(Thanh tra) - Đó là một trong những nội dung được Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Bé, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang tại Văn bản số 1819/BTC-ĐTNN ngày 4/8/2025.
Bộ Tài chính đã nhận được Phiếu chất vấn của Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Bé, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Kiên Giang (nay là tỉnh An Giang) do Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội chuyển tới với hai nội dung.
Đối với nội dung: “Để khơi thông nguồn lực Nhà nước đang đầu tư tại các doanh nghiệp, theo Bộ trưởng, cần có giải pháp gì để tác động đến lĩnh vực này để góp phần đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025 và tăng trưởng hai con số trong thời gian tới”.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, hiện nay, cả nước có 671 doanh nghiệp Nhà nước (DNNN), gồm 473 doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước và 198 doanh nghiệp có vốn Nhà nước chi phối, nắm giữ nguồn lực lớn của đất nước.
Theo số liệu hợp nhất năm 2024, tổng tài sản của 671 DNNN đạt khoảng 4,1 triệu tỷ đồng, tổng doanh thu đạt gần 2,9 triệu tỷ đồng, nộp ngân sách khoảng gần 390.000 tỷ đồng.
Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, tài chính của các DNNN có sự tăng trưởng qua các năm. Đến hết năm 2024, các DNNN nói chung đã tập trung thực hiện các dự án đầu tư để nâng cao năng lực, quy mô sản xuất kinh doanh. Các dự án cơ bản đều đã được DNNN khẩn trương thực hiện theo tiến độ, hiệu quả, tiết kiệm theo kế hoạch được duyệt, tập trung vào các ngành, lĩnh vực quan trọng, then chốt của nền kinh tế, góp phần vào thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.
Thời gian qua, khu vực DNNN luôn được Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính và các bộ, ngành quan tâm chỉ đạo, tham mưu để tiếp tục thúc đẩy sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh.
“Hiện nay, Bộ Tài chính cũng đang khẩn trương xây dựng, hoàn thiện 3 dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật số 68/2025/QH15, dự kiến có hiệu lực thi hành cùng với thời điểm Luật số 68/2025/QH15 có hiệu lực (ngày 1/8/2025). Việc ban hành Luật số 68/2025/QH15 và các Nghị định hướng dẫn sẽ góp phần hoàn thiện khung pháp lý đầy đủ điều chỉnh hoạt động quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp”, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã liên tục có những văn bản chỉ đạo, ban hành các Nghị quyết, Chỉ thị, Thông báo và tổ chức các hội nghị với DNNN để chỉ đạo và giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, đồng thời có những giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc liên quan đến hoạt động của DNNN.
Thực hiện nhiệm vụ được giao, Bộ Tài chính cũng đã có văn bản đề nghị các bộ, ngành, địa phương với vai trò là cơ quan chủ sở hữu thực hiện giao chỉ tiêu tăng trưởng từ 8% trở lên đối với các DNNN thuộc phạm vi quản lý, đồng thời quyết liệt chỉ đạo thực hiện các giải pháp để phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Đối với các DNNN thuộc Bộ Tài chính (sau khi tiếp nhận 18 Tập đoàn, Tổng Công ty từ Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp), Bộ Tài chính cũng đã ban hành Quyết định số 1073/QĐ-BTC ngày 25/3/2025 giao chỉ tiêu tăng trưởng năm 2025 cho các doanh nghiệp từ 8% trở lên để góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trở lên của cả nước theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Bộ Tài chính nhận thấy, trong giai đoạn tới, bối cảnh quốc tế dự báo tiếp tục có nhiều diễn biến khó lường, tác động của chính sách thuế quan của Mỹ và chiến tranh thương mại, địa chính trị sẽ tác động sâu sắc đến kinh tế trong nước. Bên cạnh đó, kinh tế trong nước cũng bước vào giai đoạn phát triển mới với mục tiêu tăng trưởng cao và bền vững, dựa trên ba trụ cột của nền kinh tế là: kinh tế Nhà nước, kinh tế tư nhân và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài. Theo đó, cũng đặt ra những thách thức, yêu cầu mới đối với khu vực DNNN.
Vì vậy, các bộ, ngành, địa phương, DNNN cần tiếp tục thực hiện toàn diện, hiệu quả các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; nắm chắc tình hình, chủ động các giải pháp với tinh thần biến mọi khó khăn, thách thức thành cơ hội bứt phá, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt để thúc đẩy mạnh mẽ và làm mới các động lực tăng trưởng.
Thực hiện mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 và tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tới là nhiệm vụ hết sức khó khăn và chịu tác động bởi tình hình kinh tế, chính trị thế giới, đòi hỏi tất cả các bộ, ngành, địa phương, mỗi doanh nghiệp phải thể hiện quyết tâm chính trị cao nhất, không ngừng nỗ lực, cố gắng để phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và đóng góp chung vào mục tiêu tăng trưởng của đất nước trong thời gian tới.
Đối với nội dung chất vấn: “Tác động của xu hướng dịch chuyển của dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đến tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Việt Nam; Giải pháp của ta trước tác động này”, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng sau đại dịch và trong cạnh tranh Mỹ-Trung tạo lợi thế cho Việt Nam nổi lên như trung tâm sản xuất mới ở châu Á.
Trên thực tế, nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu đã quyết định đầu tư những dự án quy mô lớn tại Việt Nam. Cùng với đó, chuyển đổi xanh đang trở thành xu hướng đầu tư tất yếu mà Việt Nam có nhiều lợi thế đón bắt.
Theo đánh giá của các chuyên gia, Việt Nam được xếp hạng điểm đến đầu tư tốt nhất về năng lượng tái tạo ở ASEAN; được dự báo sớm trở thành một trong năm trung tâm năng lượng tái tạo lớn của thế giới, sánh cùng Bắc Âu, Hoa Kỳ, Đông Á và Nam Mỹ.
Việt Nam đã thu hút lượng vốn FDI rất lớn vào lĩnh vực năng lượng tái tạo. Giai đoạn 2015-2022, Việt Nam xếp thứ 2/10 nền kinh tế đang phát triển về thu hút FDI vào năng lượng tái tạo, với tổng vốn khoảng 106,8 tỷ USD. Các khu công nghiệp (KCN) sinh thái, KCN carbon thấp cũng thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư hạ tầng KCN bền vững. Chuyển đổi số và kinh tế số cũng đem lại cơ hội nâng tầm chuỗi giá trị. Dòng vốn FDI vào các lĩnh vực như thương mại điện tử, fintech, trí tuệ nhân tạo dự báo tăng mạnh, đưa Việt Nam thành cứ điểm mới về công nghệ số tại Đông Nam Á.
Cùng với đó, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ, EU, Úc, Singapore... tạo niềm tin chính trị để các nước này xem Việt Nam là điểm đến đầu tư an toàn, đáng tin cậy trong chuỗi cung ứng mới.
“Để đạt mục tiêu thành nước phát triển vào 2045, Việt Nam cần chuyển dịch trọng tâm sang thu hút FDI có chọn lọc: Ưu tiên các dự án công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, giá trị gia tăng cao, thân thiện với môi trường thay vì chạy theo số lượng bằng mọi giá. Các đối tác chiến lược như nhóm G7, Hàn Quốc, Singapore, Đài Loan, Hoa Kỳ, EU... tiếp tục là trọng tâm xúc tiến đầu tư, gắn với những lĩnh vực Việt Nam đang khuyến khích phát triển”, Bộ trưởng Bộ Tài chính phúc đáp.
