Các thượng nghị sĩ Kenya dự phiên luận tội ra quyết định phế truất Phó Tổng thống Rigathi Gachagua ở tòa nhà Quốc hội, Nairobi, Kenya. Ảnh: Reuters

Ba nhân chứng chính tham gia phiên điều trần trước Quốc hội gồm: Thống đốc Nairobi Johnson Sakaja, Thư ký Nội các Mercy Wanjau và cựu Tổng Giám đốc điều hành của Cơ quan Vật tư Y tế Kenya Andrew Mulwa.

Rigathi Gachagua không tham dự đến hết phiên điều trần chống lại các cáo buộc vì nhập viện trong tình trạng đau tức ngực dữ dội. Paul Muite, luật sư của Rigathi Gachagua đã kêu gọi Thượng viện hoãn phiên tòa trong vài ngày do “Phó Tổng thống đang bị bệnh, bệnh rất nặng”.

Phó Tổng thống Rigathi Gachagua tại phiên điều trần, trước lúc nhập viện. Ảnh: thecable.ng

Chủ tịch Hạ viện Amason Kingi đề nghị hoãn phiên điều trần nhưng các thượng nghị sĩ đã bỏ phiếu chống. Thượng viện tiếp tục tiến hành bỏ phiếu.

Sau khi Thượng viện tuyên bố ông Rigathi Gachagua đã vi phạm Hiến pháp ở điều khoản 1, 4, 5, 6, 9 với các cáo buộc gồm sở hữu cổ phần, kích động bất ổn chống Chính phủ, chia rẽ sắc tộc, đe dọa thẩm phán và bị bãi nhiệm khỏi ghế Phó Tổng thống.

Quốc hội Kenya đã phê chuẩn đề cử Bộ trưởng Nội vụ và Hành chính Quốc gia Kithure Kindiki làm Phó tổng thống mới. Tuy nhiên, Toà án Tối cao Kenya đã ban hành lệnh hoãn bổ nhiệm ông Kithure Kindiki sau khi ông Gachagua đệ trình khiếu nại.

Bộ trưởng Nội vụ Kithure Kindiki tham dự phiên điều trần. Ảnh: thecable.ng

Thẩm phán Toà án Tối cao Kenya, Chacha Mwita cho biết, các thẩm phán sẽ thảo luận về khiếu nại bãi nhiệm của ông Rigathi Gachagua vào ngày 24/10 tới.

Rigathi Gachagua từng được coi là cánh tay phải, là người phụ trách chiến dịch tranh cử trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2022 của Tổng thống William Ruto.

Tổng thống Ruto đã chọn ông Gachagua, bất chấp những điều tiếng và một số cáo buộc Rigathi Gachagua tham nhũng.

Tuy nhiên, sau các cuộc xung đột kéo dài nhiều tháng với Tổng thống William Ruto, Rigathi Gachagua bị lên án bởi các đồng minh của Tổng thống Ruto.

Người dân Kenya cho rằng cuộc bỏ phiếu luận tội này có động cơ chính trị nhằm đánh lạc hướng các cuộc biểu tình phản đối chính sách thuế, thể hiện sự bất mãn sâu sắc của người dân với các chính sách của Chính phủ và nạn tham nhũng.

Theo Karuti Kanyinga, giáo sư tại Viện Nghiên cứu Phát triển của Đại học Nairobi, “các phiên điều trần, bao gồm cả việc điều tra tài sản của Gachagua, có thể gây phản tác dụng với Tổng thống Ruto”.

“Người dân đang yêu cầu Chính phủ tiến hành điều tra tương tự với Tổng thống”, Kanyinga nói.