Các bị cáo đứng nghe tòa tuyên án. Ảnh: ND

Theo cáo trạng truy tố, các bị cáo là lãnh đạo UBND tỉnh và một số sở, ngành liên quan đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ, ký các văn bản, giấy chứng nhận đầu tư trái quy định của pháp luật cho Công ty TNHH Xây dựng thương mại Lilama (Cty Lilama) xây dựng dự án khách sạn, nhà hàng.

Viện Kiểm sát Nhân dân (KSND) tỉnh Lào Cai cho rằng điều này đã tạo điều kiện cho các bị cáo thuộc Cty Lilama và Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam (Cty Apatit Việt Nam) khai thác và tiêu thụ trái phép hơn 1,5 triệu tấn quặng apatit, thu lợi bất chính hơn 350 tỷ đồng.

Cáo trạng của Viện KSND tỉnh Lào Cai xác định, bị cáo Nguyễn Văn Vịnh, với cương vị là Phó Chủ tịch và Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai giai đoạn 2012 - 2015, là người chịu trách nhiệm quản lý toàn diện các hoạt động của UBND tỉnh và trực tiếp chỉ đạo, điều hành công tác quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội…

Quá trình thực thi công vụ được giao, bị cáo Vịnh đã không thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật trong công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn tỉnh, mà ký các văn bản, giấy chứng nhận đầu tư và có ý kiến bút phê, chỉ đạo đưa vào các tài liệu khác có liên quan, trái quy định của pháp luật.

Quá trình điều tra, bị cáo Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Cty Lilama và Nguyễn Văn Vịnh khai nhận, vào dịp Tết Nguyên đán năm 2015, khi bị cáo Vịnh làm Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai và sau khi Cty Lilama đã san gạt xong mặt bằng dự án, khai thác và tiêu thụ trái phép xong quặng apatit trong diện tích 3,77ha, thì Thừa đã mang 5 tỷ đồng đến nhà bị cáo Vịnh tặng quà Tết.

Sau khi nhận số tiền này, bị cáo Vịnh đã sử dụng chi tiêu cá nhân hết.

Các bị cáo và người bào chữa tại phiên tòa. Ảnh: ND

Đánh giá trong quá trình phạm tội, hội đồng xét xử (HĐXX) cho rằng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Doãn Văn Hưởng cùng nhóm bị cáo từng là lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo Sở Công Thương, Sở Tài nguyên và Môi trường biết rõ diện tích 37.700m², trong đó có hơn 22.000m² nằm chồng lấn vào diện tích khai trường 18, đã được Bộ Công Thương phê duyệt quy hoạch quặng apatit và thẩm quyền cấp phép khai thác thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhưng đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong việc soạn thảo, ký văn bản trái quy định của pháp luật.

Qua đó, để Cty Apatit Việt Nam cải tạo mặt bằng, tận thu quặng, cấp giấy chứng nhận đầu tư diện tích 37.700m² nói trên cho Cty Lilama xây dựng dự án khách sạn, nhà hàng.

Có “bảo bối” là những tờ A4 - giấy chứng nhận đầu tư trong tay, ông Nguyễn Mạnh Thừa, cựu Giám đốc Cty Lilama cùng đồng phạm đã khai thác, tiêu thụ quặng apatit với số lượng rất lớn.

Hành vi trái pháp luật của các bị cáo là thu lời bất chính, gây thất thoát ngân sách Nhà nước hàng trăm tỷ đồng, Cty Lilama hơn 171 tỷ đồng, Cty Apatit Việt Nam hơn 184 tỷ đồng.

HĐXX cũng nhận định, về ý thức chủ quan, các cựu lãnh đạo tỉnh biết rõ những sai phạm về thẩm quyền. Tuy nhiên, vì mục đích phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, từ đó ký các văn bản, giấy chứng nhận đầu tư, có ý kiến bút phê, chỉ đạo vào các tài liệu khác có liên quan trái quy định của Luật Khoáng sản và các hệ thống pháp luật liên quan.

Cơ quan xét xử cho rằng, hành vi phạm tội của các bị cáo đã xâm hại đến uy tín của Nhà nước, xâm phạm đến tính đúng đắn trong công tác quản lý Nhà nước, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Tuy nhiên, trong quá xét xử, HĐXX đã xem xét đến yếu tố nhân thân và thành tích cá nhân cũng như những đóng góp của các bị cáo trong quá trình nắm giữ các cương vị lãnh đạo tỉnh, từ đó, có bản án tương xứng với mức độ, tính chất phạm tội.

Sau khi xem xét toàn diện vụ án, cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh bị toà cấp sơ thẩm tuyên phạt 5 năm 6 tháng tù về tội danh "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ".

Cùng tội danh, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Doãn Văn Hưởng bị tuyên phạt 4 năm tù.

Hai bị cáo là cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh, gồm ông Nguyễn Thanh Dương (cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh) và Lê Ngọc Hưng cùng mức án 3 năm 3 tháng tù.

Bị truy tố hai tội danh, ông Nguyễn Mạnh Thừa nhận mức án 7 năm 6 tháng (4 năm tù cho tội "rửa tiền" và 3 năm 6 tháng tù cho tội "vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên").

Các bị cáo còn lại nhận mức án từ 2 - 4 năm tù giam hoặc hưởng án treo.