Nhà 105-107 Đào Cam Mộc

Bội tín và tranh chấp…

Cuối năm 1971, bà Nguyễn Thị Tư sinh năm 1932 mua nhà nhà 105 đường số 6 Phạm Thế Hiển, phường Chánh Hưng, quận 8, TP. Sài Gòn, sau đó mua thêm nhà lền kề 107 của bà Trần Thị Nga. Cả hai hợp đồng mua bán này đều có chứng thực của phường trưởng phường Chánh Hưng. Và đều được trước bạ vào thời điểm tháng 02/1972. Sau 30/4/1975, cả hai căn nhà này mang số kép 105-107 đường Đào Cam Mộc, phường 4, quận 8, TP. Hồ Chí Minh.

Sau năm 1975, bà Tư xuất cảnh sang Hoa Kỳ. Nhà đất giao cho chồng là ông Nguyễn Kim Paul quản lý, sử dụng. Cuối năm 1999, ông Nguyễn Kim Paul đăng ký kết hôn tại Bến Tre với bà Trương Thị Loan, sinh năm 1951, và đưa bà Loan về chung sống tại nhà.

Ngày 01/7/2002, ông Paul chết vì bị tai nạn giao thông, từ Mỹ bà Tư về ký hợp đồng ủy quyền cho bà Loan quản lý căn nhà kép 105-107. Hợp đồng nêu rõ bà Loan “không được thế chấp, cầm cố, cho thuê hoặc chuyển dịch quyền sở hữu dưới bất kỳ hình thức nào”.

Trong quá trình quản lý nhà, bà Loan tự ý cho một số người vào ở. Phát hiện ra điều này, ngày 24/7/2007, bà Tư đã gửi văn bản yêu cầu bà Loan trong vòng 12 tháng phải trả lại căn nhà. Bà Loan phớt lờ yêu cầu. Ngày 28/02/2008, bà Tư đã khởi kiện yêu cầu Tòa án thụ lý vụ việc, giải quyết các yêu cầu của bà là hủy hợp đồng ủy quyền được lập ngày 14/7/2002 và buộc bà Loan và những người đang ở trái phép trong nhà 105-107 chuyển đi nơi khác để trả lại căn nhà cho nguyên chủ. Bà Tư đồng ý hỗ trợ bà Loan 30 triệu đồng để bà này dọn nhà và tìm nơi ở khác.

Trong phiên xét xử sơ thẩm ngày 14/01/2010 tại Tòa án Nhân dân (TAND) TP. Hồ Chí Minh, các luận cứ của luật sư Lương Khải Ân biện hộ cho phía bị đơn, tức bà Loan, đều bị Tòa bác bỏ.

Luật sư Ân cho rằng, bà Loan và ông Paul là vợ chồng vì có đăng ký kết hôn trong khi bà Tư và ông Paul ở với nhau nhưng không có đăng ký kết hôn. Tuy nhiên, tòa án chứng minh việc bà Tư và ông Paul cưới nhau vào ngày 25/7/1965 có chứng thư hôn thư lập ngày 7/8/1965. Mặc dù cuối năm 1999, ông Paul có đăng ký kết hôn với bà Trương Thị Loan tại xã Giao Hòa, huyện Châu Thành tỉnh Bến Tre nhưng vào thời điểm đăng ký kết hôn ấy, ông Paul là người đang có vợ. Theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 1987, việc kết hôn giữa ông Paul với bà Loan là trái pháp luật nên quan hệ chung sống giữa bà Loan và ông Paul không được coi là vợ chồng, bà Loan không được hưởng thừa kế di sản.

Lấy lý do ông Paul và bà Loan còn có một người con nuôi là bà Huỳnh Thị Thanh Hiền (người cũng đang ở cùng bà Loan tại nhà 105-107), luật sư Ân yêu cầu hoãn phiên tòa sơ thẩm để làm rõ. Thế nhưng tòa bác bỏ điều này. Tòa sơ thẩm cho rằng, việc bà Hiền được UBND xã Giao Hòa, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre công nhận làm con nuôi của ông Paul và bà Loan là không có căn cứ. Bởi vì Quyết định số 92QĐ/UB ngày 18/12/2002 của UBND xã Giao Hòa về việc ông Paul và bà Loan nhận con nuôi trong khi ông Paul bị tai nạn giao thông mất từ 01/7/2002!

Kết thúc phiên tòa sơ thẩm, Thẩm phán chủ tọa Đỗ Khắc Tuấn tuyên bác yêu cầu của bà Loan, buộc bà Loan và những người khác đang ở trong đó phải ra khỏi nhà để trả lại nhà cho bà Tư. Tòa ghi nhận sự tự nguyện của nguyên đơn đồng ý hỗ trợ cho bị đơn chi phí di chuyển và lo chỗ ở mới là 30 triệu đồng.

