(Thanh tra) - Đồng Nai đang triển khai mô hình “Buổi sáng với Nhân dân” như một chế độ làm việc thường xuyên của chính quyền, yêu cầu người đứng đầu cơ quan, đơn vị trực tiếp tiếp công dân vào đầu giờ sáng. Từ chỉ đạo của Tỉnh ủy đến hành động của UBND tỉnh, mô hình này đang nâng chuẩn văn hóa công vụ, tăng tính minh bạch, trách nhiệm và hiệu quả trong giải quyết kiến nghị, phản ánh của Nhân dân.
Khi tinh thần trọng dân trở thành nề nếp công vụ
Trong những năm gần đây, Đồng Nai nổi lên như một địa phương kiên trì đổi mới phương thức tiếp dân, lấy người dân làm trung tâm trong mọi quyết định quản lý Nhà nước. Từ những chuyến tiếp dân đột xuất đến các mô hình “Dân vận khéo”, tỉnh liên tục thử nghiệm những cách làm mới để thu hẹp khoảng cách giữa chính quyền và người dân. Đến cuối năm 2025, mô hình “Buổi sáng với Nhân dân” đang tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ.
Đây không chỉ là một khung giờ hành chính được ấn định từ 7 giờ đến 8 giờ sáng. Ở cấp độ sâu hơn, đó là cam kết của người đứng đầu, là sự hiện diện của chính quyền trong đúng thời khắc người dân cần nhất: Buổi sáng đầu ngày, khi công việc còn thông thoáng, tinh thần còn tỉnh táo và việc xử lý thông tin được thực hiện nhanh nhất. Mô hình này bắt đầu từ những thử nghiệm nhỏ, nhưng nhanh chóng được Thường trực Tỉnh ủy lựa chọn là một trong những điểm nhấn của phong trào “Dân vận khéo” năm 2025.
Sự thành công ban đầu đã dẫn đến bước ngoặt: Ngày 30/10/2025, Ban Tuyên giáo & Dân vận Tỉnh ủy ban hành Văn bản số 127-CV/BTGDVTU, thống nhất chủ trương nhân rộng mô hình trên toàn tỉnh. Chỉ chưa đầy hai tuần sau, UBND tỉnh tiếp tục cụ thể hóa bằng Công văn 9503/UBND-KGVX, yêu cầu tất cả sở, ban, ngành, địa phương triển khai ngay trong tháng 11. Tinh thần chỉ đạo được mô tả gọn trong hai chữ “nghiêm túc” và “thiết thực”.
Chuẩn hóa tiếp dân hằng ngày: Từ chỉ đạo đến hành động
Khác với nhiều phong trào mang tính hưởng ứng, mô hình “Buổi sáng với Nhân dân” được xây dựng với các tiêu chí rõ ràng:
Có giờ; có người; có trách nhiệm; có kết quả; có báo cáo định kỳ.
UBND tỉnh yêu cầu thủ trưởng tất cả cơ quan hành chính từ cấp tỉnh đến xã, phường trực tiếp tiếp dân mỗi sáng. Không phải tiếp dân thay, không phải ủy quyền hình thức. Chính người đứng đầu phải ngồi đối diện dân để lắng nghe, giải thích, tháo gỡ ngay những khó khăn thuộc thẩm quyền.
Một cuộc tiếp dân được xem là đạt chuẩn chỉ khi bảo đảm bốn yếu tố: Công khai – dân chủ – kịp thời – đúng quy định pháp luật.
Văn bản yêu cầu rõ: Giữ bí mật thông tin cho công dân khi cần thiết; bảo đảm an toàn, trật tự; xử lý tình huống khách quan, bình đẳng; không phân biệt đối xử; không gây khó khăn khi dân phản ánh, khiếu nại, tố cáo.
Điểm đặc biệt của mô hình là tính thống nhất: Toàn tỉnh sẽ tiếp dân vào khung giờ 7h00–8h00, hoặc thời gian tương đương phù hợp thực tiễn từng địa phương nhưng phải giữ đúng tinh thần “mỗi sáng, hằng ngày, có lãnh đạo”.
Việc tiếp dân không dừng ở nghe phản ánh. Ban Tuyên giáo & Dân vận Tỉnh ủy yêu cầu các cơ quan ghi nhận vấn đề, trao đổi ngay, phân công xử lý và phải phản hồi kết quả cho người dân. Những vụ việc phức tạp, kéo dài phải được tổng hợp để báo cáo Tỉnh ủy, UBND tỉnh theo chu kỳ 6 tháng (trước 15/5) và cuối năm (trước 15/11).
