Đề nghị điều tra có hay không hành vi “đưa nhận hối lộ”?

Ông Phạm Viết Cường và vợ là bà Trương Thị Huệ kết hôn với nhau và được cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn từ ngày 8/4/2011.

Ngày 2/2/2016, UBND TP Lào Cai cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) số CC926274 cho ông Phạm Viết Cường, mục đích sử dụng là đất trồng cây lâu năm, với thời hạn sử dụng đến ngày 20/7/2019, diện tích 900m², tại tổ 24, phường Bình Minh cũ (thời điểm hiện tại là tổ 9, phường Xuân Tăng).

Cả hai vợ chồng trong đơn đã khẳng định là trên thửa đất đó đã tự ý xây dựng một ngôi nhà cấp 4 với diện tích khoảng 120m², thời gian xây dựng từ tháng 5 - 11/2018.

Ngày 7/6/2019, Tòa án nhân dân TP Lào Cai có Quyết định số 76 công nhận thuận tình ly hôn cho ông Cường và bà Huệ.

Ngày 16/8/2019, tại Văn phòng Công chứng, ông Cường và bà Huệ đã làm thỏa thuận phân chia tài sản: Ông Cường lấy 100m² đất đã được cấp sổ đỏ riêng và ngôi nhà cấp 4 với diện tích 120m² phía sau liền kề trong tổng số 900m² đất vườn tạp tại Thửa số 412-TBĐ-P07-65 sau khi giao cho bà Huệ.

Bà Huệ nhận 900m² đất tại thửa đất nêu trên và đã được Văn phòng Đăng ký đất đai TP Lào Cai đăng ký biến động vào ngày 6/9/2019.

Bà Huệ có trách nhiệm trả lại ông Cường 120m² đất như thỏa thuận. (Bà Huệ chưa thực hiện việc tách thửa giao đất cho ông Cường).

Ngày 21/10/2019, bà Huệ có đơn đề nghị UBND phường Bình Minh (cũ) xem xét giúp đỡ xử lý tháo dỡ ngôi nhà vi phạm trên đất của bà để bà sử dụng đất đúng mục đích như sổ đỏ đã được cấp.

Khi có đơn của bà Huệ, ngày 12/11/2019, UBND phường Bình Minh mới lập biên bản vi phạm hành chính và ban hành quyết định xử phạt đối với bà Trương Thị Huệ.

Tại sao UBND phường Bình Minh không phát hiện được vi phạm?

Báo cáo của UBND phường Bình Minh với đoàn thanh tra tỉnh Lào Cai tại biên bản làm việc ngày 8/3/2021 cho thấy: Tại thời điểm năm 2018, UBND phường không biết việc xây dựng nhà trái phép trên đất nông nghiệp của ông Cường và bà Huệ diễn ra từ khi nào, cho đến khi bà Huệ có đơn đề nghị UBND phường Bình Minh tháo dỡ nhà vi phạm trên đất.

Tại thời điểm đó, 2 cán bộ phụ trách đô thị trên địa bàn là ông Vương Quốc Mười (đã nghỉ việc vào cuối năm 2018) và ông Đỗ Văn Thắng (đã nghỉ việc từ tháng 8/2019) không báo cáo, do vậy UBND phường Bình Minh không biết việc xây dựng nhà trái phép trên đất nông nghiệp của hộ ông Cường, bà Huệ. 

Khi được đoàn thanh tra hỏi về việc lập biên bản vi phạm có đúng quy định của pháp luật không, ông Ngô Ngọc Hà, Chủ tịch UBND phường Bình Minh và ông Trần Anh Tuấn, nguyên Phó Chủ tịch UBND phường Bình Minh đã trả lời: Tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính và ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai số 146/QD-UBND ngày 18/11/2019 mà người vi phạm chỉ mang tên bà Trương Thị Huệ là chưa đầy đủ, theo các ông phải có cả tên ông Phạm Viết Cường. 

Theo báo cáo của UBND phường Bình Minh, tại thời điểm bà Huệ có đơn đề nghị xử lý tháo dỡ nhà vi phạm trên đất nằm trong nội dung thỏa thuận phân chia tài sản ngày 16/8/2019, thời điểm căn nhà chưa được phân chia rõ ràng. Vì vậy, UBND phường Bình Minh lập biên bản vi phạm hành chính nhưng không yêu cầu thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả (buộc tháo dỡ) và cưỡng chế đối với nhà ông Cường. 

Báo cáo số 147 ngày 26/5/2020 của UBND phường Xuân Tăng cho biết, việc xác nhận để điều chỉnh thời hạn sử dụng đất: Ông Cường và bà Huệ xây dựng nhà trên đất nông nghiệp từ cuối năm 2018 là sử dụng sai mục đích.

