Ngôi nhà số 14 Nguyễn Thượng Hiền (diện tích 220m2 đất, diện tích sử dụng nhà 236,8m2) nguyên thuộc sở hữu của ông Nguyễn Duy Tuyến (chết năm 1945) và bà Vũ Thị Diệm (chết năm 1943).

Trong kháng chiến chống Pháp, các con của ông Tuyến, bà Diệm đều đi kháng chiến nên căn nhà trên được giao lại cho bà Vũ Thị Nhã (chị của bà Diệm) quản lý. Khi hòa bình lập lại, ông Thuyên (con trai cả của ông Tuyến, bà Diệm) cho Cục Chuyên gia mượn nhà cho chuyên gia ở.

Ngày 5/8/1957, ông Thuyên ký hợp đồng cho Cục Chuyên gia thuê nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền với thời hạn 2 năm, tiền thuê nhà mỗi tháng tám vạn đồng. Tuy nhiên, gia đình ông Thuyên không nhận tiền thuê nhà.

Sau đó, ngôi nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền được giao lại cho cơ quan khác sử dụng.

Mặc dù không có hồ sơ bàn giao nhà, song tại Công văn số 1197 VP/CN ngày 29/7/1995 của Văn phòng Quốc hội thể hiện, ngôi nhà trên do Văn phòng Chính phủ quản lý và sử dụng.

Văn phòng Chính phủ đã bố trí ngôi nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền cho 2 cán bộ cao cấp sử dụng là ông Nguyễn Văn Hưởng (Bộ trưởng Bộ Y tế) và ông Nguyễn Văn Chi (nguyên Thứ trưởng Phủ Thủ tướng), cùng một số nhân viên phục vụ cho hai ông. Khi các ông chuyển sang công tác ở Thường vụ Quốc hội thì ngôi nhà cũng được chuyển sang Văn phòng Quốc hội quản lý.
 

Đến nay, hiện trạng sử dụng nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền gồm: Tầng 1 có 4 hộ sử dụng; 1 phòng trống do Xí nghiệp Quản lý và Phát triển nhà Hai Bà Trưng niêm phong; tầng 2 do Xí nghiệp Quản lý và Phát triển nhà Hai Bà Trưng đang tạm sử dụng làm nơi làm việc cho bộ phận bán nhà; tầng 3 hiện có 3 hộ sử dụng.

Năm 1994, ông Thuyên và các thừa kế của ông Tuyến, bà Diệm có đơn đòi lại quyền sở hữu nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền.

Năm 1996, Bộ Xây dựng đã có công văn phúc đáp xin ý kiến của Sở Nhà đất Hà Nội, nêu rõ “căn cứ Điều 1, Quyết định số 297/CT ngày 2/10/1991 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng thì ngôi nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền thuộc sở hữu Nhà nước. Đề nghị UBND TP hoàn tất thủ tục quản lý và ký hợp đồng cho các hộ thuê theo quy định của Nhà nước”

Năm 2008, Sở Tài nguyên - Môi trường và Nhà đất Hà Nội tiếp tục có văn bản xin ý kiến của các ngành chức năng.

Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao và Bộ Tư pháp có văn bản cho ý kiến, nhưng quan điểm của hai cơ quan này lại khác nhau. Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cho rằng, trường hợp nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền không thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị quyết số 23/2003/QH11 ngày 26/11/2003 của Quốc hội. Bộ Tư pháp thì xác định nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị quyết này và khẳng định “không có cơ sở pháp lý để trả lại nhà số 14 Nguyễn Thượng Hiền cho ông Nguyễn Duy Thuyên”.

Theo Bộ Xây dựng, mặc dù Nhà nước chưa có văn bản quản lý nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền, nhưng thực tế từ năm 1960 đến nay ngôi nhà này đã được các cơ quan Nhà nước bố trí cho cán bộ, công nhân viên sử dụng ổn định. Căn cứ Điều 1 Nghị quyết số 23/2003/QH11, việc các thừa kế của ông Tuyến, bà Diệm đòi lại nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền là không thể giải quyết được.

Tuy nhiên, các thừa kế của ông Tuyến, bà Diệm đều tham gia kháng chiến chống Pháp. Ngôi nhà 14 Nguyễn Thường Hiền lại có nguồn gốc sở hữu của gia đình các thừa kế. Để giải quyết khiếu nại có lý, có tình, đại diện các cơ quan chức năng đều thống nhất cho các thừa kế của ông Tuyến, bà Diệm ký hợp đồng thuê và mua căn nhà này theo Nghị định 61/CP

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam đã báo cáo, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Hà Nội hoàn thiện thủ tục xác lập sở hữu toàn dân đối với nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền; giải quyết cho các hộ đang sử dụng ngôi nhà này được thuê phần diện tích họ đang sử dụng theo quy định hiện hành.

Đồng thời, giải quyết cho các thừa kế của ông Tuyến, bà Hiện ký hợp đồng thuê và mua toàn bộ tầng 2 và một phòng tầng 1 nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền theo Nghị định 61/CP. Nếu UBND TP Hà Nội có quỹ nhà để bố trí cho 7 hộ gia đình đang sử dụng nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền được thuê và mua theo Nghị định 61/CP thì giải quyết cho các thừa kế của ông Tuyến, bà Diệm thuê và mua toàn bộ nhà 14 Nguyễn Thượng Hiền theo Nghị định 61/CP.

Hà Nguyên