Thủ tướng Iraq Mohammed Shia Al Sudani với lượng tiền mặt rất lớn thu hồi được trong số 2,5 tỷ USD công quỹ bị thất thoát vào năm ngoái, trong "vụ trộm cắp của thế kỷ". Ảnh: AFP

Ủy ban Liêm chính Liên bang, cơ quan trước đó đã bắt giữ cựu Tổng Giám đốc Tổng cục Thuế, cáo buộc vợ ông và 2 người khác phạm tội rửa tiền, ủy ban này cho biết hôm 31/1. Tên của họ không được tiết lộ.

Khoảng 1,5 triệu USD, một lượng vàng đáng kể và 11 giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với bất động sản (9 trong số đó ở Iraq và 2 ở nước ngoài) đã bị tịch thu.

Ủy ban đang làm việc để thu hồi khoảng 3,6 triệu USD gửi bên ngoài Iraq.

Ủy ban Liêm chính Liên bang cho biết: “Tất cả những tài sản này đến từ các khoản hối lộ mà cựu Tổng Giám đốc Tổng cục Thuế đã nhận và che giấu cùng bị cáo".

Các vụ bắt giữ mới nhất diễn ra khi nhà chức trách điều tra vụ tham nhũng liên quan đến việc đánh cắp hàng tỷ USD.

Vụ trộm cắp của thế kỷ

Vụ bê bối được phanh phui hồi tháng 10 năm ngoái, khi một cựu bộ trưởng tiết lộ rằng 3,7 nghìn tỷ dinar Iraq (gần 2,5 tỷ USD) đã bị cơ quan thuế biển thủ trong một vụ gian lận được mô tả là “vụ trộm cắp của thế kỷ”.

Theo Bộ Tài chính Iraq, số tiền này đã bị đánh cắp từ tài khoản của Tổng cục Thuế tại một chi nhánh của Ngân hàng Rafidain.

Theo tài liệu từ cơ quan thuế của Iraq, khoản tiền 3,7 nghìn tỷ dinar được cho là đã bị rút trong khoảng thời gian từ tháng 9/2021 đến tháng 8/2022, sau đó đã được chuyển tới tài khoản của 5 công ty khác nhau thông qua 247 tờ séc và ngay lập tức được rút khỏi các tài khoản đó.

Hồ sơ "vụ trộm cắp của thế kỷ" liên quan tới Ngân hàng Rafidain được lãnh đạo Iraq đặt vào ưu tiên hàng đầu để giải quyết. Ảnh: Getty

Trong vụ việc này, các quan chức chính phủ cấp cao và doanh nhân đã bị bắt, nhưng chưa đến 10% số tiền thất thoát được được hồi hương.

Cũng năm ngoái, Cơ quan An ninh Quốc gia đã thông báo về việc bắt giữ một mạng lưới tội phạm hút dầu thô từ các đường ống ở các vùng xa xôi phía Nam Iraq và buôn lậu ra khỏi khu vực.

Lãnh đạo cấp cao Bộ Nội vụ và các sĩ quan tình báo bị cáo buộc có liên quan đến vụ việc.

Tham nhũng, quản lý yếu kém và gia đình trị đầy rẫy ở Iraq, nhiều năm nay đã gây ra sự bức xúc trong đông đảo người dân.

Tham nhũng được cho là vấn đề cần ưu tiên giải quyết ở Iraq - quốc gia đứng gần cuối bảng, xếp thứ 157 trên 180 quốc gia, vùng lãnh thổ được đánh giá chỉ số cảm nhận tham nhũng (CPI), theo báo cáo của Tổ chức Minh bạch Quốc tế vừa công bố hôm 31/1.

Điều này đã cản trở những nỗ lực của đất nước nhằm phục hồi sau nhiều thập kỷ chiến tranh và các biện pháp trừng phạt kinh tế của Liên hợp quốc được đưa ra áp đặt dưới thời của chế độ Saddam Hussein.

Vào năm 2021, cựu Tổng thống Barham Salih ước tính, Iraq đã mất 150 tỷ USD do tham nhũng kể từ năm 2003.

Đại diện đặc biệt của Liên hợp quốc tại Iraq - bà Jeanine Hennis-Plasschaert đã mô tả nạn tham nhũng ở nước này là “tràn lan, mang tính cấu trúc và có hệ thống”.

Bà Hennis-Plasschaert cảnh báo: “Nếu không giải quyết được nạn tham nhũng thì bất kỳ nỗ lực nghiêm túc nào nhằm thúc đẩy cải cách sẽ không thành công. Đây thực sự là nguyên nhân gây ra tình trạng rối loạn của Iraq cho đến nay”.