(Thanh tra) - Mới đây, kết quả điều tra của cơ quan công an xác định sản phẩm sữa bột HIUP là hàng giả lại một lần nữa khiến dư luận bàng hoàng. Sự việc không chỉ dừng lại ở một vụ án hình sự về sản xuất, buôn bán hàng giả mà còn là một đòn giáng mạnh vào niềm tin vốn đã mong manh của người tiêu dùng.
Ngày 19/6/2025, cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an đã khởi tố, bắt tạm giam 10 đối tượng liên quan đến các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm xảy ra tại Công ty Cổ phần Z Holding. Đây là doanh nghiệp chịu trách nhiệm với sản phẩm sữa HIUP 27, một loại sữa dinh dưỡng được nhiều gia đình tin dùng cho trẻ nhỏ trong thời gian qua.
Kết luận của cơ quan điều tra cho thấy, sản phẩm sữa dinh dưỡng HIUP 27 được đóng thành hộp, lon sữa bột gồm 3 loại: 420 gram, 650 gram và 800 gram và một số loại dạng chất lỏng khác được sản xuất tại Nhà máy Công ty Cổ phần Thương mại và sản xuất Nature Made từ ngày 08/8/2024 đến ngày 05/3/2025 không đả m bảo thành phần và hàm lượng các chất dinh dưỡng như Bản đăng ký công bố sản phẩm.
Đối chiếu với quy định tại điểm b khoản 7 Điều 3 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ, cơ quan chức năng xác định sản phẩm sữa bột HIUP của Công ty là hàng giả.
Trước HIUP, dư luận từng chấn động vì hàng loạt vụ việc như: triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán, tiêu thụ sữa bột giả của Công ty Rance Pharma và Công ty Hacofood Group; thu giữ gần 25 tấn sữa bột với nhiều nhãn hiệu không rõ nguồn gốc xuất xứ tại Long An; phát hiện hàng trăm tấn thực phẩm chức năng, thiết bị y tế bị làm giả cũng tại Hà Nội , hay mới đây nhất là vụ việc tiktoker “Gia đình hải sen” bán hàng giả, trong đó có siro ăn ngon cho trẻ em… Thực tế này cho thấy, những sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng, trong đó có đối tượng người già, trẻ em, người bệnh lại đang trở thành mục tiêu cho lợi nhuận phi đạo đức.
Ngay sau khi thông tin về sữa HIUP được công khai, phản ứng từ người tiêu dùng là sự pha trộn giữa hoang mang và phẫn nộ. Không ít bà mẹ giật mình nhìn lại những hộp sữa đã mua và tự đặt câu hỏi: bao lâu nay con mình uống thứ gì?
Chị N.T.P ở Linh Đàm, Hà Nội cho biết, vì tin lời quảng cáo nên chị đã đặt mua 3 thùng sữa HIUP cho các con chị uống. “Lúc đọc tin, tôi rất lo sợ. Không biết mấy hộp sữa tôi mua cho các con có nằm trong lô hàng kiểm định ko? Nó có hại cho sức khỏe của các con tôi hay không? Giờ không biết phải làm sao để phân biệt thật - giả nữa”, chị P bàng hoàng chia sẻ.
Vụ sữa HIUP giả không phải là trường hợp cá biệt, nhưng nó để lại hậu quả rất lớn với niềm tin của người tiêu dùng. Niềm tin đó đang bị bào mòn, người tiêu dùng chuyển từ tâm lý bất an sang nghi ngờ mọi sản phẩm trên thị trường. Điều đó sẽ giống như "hiệu ứng domino" lan rộng, không chỉ là sữa HIUP mà các thương hiệu khác, thậm chí cả ngành thực phẩm nói chung cũng sẽ bị ảnh hưởng. Người tiêu dùng chính là đối tượng phải gánh hậu quả nặng nề nhất – cả về sức khỏe lẫn tinh thần, nhất là khi, hàng giả ngày càng tinh vi, có thể dễ dàng “qua mặt” nhiều khâu kiểm duyệt để len lỏi vào thị trường đến tay họ. Và sau mỗi vụ việc là vòng lặp của câu hỏi: Ai sẽ đứng ra bảo vệ lòng tin đó?
Mỗi khi một sự việc bị phát hiện, người ta đều thắc mắc, tại sao vấn nạn hàng giả vẫn tràn lan bất chấp nỗ lực của các cơ quan chức năng? Sữa HIUP, siro ăn ngon của tiktoker “Gia đình Hải Sen” hay rất nhiều thực phẩm chức năng khác được đưa ra thị trường trong một thời gian dài, nhưng chỉ đến khi kiểm tra mới phát hiện là hàng giả. Điều này cho thấy, rõ ràng khâu kiểm tra, giám sát còn lỏng lẻo. Một số kẽ hở về giám sát nguồn gốc, tiêu chuẩn lưu thông hàng hóa, thậm chí là cơ chế phối hợp kém hiệu quả của các lực lượng chức năng đã vô tình tạo điều kiện để hàng giả tồn tại.
Không thể để người tiêu dùng mãi sống trong tâm thế lo âu mỗi khi mua một hộp sữa, lọ thuốc hay bất kỳ thực phẩm nào đó cho gia đình. Lòng tin cũng không thể lấy lại chỉ sau vài lời xin lỗi, cải chính hay thu hồi sản phẩm. Để giải quyết vấn đề, ông Nguyễn Viết Khương, Vụ pháp chế, Bộ Công thương cho rằng, trước tiên, cơ quan chức năng cần siết chặt quản lý, tăng cường kiểm tra và xử phạt nghiêm khắc đối với các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả. Những vụ việc như sữa HIUP cần được điều tra triệt để, công khai kết quả để cảnh báo và răn đe.
Bên cạnh đó, ông Khương cũng nhấn mạnh vai trò của người tiêu dùng thông mình, nhất là trong bối cảnh thị trường còn nhiều bất cập. Bằng cách trang bị kiến thức, cẩn trọng trong lựa chọn và tích cực phản ánh, tố giác các trường hợp nghi ngờ hàng giả tới cơ quan chức năng, mỗi người dân không chỉ bảo vệ chính mình mà còn góp phần khôi phục lòng tin vào thị trường. Mỗi hành động nhỏ của người tiêu dùng đều góp phần xây dựng một thị trường minh bạch và an toàn.
Sau cùng, vụ việc sữa HIUP giả chính là lời nhắc nhở, rằng lòng tin của người tiêu dùng không tự nhiên mà có. Muốn khôi phục sự an tâm của xã hội, không thể chỉ dừng ở việc xử lý vụ việc sau khi đã xảy ra. Điều cần thiết là phải thay đổi từ phương thức quản lý của cơ quan chức năng đến ý thức, trách nhiệm của doanh nghiệp trong bảo vệ thương hiệu và người tiêu dùng, thậm chí cả cách người tiêu dùng tự bảo vệ chính mình. Chỉ khi cả hệ thống cùng vận hành theo hướng phòng ngừa, thay vì khắc phục thì mới có thể lấy lại lòng tin đã mất.
