Một phần diện tích tại DA đầu tư mở rộng khai thác và chế biến đá xây dựng tại thôn 4, xã Lộc Thành, huyện Bảo Lâm của Công ty TNHH Hoàng Hậu Phố. Ảnh: CTV

Hàng loạt sai phạm tại dự án (DA) khai thác và chế biến đá xây dựng!

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng đã tiến hành thanh tra việc thực hiện DA đầu tư mở rộng khai thác và chế biến đá xây dựng tại thôn 4, xã Lộc Thành, huyện Bảo Lâm của Công ty TNHH Hoàng Hậu Phố.

Theo tiến độ thực hiện DA tại Giấy chứng nhận đầu tư (GCNĐT) số 42121000887 ngày 1/4/2013 của UBND tỉnh thì năm 2013 và năm 2014, công ty này hoàn thành thủ tục cấp phép, đầu tư hạ tầng, xây dựng cơ bản, lắp đặt thiết bị, hoàn thiện công tác xây dựng cơ bản mỏ… để đến năm 2015 đi vào hoạt động khai thác, chế biến.

Công ty chưa thực hiện đầy đủ các hạng mục đầu tư và tiến độ đầu tư chậm hơn 8 năm theo GCNĐT, nhưng không lập thủ tục để xin điều chỉnh, gia hạn tiến độ đầu tư. Một số hạng mục đầu tư chưa hoàn thành, như: chưa thực hiện thuê đất, góp vốn quyền sử dụng đất, chuyển mục đích đất theo quy định; chưa đăng ký, thông báo cho cơ quan có thẩm quyền về ngày bắt đầu xây dựng mỏ và khai thác mỏ; không thực hiện quan trắc, giám sát môi trường…

Tại thời điểm thanh tra, công ty đã tác động và sử dụng đất với tổng diện tích khoảng 39.000m2, trong đó diện tích đất khu mỏ khoảng 4.000m2, diện tích đất tại vị trí mặt bằng khu chế biến khoảng 35.000m2. Công ty ký hợp đồng thuê diện tích đất trên với 2 cá nhân, dù chưa hoàn thành các thủ tục thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định nhưng đã thực hiện xây dựng cơ sở hạ tầng và tiến hành khai thác đá.

Ngoài ra, từ năm 2013 đến tháng 11/2019, công ty không thực hiện báo cáo định kỳ hoạt động khai thác khoáng sản và không lập, quản lý, báo cáo, lưu trữ về bản đồ hiện trạng mỏ, bản vẽ mặt cắt hiện trạng khu vực được phép khai thác và thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản. Bên cạnh đó, công ty chưa thực hiện công bố tiêu chuẩn, chất lượng hàng hóa, chưa thực hiện chứng nhận hợp quy và công bố hợp quy đối với sản phẩm theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về sản phẩm hàng hóa vật liệu xây dựng theo quy định. Về thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản: Công ty không thực hiện quan trắc, giám sát môi trường từ năm 2018 đến năm 2019; chưa nộp 123 triệu đồng tiền ký quỹ bảo vệ môi trường.

Đáng chú ý, về hoạt động khai thác khoáng sản: Công ty không kê khai nộp thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường đối với khối lượng 36.083m3 tương ứng với tổng số tiền hơn 500 triệu đồng, việc này có dấu hiệu hành vi trốn thuế theo quy định tại Khoản 01, 02, 03 Điều 108 Luật Quản lý thuế năm 2006 và Khoản 01, 02, 03 Điều 143 Luật Quản lý thuế năm 2019.

Sau khi Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 01/QĐ-XPVPHC ngày 26/4/2019 tước giấy phép khai thác, công ty không chấp hành nộp giấy phép mà vẫn tiếp tục khai thác với khối lượng khoảng 4.877m3 đá là vi phạm các quy định của pháp luật về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên. Đồng thời, mặc dù chưa đủ điều kiện để khai thác khoáng sản nhưng công ty này đã ký hợp đồng với Công ty TNHH SH Thái Nguyên chuyển nhượng quyền khai thác khoáng sản trên diện tích 3ha.

Xử lý như thế nào đối với các sai phạm trên?

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng nêu rõ, DA đầu tư mở rộng khai thác và chế biến đá xây dựng của Công ty TNHH Hoàng Hậu Phố tại thôn 4, xã Lộc Thành, huyện Bảo Lâm có nhiều sai phạm theo các quy định về đất đai, khai thác khoáng sản, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp và các quy định về thuế…

Các vi phạm này đã đến mức phải chấm dứt hoạt động đầu tư và thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản mà UBND tỉnh đã cấp cho công ty trước đó.

Trên cơ sở các sai phạm đã chỉ ra, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh Lâm Đồng, giao Sở TN&MT tham mưu UBND tỉnh thu hồi Giấy phép khai thác khoáng sản số 04/GP-UBND ngày 02/5/2013 của UBND tỉnh đã cấp cho phép công ty được khai thác đá andesit làm vật liệu xây dựng tại mỏ đá thôn 4, xã Lộc Thành, huyện Bảo Lâm. Đồng thời, giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu thủ tục chấm dứt hoạt động đầu tư DA của công ty và tham mưu UBND tỉnh thu hồi GCNĐT số 42121000877 đã cấp cho Công ty.

Bên cạnh đó, chỉ đạo Sở TN&MT phối hợp với Cục Thuế tỉnh đôn đốc Công ty TNHH Hoàng Hậu Phố nộp số tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và các khoản phải nộp khác vào ngân sách Nhà nước. Tính toán, xác định số lợi bất hợp pháp công ty có được do khai thác khoáng sản khi đã bị tước Giấy phép khai thác khoáng sản số 04/GP-UBND ngày 02/5/2013 của UBND tỉnh.

Qua thanh tra cho thấy, công ty trên chưa đủ điều kiện khai thác khoáng sản do chưa hoàn thành các thủ tục pháp lý theo quy định của Luật Đất đai, nhưng đã được cấp giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp theo quy định hiện hành và đã được sử dụng vật liệu nổ công nghiệp để khai thác khoáng sản là chưa phù hợp, gây khó khăn trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản.

Do đó, kiến nghị UBND tỉnh giao Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với Sở TN&MT tham mưu UBND tỉnh kiến nghị Chính phủ điều chỉnh, bổ sung quy định cấp giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp khi các đơn vị khai thác khoáng sản hoàn thành các thủ tục pháp lý theo quy định của Luật Đất đai, đủ điều kiện khai thác khoáng sản, tránh trường hợp doanh nghiệp chưa thực hiện đầy đủ thủ tục theo quy định của Luật Đất đai nhưng đã tiến hành khai thác khoáng sản như trường hợp của Công ty TNHH Hoàng Hậu Phố.

Đặc biệt, việc công ty không kê khai sản lượng khoáng sản khai thác để nộp thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường (theo tính toán của Cục Thuế tỉnh, số tiền thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường phải nộp đối với khối lượng 36.083m3 tương ứng với số tiền hơn 500 triệu đồng), có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự về thuế. Do đó, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh giao Thanh tra tỉnh chuyển hồ sơ sang Công an tỉnh để xem xét, xử lý theo thẩm quyền.