Để nâng chất lượng, tỉnh Đồng Nai nhấn mạnh gắn mô hình với Kế hoạch 63/KH-UBND về xây dựng “Chính quyền thân thiện” lựa chọn phong cách phục vụ mới: Trọng dân – gần dân – hiểu dân – học dân – có trách nhiệm với dân.
Cách làm này không chỉ thay đổi thái độ công vụ, mà còn giúp giảm tình trạng khiếu nại vượt cấp, kéo dài, phát sinh từ sự thiếu lắng nghe ngay từ ban đầu.
Thêm kỷ luật, thêm minh bạch: Nâng chuẩn văn hóa công vụ
Điểm đáng chú ý nhất trong các chỉ đạo của Tỉnh ủy và UBND tỉnh nằm ở chỗ mô hình này được xem là tiêu chí đánh giá công tác dân vận và văn hóa công vụ hằng năm. Nghĩa là từ năm 2025 trở đi, đơn vị nào thực hiện tốt sẽ được ghi nhận; đơn vị nào làm hình thức, đối phó sẽ bị xem xét trong đánh giá thi đua.
MTTQ Việt Nam tỉnh và các đoàn thể được giao vai trò giám sát độc lập: Theo dõi chất lượng tiếp dân, mức độ giải quyết kiến nghị, thời gian phản hồi, thái độ phục vụ. Đây chính là “van an toàn” để mô hình không bị làm qua loa.
Bên cạnh đó, các cơ quan được yêu cầu công khai lịch tiếp dân trên nhiều phương tiện website, bảng tin, loa truyền thanh, các nhóm thông tin địa phương. Người dân phải biết họ có quyền được gặp lãnh đạo vào buổi sáng và lãnh đạo có trách nhiệm phải có mặt.
Không khí tiếp dân vì vậy trở nên khác, không căng thẳng, không né tránh, không “xin ghi nhận – sẽ trả lời sau” như trước đây. Những buổi sáng bắt đầu bằng sự lắng nghe và đối thoại đã tạo ra năng lượng tích cực cho cả người dân lẫn đội ngũ công chức.
Trong thực tiễn, nhiều nơi tại Đồng Nai như Dầu Giây, Biên Hoà đã triển khai từ năm 2024, xử lý ngay các vụ việc tồn đọng bằng phương pháp trực diện: Xác minh hồ sơ đất đai; tháo gỡ vướng mắc bồi thường; xử lý tranh chấp trong khu dân cư; tiếp nhận phản ánh về ô nhiễm, tiếng ồn; thậm chí là điều phối giữa các phòng ban ngay tại bàn tiếp dân.
Kết nối niềm tin, củng cố kỷ cương từ những điều nhỏ nhất
“Buổi sáng với Nhân dân” không phải chiến dịch ngắn hạn. Đây là sự thay đổi thói quen làm việc của chính quyền, buộc cán bộ phải bắt đầu ngày mới bằng việc gặp dân, nghe dân, giải quyết việc cho dân. Khi một mô hình được thực hiện đều đặn mỗi sáng, tác động lớn nhất không nằm ở số hồ sơ giải quyết, mà là sự tích lũy niềm tin.
Từ chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy đến triển khai quyết liệt của UBND tỉnh, mô hình đang trở thành trải nghiệm công vụ mới, nhẹ nhàng hơn, minh bạch hơn, hiệu quả hơn. Đồng Nai xác định đây là tiêu chí để nâng chất lượng nền hành chính phục vụ, đồng thời cũng là thước đo thái độ, trách nhiệm, kỷ luật của đội ngũ công chức.
Văn hóa công vụ không phải là những khẩu hiệu treo trên tường, mà là điều diễn ra hằng ngày từ 7h sáng, nơi mỗi cán bộ bước vào phòng làm việc và lựa chọn lắng nghe người dân trước khi bắt đầu các cuộc họp.
Khi nền hành chính bắt đầu từ niềm tin và niềm tin được xây dựng từ những buổi sáng gần dân như thế, Đồng Nai đang chứng minh rằng cải cách hành chính không nhất thiết phải bắt đầu bằng công nghệ hay quy trình phức tạp, mà có thể bắt đầu từ một hành động giản dị: Mỗi sáng gặp dân, lắng nghe dân, giải quyết việc cho dân.
