>> Áp đặt, để… loại thầu
>> Có hay không việc Vụ trưởng Tài vụ Quản trị lạm quyền?

Ngày 16/1/2012, TCT có Công văn 175/TCT/VP hồi âm nội dung 2 bài báo trên. Tuy nhiên, qua nghiên cứu công văn này, đối chiếu với các tài liệu đã thu thập được cùng gặp gỡ một số cán bộ có thẩm quyền, chúng tôi thấy rằng có nhiều điều chưa minh bạch, thậm chí là không đúng sự thật. Cụ thể như, TCT cho rằng "Cục Thuế Đắk Lắk đã đề nghị làm việc với TCT về hồ sơ dự thầu của 2 công ty (Công ty Cổ phần Đầu tư & Xây lắp 5 (CC5) và Công ty Thi công Cơ giới xây lắp) ...". Nhưng trên thực tế, TCT có văn bản yêu cầu Cục thuế Đắk Lắk phải giải trình và báo cáo (Công văn 3556).

Ngày 16/9/2010, lãnh đạo Cục thuế Đắk Lắk cùng tổ chuyên gia đấu thầu, tổ thẩm định của D.A trên đã phải có mặt tại Hà Nội để giải trình trước Vụ Tài vụ Quản trị. Tại đây, Cục thuế Đắk Lắk đã phải công khai hồ sơ của 2 nhà thầu để Vụ Tài vụ Quản trị nghiên cứu, thậm chí là chỉ đạo Cục thuế Đắk Lắk phải loại bỏ cả 2 hồ sơ dự thầu tại bước đánh giá về năng lực kinh nghiệm nhà thầu. Sự chỉ đạo này đã không nhận được sự đồng tình của một số thành viên trong buổi họp nên nhiều người đã không ký vào biên bản làm việc. Theo thông tin của chúng tôi có được, biên bản này đã phải gửi về Đắk Lắk sau đó để các thành viên của đoàn này ký vào cho hợp lệ.

Một chuyên gia pháp luật về lĩnh vực đấu thầu cho biết, cấp quyết định đầu tư chỉ được phép giám sát việc thực hiện quá trình thực hiện D.A theo đúng pháp luật. Trong trường hợp này, TCT (mà cụ thể là Vụ Tài vụ Quản trị) đã đi quá giới hạn. Họ đã yêu cầu chủ đầu tư mở hồ sơ dự thầu để xem, có ý kiến chi tiết vào từng mục trong hồ sơ thầu... Buổi làm việc ngày 16 và 17/9/2010 nêu trên chính là buổi chấm thầu lại dưới sự chỉ đạo của Vụ Tài vụ Quản trị. Việc làm này là vi phạm Luật Đấu thầu.

Những khuất tất về việc mở thầu, chấm thầu D.A nhà làm việc Cục thuế Đắk Lắk đã được Tổng cục An ninh 2, Bộ Công an quan tâm, có văn bản đề nghị Bộ Tài chính làm rõ.

Lấy lý do không thực hiện " lệnh" không được hiệu chỉnh giá cửa của nhà thầu CC5 và phải hiệu chỉnh giá gạch của cả 2 nhà thầu của Cục thuế Đắk Lắk, nên bà Trần Thị Mai Hương - Vụ trưởng Vụ tài vụ Quản trị đã ban hành văn bản không công nhận quyết định phê duyệt kết quả trúng thầu. Nhưng sau đó, khi cùng các nhân viên của mình xem hồ sơ dự thầu (được bảo quản theo quy định MẬT, tổ chấm thầu mới có thẩm quyền xem) vẫn bà Vụ trưởng lại "lệnh" cho Cục thuế Đắk Lắk loại các nhà thầu ở bước không đủ năng lực kinh nghiệm...

Sau nhiều lần nỗ lực đặt lịch làm việc không thành, 16giờ ngày 20/2/2012, đại diện lãnh đạo TCT mới tiếp chúng tôi để làm rõ những nội dung của Công văn 175.