Tháng 6/2019, ông Phạm Viết Cường được UBND phường Bình Minh xác nhận việc sử dụng đất đúng mục đích, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai gia hạn quyền sử dụng đất nông nghiệp đến ngày 20/7/2069.  

Như vậy, trong quá trình xác nhận về sử dụng đất nông nghiệp đúng mục đích, UBND phường Bình Minh đã không kiểm tra thực địa, không phát hiện ra vi phạm về sử dụng đất sai mục đích, nên đã xác nhận để ông Cường được gia hạn sử dụng đất nông nghiệp và thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho bà Huệ.

“Do tính chất vụ việc phức tạp, kéo dài từ năm 2018 đến hết năm 2019 mà UBND phường Bình Minh trước đây chưa giải quyết triệt để, dứt điểm. Sau khi thực hiện điều chỉnh địa giới hành chính đã bàn giao cho UBND phường Xuân Tăng tiếp tục giải quyết, do hồ sơ bàn giao có nhiều chi tiết chưa rõ ràng, phức tạp.

Sau khi có quyết định phân chia tài sản, đất đai giữa bà Huệ, ông Cường của Tòa án nhân dân TP Lào Cai, UBND phường Xuân Tăng kiến nghị UBND TP tiếp tục chỉ đạo Đội Kiểm tra trật tự đô thị, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Phòng Quản lý đô thị phối hợp với UBND phường xử lý, giải quyết vi phạm về việc sử dụng đất sai mục đích, xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp của hộ bà Huệ - ông Cường”, UBND phường Xuân Tăng nêu trong báo cáo.

Đề nghị điều tra có hay không hành vi “đưa nhận hối lộ”

Trong đơn yêu cầu bồi thường, ông Phạm Viết Cường đã thống kê yêu cầu các cơ quan chức năng bồi thường cho ông số tiền 1,4128 tỷ đồng, trong đó có ngôi nhà cấp 4 xây dựng trái phép diện tích 120m² trị giá 408 triệu đồng.

Còn trong đơn khiếu nại gửi UBND phường Bình Minh và TP Lào Cai ghi ngày 4/11/2019 cho biết: "Quá trình giải quyết về nguồn gốc nhà cấp 4, tôi - Phạm Viết Cường không xác nhận xây dựng nhà từ tháng 5-10/2019. Thời gian đó chúng tôi đã ly hôn, UBND phường không trả lại đơn vẫn thụ lý đơn của bà Trương Thị Huệ để giải quyết là không đúng sự thật.

Sau khi kiểm tra, xác minh tài liệu liên quan, UBND phường xác nhận căn nhà cấp 4 xây dựng từ năm 2018 trên thửa đất nông nghiệp 412 là sai quy định, trước khi xây nhà, tôi đã làm đơn đưa cho ông Mười địa chính phường. Hiện trạng nhà xuống cấp không thể ở được, ông Mười địa chính bảo tôi cứ xây nhà, đây là đất đã được xét duyệt cho các hộ gia đình không có nhà ở trên địa bàn phường. Ông Mười địa chính bảo tôi nộp 10 triệu đồng lệ phí xây dựng cho phường là xong, trước khi xây, tôi có điện cho ông Mười xuống để chỉ mốc giới còn bản đồ nên chúng tôi không hiểu đất này chưa có bìa đỏ, ông Mười bảo tôi cứ xây chỗ nào cho phù hợp. Sự việc xây dựng nhà không đúng quy định là do địa chính phường thiếu trách nhiệm, làm trái quy định của pháp luật, dẫn đến tôi xây không đúng vị trí.  

UBND phường Bình Minh hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng họp giao ban báo cáo tình hình trong ngày, nhưng sự việc kéo dài hai năm không phát hiện ra, xây dựng nhà trái phép là do UBND phường quản lý thiếu trách nhiệm để nhân dân thiệt hại về kinh tế, tài sản. Tôi đề nghị UBND phường Bình Minh khắc phục để tránh thiệt hại về tài sản, kinh tế của nhân dân".

Nếu việc ông Phạm Viết Cường thông tin có việc đưa cho cán bộ phường Bình Minh khi đó 10 triệu đồng để được xây dựng nhà trái phép trên đất nông nghiệp là đúng, đề nghị tỉnh Lào Cai chỉ đạo cơ quan công an điều tra, làm rõ có hay không hành vi “đưa nhận hối lộ”, trên cơ sở đó xử lý nghiêm những người vi phạm để tránh vụ việc phức tạp này kéo dài thêm.