(Thanh tra)- Ngày 22/2/2013, Chính phủ của Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nộp đơn cho Tòa án Tối cao để yêu cầu hủy bỏ Bộ luật Bảo vệ Hôn nhân (DOMA).
>> Kỳ I: Pháp: Hôn nhân cho mọi người
Hành động này đánh dấu lần đầu tiên một vị Tổng thống Mỹ bày tỏ trước tòa án cao nhất nước sự ủng hộ cho hôn nhân đồng tính. Lập trường của Nhà Trắng là Bộ luật DOMA đã vi phạm một quyền hiến định là sự bảo vệ bình đẳng trước pháp luật. Chưa hết, Bộ luật DOMA còn làm cho hàng vạn cặp vợ chồng đồng tính không nhận được những phúc lợi của liên bang dành cho những cặp vợ chồng dị tính.
Theo DOMA - Bộ luật Liên bang ban hành năm 1996 dưới thời Tổng thống Bill Clinton - hôn nhân là sự kết hợp giữa 1 người đàn ông và 1 người đàn bà. Quy định này hiện gây một số hệ lụy vì các vấn đề như quyền kế thừa tài sản, các vấn đề thuế khóa, hay trợ cấp xã hội được quy định theo luật liên bang thì chỉ được áp dụng cho các cặp vợ chồng dị tính.
Trước đó, hôm 7/12/2012, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ cũng đã quyết định sẽ xem xét hồ sơ hôn nhân liên quan đến bà Edith Windsor, một người đồng tính luyến ái đã 83 tuổi.
Bà Edith Windsor và vợ là bà Thea Spyer, sống với nhau 42 năm. Hai người kết hôn vào năm 2007 tại Canada, quốc gia công nhận hôn nhân đồng tính. Bà Edith Windson và bà Thea Spyer có 1 căn phòng trong 1 tòa cao ốc và 1 ngôi nhà tại New York. Khi bà Thea Spyer chết cách đây vài năm, bà Edith Windsor nhận được tài sản chung của 2 người. Tuy nhiên, bà phải trả khoảng 360.000 USD tiền thuế.
Những cặp vợ chồng khác giới tính không phải trả tiền thuế thừa hưởng tài sản nếu vợ hay chồng qua đời. Tuy nhiên, theo Bộ luật DOMA, bà Edie Windsor và bà Thea Spyer chỉ là bạn bè.
Khẳng định Bộ luật DOMA không công bằng, Edie Windsor nhấn mạnh: “Tôi trông đợi ngày mà Chính phủ Liên bang công nhận hôn nhân của tất cả người Mỹ. Tôi hy vọng việc này xảy ra trong đời tôi”.
Theo lịch trình, trong tháng 3/2013, 9 thẩm phán của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ bắt đầu các phiên tòa để nghe ý kiến của các bên liên quan và sẽ cho quyết định cuối cùng vào cuối tháng 6/2013.
Về phía mình, trong buổi trả lời phỏng vấn ABC News ngày 9/5/2012, Tổng thống Barack Obama khẳng định luôn tranh đấu cho quyền lợi của những người đồng tính, cả nam lẫn nữ.
Ông Barack Obama cũng là người đã chấm dứt chính sách “Không hỏi, không nói” (don’t ask, don’t tell) cấm những người đồng tính công khai phục vụ trong quân đội. Ngoài ra, hồi năm 2011, Tổng thống Mỹ còn bày tỏ quan điểm chống đối Bộ luật DOMA.
Tất nhiên, sự ủng hộ của Tổng thống Barack Obama không có nghĩa là Hoa Kỳ sẽ cho phép các cặp đồng tính làm đám cưới, ít nhất là tại thời điểm này. Cũng giống như án tử hình, vấn đề này không giải quyết ở cấp liên bang, mà mỗi tiểu bang trong số 50 tiểu bang của Hoa Kỳ có quyết định riêng. Tính đến cuối năm 2012, có 9 tiểu bang cho phép những người đồng tính làm hôn thú với nhau. Còn trên phạm vi liên bang, hôn nhân đồng tính vẫn bị cấm.
Khẳng định “tôi vẫn luôn kiên quyết cho rằng, người Mỹ đồng tính nam lẫn nữ phải được đối xử một cách công bằng và bình đẳng”, nhưng ông Barack Obama cũng nhấn mạnh luôn ủng hộ quyền của từng tiểu bang Hoa Kỳ được quyết định về vấn đề hôn nhân.
