó có Bình Dương, Hải Phòng, Lạng Sơn và Lâm Đồng đạt mức gia tăng đáng kể trên 15% điểm qua 2 năm.

Đáng chú ý, trong cung ứng dịch vụ công, nhất là tại bệnh viện công ở cấp huyện, quận, thành phố ở tất cả các tỉnh, thành phố cần cải thiện ở tất cả 10 tiêu chí đánh giá.

Những người sử dụng dịch vụ công, nhất là tại bệnh viện công ở cấp huyện, quận, thành phố ở tất cả các tỉnh, thành phố cần cải thiện ở tất cả 10 tiêu chí đánh giá. Các tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, Cao Bằng, Lâm Đồng, Khánh Hoà, Sóc Trăng và Bình Phước cho điểm thấp hơn so với các tỉnh, thành phố khác.

Ngay cả những người sử dụng dịch vụ ở những tỉnh đạt điểm cao nhất như: Phú Yên, Thanh Hoá vẫn phàn nàn về việc phải dùng chung giường bệnh, nhà vệ sinh không sạch sẽ, và thời gian chờ đợi đến lượt được khám bệnh còn dài.

Bà Caitlin Wiesen, Đại diện Thường trú Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam cho rằng, số liệu công bố sẽ giúp cung cấp những dẫn cứ hữu ích cho những thảo luận sắp tới trong chương trình xây dựng luật, pháp luật năm 2022, đặc biệt là Dự án Luật Thực hiện dân chủ cơ sở và Dự án Luật Đất đai sửa đổi, cũng chính là những vấn đề nghiên cứu PAPI đo lường qua nhiều năm.

Vì mục tiêu “dân hưởng lợi”

Phó Chủ tịch MTTQ Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng đánh giá báo cáo kết quả chương trình nghiên cứu PAPI thường niên là một kênh thông tin tham chiếu quan trọng, góp phần thúc đẩy chính quyền địa phương hành động vì một nền quản trị công quốc gia hiện đại, hiệu quả. Đặc biệt là trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, chương trình nghiên cứu PAPI đã hoàn thành xuất sắc các mục tiêu đề ra.

Chỉ số PAPI đã và đang hỗ trợ thúc đẩy trách nhiệm giải trình với người dân của các cấp chính quyền, đóng góp vào quá trình đổi mới và sáng tạo trong khu vực công vì mục tiêu “dân hưởng lợi” ngoài những mục tiêu “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” trong thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Đây cũng là tinh thần của Dự án LuậtThực hiện dân chủ cơ sở lần đầu tiên được đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2022; đồng thời kết quả nghiên cứu của PAPI ngày càng được sử dụng nhiều hơn trong các văn kiện của Bộ Chính trị, Chính phủ, Quốc hội và các tổ chức chính trị - xã hội.

Cùng với đó, chỉ số PAPI cũng đã khẳng định được uy tín đối với công luận, là hệ thống chỉ báo, giám sát công bằng, mang tính khách quan và có chất lượng, phục vụ cho việc đổi mới công tác điều hành, quản lý nhà nước và cung ứng dịch vụ công.

MTTQ Việt Nam cam kết tham gia và hỗ trợ PAPI vì mục tiêu của chương trình nghiên cứu có mối quan hệ chặt chẽ với quyền hạn và trách nhiệm của Mặt trận, trong đó có việc góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện Chương trình Tổng thể về cải cách hành chính Nhà nước giai đoạn 2021-2030 và Pháp lệnh Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, ông Nguyễn Hữu Dũng

Ông Nguyễn Hữu Dũng mong muốn, chỉ số PAPI sẽ tiếp tục cung cấp dữ liệu cần thiết và đáng tin cậy, thúc đẩy trách nhiệm giải trình của các cấp chính quyền, đóng góp đáng kể vào quá trình đổi mới tư duy, hướng tới nền quản trị công hiện đại và đổi mới chính sách dựa trên dẫn chứng từ thực tiễn.