Chính phủ khẳng định đấu giá biển số xe ô tô được dư luận xã hội rất quan tâm, đồng tình, ủng hộ. Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: T.Thủy

Đấu giá biển số xe hiện mới thí điểm áp dụng với biển số xe ô tô nền màu trắng, chữ và số màu đen, theo Nghị quyết 73 của Quốc hội. Thời gian thí điểm trong 3 năm, bắt đầu từ 1/7/2023.

Đấu giá biển số xe ô tô đã thu gần 1.396 tỷ đồng

Khi thảo luận tại kỳ họp 6 (tháng 10/2023), đa số đại biểu Quốc hội đề nghị nghiên cứu, đánh giá kết quả thực hiện để bổ sung vào Dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ quy định về đấu giá biển số xe ô tô.

Ý kiến khác đề nghị nghiên cứu mở rộng đấu giá cả biển số xe tải, xe khách và xe mô tô.

Để có cơ sở chỉnh lý dự thảo luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị nghiên cứu kỹ lưỡng việc luật hóa nội dung đấu giá biển số xe. Trường hợp luật hóa, cần có báo cáo kết quả thực hiện và đánh giá tác động đối với nội dung này.

Thực hiện kết luận trên, Chính phủ đã có báo cáo, khẳng định đấu giá biển số xe ô tô được dư luận xã hội rất quan tâm, đồng tình, ủng hộ.

“Đưa biển số xe ô tô vào đấu giá đã đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân, tạo ra sự công khai, minh bạch trong công tác đăng ký, quản lý biển số xe ô tô, tăng nguồn cho ngân sách Nhà nước”, báo cáo nêu.

Minh chứng là từ ngày 15/9/2023 đến hết tháng 2/2024, Bộ Công an đã tổ chức đấu giá trực tuyến thành công 15.185 biển số xe ô tô, với tổng số tiền đấu giá thành hơn 2.052 nghìn tỷ đồng; trong đó, đã có 14.062 biển số xe ô tô trúng đấu giá được khách hàng nộp tiền gần 1.396 tỷ đồng.

Chính phủ đánh giá, đấu giá biển số xe mới dừng lại ở biển số ô tô cá nhân, chưa áp dụng rộng rãi với các loại biển số xe ô tô khác và biển số xe mô tô, xe gắn máy. Vì vậy, chưa đáp ứng hết được nguyện vọng của người dân có nhu cầu sở hữu “biển số xe đẹp”.

Thí điểm đấu giá biển số xe ô tô được thực hiện đến tháng 7/2026. Đây cũng là thời điểm Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, nếu được thông qua, vừa có hiệu lực thi hành. Sau tháng 7/2026, nếu tiếp tục thực hiện đấu giá biển số xe phải sửa luật.

Đề xuất đấu giá biển số xe máy, giá khởi điểm 5 triệu

Từ thực tế, theo Chính phủ, luật hóa đấu giá biển số xe là “rất cần thiết”, phù hợp với các quy định hiện hành về việc cấp và quản lý biển số xe theo mã định danh của chủ xe, đáp ứng mục tiêu công dân số, Chính phủ số và khai thác, quản lý hiệu quả tài sản công.

Việc luật hóa được đề xuất theo hướng mở rộng đối tượng đấu giá biển số xe, bao gồm biển số ô tô, mô tô, xe gắn máy; trừ biển số xe cấp cho xe thuộc tài sản công, xe của cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện tổ chức quốc tế tại Việt Nam và người nước ngoài làm việc tại cơ quan đó.

Nhất trí với Chính phủ, cơ quan thẩm tra là Ủy ban Quốc phòng - An ninh cho rằng, nếu không kịp thời đưa vào dự thảo luật mà chờ hết thời gian thực hiện thí điểm, tiến hành tổng kết, báo cáo Quốc hội thì lúc đó phải tiến hành trình tự, thủ tục sửa đổi, bổ sung luật mới, sẽ gây tốn kém, lãng phí cả về thời gian và ngân sách.