Đồng quan điểm với Tổng thống, Phó Tổng thống Joe Biden nói trên truyền hình rằng, ông “hoàn toàn thoải mái” về hôn nhân đồng tính.
Bộ trưởng Giáo dục Arne Duncan cũng cho rằng, “hôn nhân đồng tính nên được hợp pháp hóa” khi phát biểu trên đài truyền hình.
Hạ Nghị sĩ Nancy Pelosi, Trưởng nhóm Dân chủ thiểu số tại Hạ viện, thì nói: “Các gia đình Mỹ và công dân Mỹ đang thấy lịch sử diễn ra ngay trước mặt: Tổng thống Hoa Kỳ đang phát huy dân quyền ngay tại Mỹ”.
Những người hoạt động bênh vực quyền của người đồng tính tại châu Á đã hoan nghênh sự thay đổi lập trường của nhà lãnh đạo Hoa Kỳ. Diễn viên đồng tính công khai người Hàn Quốc Hong Suk-chon nói rằng, sự ủng hộ của ông Barack Obama đem lại hy vọng rằng, một ngày nào đó quan điểm đó có thể do một nhà lãnh đạo Hàn Quốc đưa ra.
Những người ủng hộ quyền của người đồng tính tại châu Phi cũng bày tỏ hy vọng, quan điểm của ông Barack Obama sẽ có ảnh hưởng trên đại lục của họ, nơi những người đồng tính luyến ái tại nhiều nước vẫn phải đối mặt với sự ngược đãi và bạo hành.
Tổ chức Lực lượng Đặc nhiệm Quốc gia bênh vực quyền của người đồng tính tại Hoa Kỳ cho rằng, ông Barack Obama đã làm nên lịch sử khi trở thành Tổng thống đương nhiệm đầu tiên công khai ủng hộ hôn nhân cho các cặp đồng tính.
Human Rights Campaign, tổ chức bênh vực quyền của người đồng tính nam, thì nhận định, khi ủng hộ quyền bình đẳng về hôn nhân, Tổng thống Barack Obama đã đưa ra một thông điệp của hy vọng cho một thế hệ người Mỹ đồng tính nam, nữ, lưỡng tính và chuyển đổi giới tính.
Còn Neera Tanden từ Trung tâm Tiến bộ Mỹ nói rằng, việc thể hiện sự ủng hộ hôn nhân đồng tính là “một bước tiến lớn nữa tới việc thực hiện cam kết về bình đẳng ở đất nước này”.
Từ châu Âu, Bộ trưởng Ngoại giao Đức, ông Guido Westerwell, người công khai đồng tính, cũng đã lên tiếng ca ngợi tuyên bố của Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Tuy nhiên, khi đó cũng có ý kiến bày tỏ sự phản đối. Chủ tịch Hạ viện John Boehner cùng các Nghị sĩ Cộng hòa khác cho rằng, Tổng thống đã đánh đi một thông điệp sai lầm vào một thời điểm sai lầm. “Tôi tin tưởng nơi khái niệm hôn nhân là sự kết hợp giữa 1 người nam và 1 người nữ. Tổng thống và những người Dân chủ có quyền muốn nói gì thì nói, nhưng sự thực là người Mỹ đang tập trung vào kinh tế và họ đang hỏi nhau: Việc làm của chúng ta đâu?” - Chủ tịch Hạ viện John Boehner nói.
Tại Thượng viện, Thượng Nghị sĩ Harry Reid, Trưởng nhóm Dân chủ cho biết, ông sẽ ủng hộ hôn nhân đồng tính nếu cử tri trong tiểu bang Nevada quyết định như vậy.
Sau tuyên bố của Tổng thống Barack Obama ít lâu, ngày 7/7/2012, dưới sự chủ lễ của Thống đốc bang Massachusetts Deval Patrick và sự hiện diện của khoảng 300 khách mời, Nghị sĩ Đảng Dân chủ Barney Frank, 72 tuổi, đã chính thức kết hôn với ông Jim Ready, 42 tuổi, người đồng hành nhiều năm qua với ông. Với hôn lễ này, ông Barney Frank đã trở thành Nghị sĩ đầu tiên của Mỹ lập gia đình với người cùng giới tính.