Tại buổi làm việc này, TCT không lý giải được những nội dung không đúng sự thật mà chúng tôi đã nêu ở phần trên. Còn việc Vụ Tài vụ Quản trị xem hồ sơ dự thầu thì được ông Nguyễn Đức Dương, Trưởng phòng Quản lý đầu tư xây dựng khẳng định là "được quyền". Vậy, từ chức năng là cấp quyết định đầu tư, TCT đã trở thành chủ đầu tư, thậm chí là tổ chấm thầu. Trường hợp này chỉ có thể đúng khi các nhà thầu có khiếu nại về kết quả đấu thầu. Và, để giải quyết khiếu nại này, thì cơ quan có thẩm quyền phải ra quyết định thành lập Hội đồng tư vấn để giải quyết khiếu nại. Sau đó, họ mới thực hiện các bước giải quyết theo quy định của pháp luật (Điều 60, 61, 62 của Nghị định 85/2009/NĐ-CP về hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu).

Cũng tại buổi làm việc này, đại diện TCT cho rằng, trong quá trình triển khai D.A, ngành Thuế có sai, nhưng mọi "tội lỗi" là của Cục thuế Đắk lắk chứ không phải TCT. Việc ban hành các văn bản của Vụ Tài vụ Quản trị (chỉ đạo với Cục thuế Đắk Lắk như chúng tôi đã nêu ở 2 bài báo trước) là đúng. Điều này đã được khẳng định bằng kết luận của tổ công tác Bộ Tài chính giải quyết khiếu nại của CC5.

Tổ công tác này được thành lập trên cơ sở giải quyết các khiếu nại của CC5, nhưng CC5 lại hoàn toàn không biết và không được tiếp cận với tổ công tác. Vì vậy, nhiều kết luận của tổ này chỉ dựa trên hồ sơ mà ngành Thuế cung cấp. Sự phản biện các nội dung do TCT kết luận (mà CC5 cho rằng áp đặt, không đúng luật) đã không được tổ công tác đi vào nghiên cứu và trả lời thẳng vào vấn đề. Tuy nhiên, nói về Văn bản 3556 (văn bản mà bà Hương thừa lệnh Tổng cục Trưởng không công nhận quyết kết quả lựa chọn nhà thầu), tổ công tác cũng khẳng định việc làm này là sai và phải "rút kinh nghiệm". Vậy mà, trong buổi làm việc với Báo Thanh tra, TCT vẫn cho rằng không sai gì cả.

Nhiều uẩn khúc trong việc ban hành các văn bản chỉ đạo chủ đầu tư trong chấm thầu, trong thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính về kiểm điểm trách nhiệm các tập thể, cá nhân để xảy ra sai sót trong vụ việc này chưa được làm rõ. Trong quá trình điều tra, chúng tôi được biết, TCT đã phân công một Vụ phó Vụ Tài vụ Quản trị (kỹ sư xây dựng) có trách nhiệm phụ trách lĩnh vực xây dựng toàn ngành, (trong đó có D.A nhà làm việc Cục thuế Đắk Lắk). Tuy nhiên, có nhiều văn bản liên quan đến việc chỉ đạo giải quyết triển khai D.A, vị Vụ phó này không được biết. Các cuộc họp giải quyết những khúc mắc của D.A tại Đắk Lắk cũng không được tham gia. Thậm chí, từ chức năng phụ trách xây dựng toàn ngành, không hiểu vì lý do gì, vị Vụ phó trên bị cắt bỏ bớt quyền hạn để chỉ phụ trách riêng 1 D.A tại Huế. Thay vào đó, ông Nguyễn Đức Dương được đề bạt từ vị trí Phó phòng lên Trưởng phòng Quản lý đầu tư xây dựng, giúp việc trực tiếp cho bà Vụ trưởng Trần Thị Mai Hương quản lý mảng đầu tư xây dựng của ngành Thuế.

Vì sao ông Trần Đăng Đức, Cục phó Cục thuế Đắk Lắk, Tổ trưởng Tổ chuyên gia chấm thầu (người từng có sai phạm trong một vụ thu thuế trước bạ ô tô xe máy, miễn thuế trái luật cho doanh nghiệp gây thất thoát cho Nhà nước) trong quá trình triển khai D.A liên tiếp có văn bản đề nghị "xem xét" hồ sơ thầu của CC5? Sau đó, các đề nghị này được Vụ Tài vụ Quản trị có ý kiến "kịp thời", để dẫn tới những phức tạp nêu trên.

Ngoài ra, chúng tôi đã nhận được nhiều thông tin của bạn đọc gửi về, tố giác thêm những khuất tất của một số D.A mà Vụ Tài vụ Quản trị "điều hành". Chúng tôi sẽ tiếp tục điều tra, làm rõ và thông tin tới bạn đọc các nghi vấn này.

Bắc Hà