Tòa sơ thẩm cũng kiến nghị UBND xã Giao Hòa huyện Châu Thành tỉnh Bến Tre xem lại việc cấp Giấy chứng nhận kết hôn giữa ông Paul với bà Loan, và xem lại Quyết định công nhận con nuôi với bà Huỳnh Thị Thanh Hiền để xử lý theo quy định của Pháp luật.

Tại phiên xét xử phúc thẩm ngày 23/6/2010, đại diện cho bà Tư là Luật sư Phan Thanh Tiền và bà Loan đã đạt được thỏa thuận tự nguyện, nguyên đơn đồng ý hỗ trợ cho bà Loan 150 triệu đồng và nộp án phí cho bà Loan. Phía bị đơn đồng ý nhận số tiền trên và trả lại 105-107 cho bà Tư. Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP. Hồ Chí Minh đã tuyên chấp nhận sự thỏa thuận ấy.

… Ai ngăn cản thi hành án?

Ngày 03/11/2010, bà Tư đã nộp số tiền 150 triệu hỗ trợ cho bà Loan tại Cục THA Dân sự TP. Hồ Chí Minh. Nhưng bà Loan lại trở mặt, không nhận tiền cũng không trả nhà, liên tục khiếu nại để trì hoãn. Từ đầu năm 2011 đến nay, Cục THA Dân sự TP. Hồ Chí Minh đã 4 lần quyết định cưỡng chế, nhưng cả 4 lần đều bị hoãn(?).

Lần đầu tiên, ngày 20/4/2011, Cục THA Dân sự TP. Hồ Chí Minh ra thông báo sẽ cưỡng chế THA lúc 8g ngày 26/4/2011. Thế nhưng ngày 21/4/2011, Chủ tịch UBND phường 4 quận 8 Nguyễn Hữu Hiền yêu cầu hoãn THA, với lý do “gần đến ngày lễ 30/4 và lễ 1/5”. Thế nhưng, ông Hiền lại cho rằng, vụ việc chỉ cần cưỡng chế trong một buổi là xong. Động cơ nào đã làm phát sinh mâu thuẩn với chính ông Hiền?

Ngày 20/5/2011 Cục THA Dân sự thông báo cưỡng chế lúc 8g30 ngày 26/5/2011. Đúng ngày này, Phó Chánh án TAND tối cao Từ Văn Nhũ lại có văn bản yêu cầu hoãn THA 3 tháng “để có thời gian xem xét đơn khiếu nại của bà Loan”.

Lần thứ 3, ngày 25/8/2011, Cục THA Dân sự ra Quyết định tiếp tục THA đối với bà Loan. Ngày 12/12/2011, Cục THA Dân sự thông báo sẽ cưỡng chế THA đối với bà Loan vào lúc 8g30 ngày 21/12/2011. Thế nhưng đến 15g chiều ngày 20/12/2011, chủ tịch UBND quận 8 Nguyễn Thành Chung yêu cầu hoãn THA với lý do “gần Tết nguyên đán” (?). Thế nhưng khi được hỏi, ông Chung lại cho rằng, không phải vì gần Tết Nguyên đán mà vì quận không nhận được kế hoạch cưỡng chế từ phía THA (?), nên không thể tổ chức phối hợp thực hiện.

Cục THA Dân sự lại một lần nữa dời cưỡng chế đến 8g30 sáng 01/3/2012. Khi Chấp hành viên vừa đọc xong Quyết định cưỡng chế, thì bất ngờ nhận được Văn bản, qua fax, số 58/THANDTC/DA do ông Phạm Thanh Bình, Phó Chánh tòa Dân sự TAND Tối cao ký ngày 29/02/2012 nêu lý do cần hoãn THA vì có Kháng nghị số 38/2012/KN-DS ngày 27/02/2012.

Theo Luật sư Phan Thanh Tiền, Văn bản số 58/THANDTC/DA sai cả hình thức lẫn nội dung. Về hình thức, văn bản này không phải là Quyết định của TAND Tối cao mà chỉ đơn thuần là một thông báo, vì thế không có giá trị ràng buộc pháp lý. Về nội dung, Văn bản 58 chỉ nhắc tới Kháng nghị số 38/2012/KN-DS, mà không ai được biết. “Ngay cả Cục THA Dân sự TP. Hồ Chí Minh cũng không hề nhận được Kháng nghị . Như vậy, việc yêu cầu hoãn THA hôm 01/3 chỉ là lệnh miệng, tức là sai trái, cần được làm rõ.

Thiện Nhân