Tiếp đó, ngày 19/7/2012, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã cho phép các quân nhân tại ngũ được mặc quân phục trong cuộc tuần hành tại một lễ hội của người đồng tính ở San Diego, bang California.
Đây là lệnh đầu tiên kể từ tháng 9/2011 khi 1 đạo luật được ban hành bởi Tổng thống Barack Obama nhằm lật ngược lại chính sách đã được áp dụng từ lâu nay của quân đội mang tên “Không hỏi, không nói” trong đó cho phép những người đồng tính được phục vụ trong quân đội nếu họ không công khai về xu hướng tính dục của mình.
Mới đây, hồi đầu tháng 1/2013, Thánh đường Quốc gia ở Washington - Nhà thờ Chính tòa của Giám mục Giáo phận Washington D.C., trong đó bao gồm cả các địa phận của bang Maryland kế cận - đã chấp nhận làm lễ kết hôn cho những người đồng tính.
Một trong những thánh đường nổi tiếng nhất Hoa Kỳ này đã có những bước thay đổi lớn trong mấy năm qua trong việc tiến đến ủng hộ hôn nhân đồng tính, bao gồm việc truyền chức cho các giáo sĩ đồng tính luyến ái.
Còn nhớ, vào tháng 6/2011, khi bang New York thông qua việc cho phép hôn nhân đồng tính, Ngoại trưởng Hillary Clinton tuyên bố đạo luật này đã biểu dương khả năng nhìn xa, trông rộng và sự khả tín của cuộc đấu tranh cho quyền của người đồng tính trên khắp thế giới.
Trong một buổi lễ đánh dấu niềm tự hào của người đồng tính hôm 28/6/2011, bà Hillary Clinton mô tả cuộc tranh đấu cho quyền bình đẳng của người đồng tính như là một cuộc đấu tranh nhân quyền khẩn thiết và quan trọng nhất của mọi thời đại.
Ngoại trưởng Mỹ nói rằng, người đồng tính và lưỡng tính tại nhiều nơi vẫn tiếp tục phải hứng chịu những đe dọa, đàn áp và bạo hành cả ở nơi công cộng cũng như trong chốn riêng tư. Thậm chí, nhiều người đã phải trốn khỏi nhà và tỵ nạn tại nước khác vì bị ngược đãi.
Bà Hillary Clinton cũng cho biết, các nhà ngoại giao Mỹ trên toàn thế giới đã phải cố gắng hết sức để khuyến nghị các Chính phủ nên tôn trọng các quyền và phẩm giá của tất cả mọi người, bất kể xu hướng tình dục của họ như thế nào.
Theo kết quả 1 cuộc thăm dò dư luận do Viện Gallup thực hiện, công bố hồi năm 2012, có tới 50% người Mỹ cho rằng, các cuộc hôn nhân đồng tính phải được luật pháp thừa nhận; 48% trong số những người được hỏi nói rằng, không nên coi những cuộc hôn nhân như vậy là hợp pháp. Cần nói thêm là, năm 1996, lần đầu tiên, khi Gallup tiến hành thăm dò, chỉ có 27% người Mỹ ủng hộ hôn nhân đồng tính.
Hay như, kết quả cuộc thăm dò của Trường Đại học Quinnipiac công bố đầu tháng 12/2012 cũng cho thấy, 48% người được thăm dò ủng hộ hôn nhân đồng tính, 46% chống đối. Cuộc thăm dò năm 2008 cũng của trường này cho thấy, 36% ủng hộ và 55% chống đối.
Tính đến cuối năm 2012, có 9 tiểu bang cho phép những người đồng tính làm hôn thú với nhau gồm: Iowa, Massachusetts, New Hampshire, New York, Vermont, Maryland, Connecticut, Maine, Washington và Thủ đô Washington.
Ngược lại, cũng có ít nhất 28 tiểu bang khác trong những năm gần đây đã áp dụng các sửa đổi Hiến pháp, trong đó định nghĩa hôn nhân là sự liên kết giữa 1 người nam và 1 người nữ. Điều này đồng nghĩa với việc cấm hôn nhân đồng tính. |
Duy Tùng - Ngọc Hà
(Tổng hợp)