Việc mở rộng đấu giá cả biển số xe mô tô, xe gắn máy, theo cơ quan thẩm tra, xuất phát từ nhu cầu của một bộ phận không nhỏ người dân có biển số mua xe mô tô, xe gắn máy theo ý thích.

“Số lượng xe mô tô, xe gắn máy đăng ký hàng tháng rất lớn, nếu mở rộng đấu giá biển số đối với các loại xe này sẽ tăng thu rất lớn cho ngân sách Nhà nước”, Thường trực Ủy ban Quốc phòng - An ninh báo cáo.

Dự thảo luật quy định, giá khởi điểm của một biển số xe ô tô đưa ra đấu giá không thấp hơn 40 triệu (theo quy định tại Nghị quyết 73); giá khởi điểm một biển số xe mô tô, xe gắn máy đưa ra đấu giá không thấp hơn 5 triệu.

Tiền đặt trước không thấp hơn giá khởi điểm của loại biển số xe đưa ra đấu giá. Bước giá bằng 10% giá khởi điểm. Căn cứ điều kiện kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ, Chính phủ quyết định cụ thể giá khởi điểm của loại biển số xe đưa ra đấu giá.

Dự thảo luật cũng luật hóa các quy định về quyền và nghĩa vụ của người trúng đấu giá biển số xe. Cạnh đó, bổ sung người trúng đấu giá biển số xe được quyền “đăng ký biển số xe trúng đấu giá gắn với phương tiện thuộc sở hữu của mình tại cơ quan công an nơi quản lý biển số xe trúng đấu giá hoặc nơi cư trú của cá nhân, trụ sở của tổ chức trúng đấu giá”.

Đánh giá kỹ tác động quan niệm biển số xấu - đẹp

Với đề xuất mới này, đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình) bày tỏ quan điểm đồng tình. Nhưng theo bà Tâm, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ chỉ nên quy định về loại biển đưa ra đấu giá, giá khởi điểm, quyền và nghĩa vụ của người trúng đấu giá, đăng ký xe, biển số xe trúng đấu giá... Còn trình tự, thủ tục đấu giá thì thực hiện theo Luật Đấu giá tài sản.

“Việc này nhằm đảm bảo thống nhất, đồng bộ giữa các luật chuyên ngành và Luật Đấu giá tài sản”, bà Tâm cho rằng, dự thảo luật không nên giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục đấu giá biển số xe.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật Đồng Ngọc Ba thì đề nghị trước mắt cân nhắc luật hóa đấu giá biển số xe ô tô trong phạm vi thí điểm, tức là biển số xe ô tô nền màu trắng, số và chữ màu đen, mà chưa mở rộng đấu giá biển số xe ô tô với các loại xe khác.

“Khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 73 về thí điểm đấu giá biển số xe ô tô đã tính đến rất nhiều khía cạnh. Tôi cho rằng không chỉ khía cạnh kinh tế, mà cả khía cạnh xã hội, văn hóa”, ông Ba nói.

Ông đề nghị đánh giá bổ sung tác động xã hội, đặc biệt là quan niệm biển số xấu - đẹp ảnh hưởng như thế nào với văn hóa. “Khi luật hóa cho đấu giá biển số xe, không chỉ đáp ứng nhu cầu của những người thích biển số mang tính tích cực, mà có thể cả tác động không tích cực, nên cần đánh giá thêm”, ông Ba lưu lý.

Về khía cạnh lập pháp, theo Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật, nếu Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ quy định về đấu giá biển số xe ô tô thì phải sửa Luật Đấu giá tài sản, ít nhất là quy định về mức tiền đặt trước do có “vênh” giữa 2 luật.

Dự kiến, Dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ sẽ được Quốc hội xem xét bấm nút thông qua tại kỳ họp 7 vào tháng 5 tới đây.