(Thanh tra)- Sau khi Báo Thanh tra phản ánh những sai phạm tại dự án (D.A) đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, PV tiếp tục tìm hiểu vụ việc và thu nhận được thêm nhiều thông tin, qua đó phát hiện một sự thật đang bị bưng bít.
>> Kỳ II: Hành trình trục lợi đất
>> Kỳ I: Lùng nhùng chuyện đền bù đất dự án
Tù mù trong giao đất
Theo lời tố cáo đã được xác thực của thương binh Lê Thanh Hải: Trong khi gia đình không được đền bù một m2 đất ở nào trên khu đất quản lý sử dụng suốt 23 năm nay, thì khu vườn bạch đàn ven đường 353 của ông bất thình lình được phân lô chia cho 9 hộ và được đền bù theo giá đất ở (11 triệu đồng/m2). Trong đó, có 2 lô kề nhau, nhưng chủ nhân của nó lại ở cùng địa chỉ 82A Trần Quang Khải, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng.
Cùng với 38 hộ khác không có hộ khẩu ở xã Hải Thành, 2 lô đất của cặp vợ chồng bà Lê Thị Mai và ông Vũ Trọng Khải được đền bù 3 tỉ đồng sau khi nộp 10 triệu đồng/lô để có tên trong danh sách “đất giao trái thẩm quyền” của xã Hải Thành.
Năm 1997, xã Hải Thành có chủ trương xin thành phố cấp 8.370m2 đất nông nghiệp hạng 3 nằm sát hành lang giao thông đường 353 để cấp đất ở cho công dân xã.
Năm 1998, xã lên danh sách giao đất cho 46 hộ, nhưng có tới 40 hộ là người ngoài địa phương. Vì thế, UBND TP Hải Phòng không chấp nhận.
Đáng lý mọi việc phải dừng lại, nhưng Chủ tịch UBND xã Hải Thành Nguyễn Thanh Đoàn sau khi tự lập biên bản giao đất trên giấy cho 46 hộ vẫn “cố đấm ăn xôi”, tìm mọi cách giao đất bằng được cho các hộ ngay cả khi bị kỷ luật mất chức vào năm 1999.
Đáng nói là, năm 2002, dù không còn làm Chủ tịch UBND xã, ông Đoàn vẫn nhờ ông Ngô Văn Bính, Phó Trưởng Công an xã cầm 51 triệu đồng mua 2.760m2 đất nông nghiệp của 3 hộ dân để có đất chia cho các hộ đã tự lập biên bản giao đất từ năm 1998. Vị trí đất giao lại nằm ven đường 353 là khu vực mà UBND TP Hải Phòng đã có văn bản “nghiêm cấm giao đất, chuyển nhượng...” từ năm 1999. Vì thế, việc chia chác đất phải diễn ra trong đêm.
Phối hợp với ông Đoàn, ông Ngô Quang Việt, Chủ tịch UBND xã Hải Thành (khóa 1999 - 2004) đã ký giấy thu tiền của 33/46 hộ.
Kết quả, năm 2006, Chủ tịch UBND huyện Kiến Thụy phải ra quyết định: Hủy bỏ toàn bộ các giấy tờ giao đất trái thẩm quyền của xã Hải Thành cho 46 hộ; thoái thu số tiền đã thu của 33 hộ là 379 triệu đồng; nghiêm cấm việc giao đất ven đường 353 về 2 phía 150m...
“Lá bùa” hóa giải và dấu hiệu tham nhũng
Theo vợ chồng ông Vũ Trọng Khải, các hộ dân kiên quyết không nhận lại tiền đã nộp, mà kết lại với nhau, thuê luật sư, tranh đấu, đòi cho bằng được diện tích đất đã bỏ tiền mua ở xã Hải Thành.
Đang lúng túng trước sự bất bình của người dân thì xuất hiện 3 sự kiện: Tháng 9/2007, D.A đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng chính thức triển khai, phần đất đã giao cho các hộ nằm trong khu vực được đền bù. Năm 2008, xã Hải Thành được TP quyết định thành phường Hải Thành, sáp nhập vào quận mới Dương Kinh và đặc biệt, ngày 5/5/2007, Nghị định 84/NĐ-CP được ban hành có qui định: “Đất giao trái thẩm quyền trước ngày 1/7/2004 nhưng đã nộp tiền để được sử dụng đất thì vẫn được bồi thường...”.
3 sự kiện trên đã ghép lại thành một “lá bùa” để hóa giải tình thế tại Hải Thành: Đưa các hộ dân đã nộp tiền vào danh sách “đất giao trái thẩm quyền” để D.A đường cao tốc này phải đền bù hàng chục tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước.
Tuy nhiên, không thể coi đất ông Đoàn giao cho 46 hộ dân là “đất giao trái thẩm quyền” để bồi thường theo Nghị định kể trên, bởi 4 căn cứ:
Một là, đất ông Đoàn giao là đất thuộc hành lang giao thông và nằm trong qui hoạch, đã có Văn bản 340 ngày 6/2/1999 của UBND TP Hải Phòng “cấm giao đất...” và xã không có chủ trương giao ở vị trí đó.
Hai là, đã có Quyết định số 96/QĐ-CT ngày 6/2/2005 và Quyết định số 695/QĐ-CT ngày 17/10/2006 của Chủ tịch UBND huyện Kiến Thụy ghi rõ: Thoái thu số tiền đất xã đã thu của 33/46 hộ dân và hủy bỏ toàn bộ văn bản giao đất trái thẩm quyền cho 46 hộ dân.
Ba là, các hộ dân chưa hề sử dụng diện tích đất được giao để được coi là “đang sử dụng đất trong khoảng thời gian từ ngày 15/10/1993 đến trước ngày 1/7/2004”.
Bốn là, biên bản giao đất trái thẩm quyền được ông Đoàn lập từ năm 1998 là giao đất khống trên giấy, năm 2003, sau khi bỏ tiền cá nhân mua được đất, ông Đoàn mới tổ chức giao, lúc này ông không còn là Chủ tịch UBND xã Hải Thành nữa...
Với 4 căn cứ trên đây đã cho thấy dấu hiệu của tham nhũng trong việc lợi dụng Nghị định 84/NĐ-CP để đền bù hơn 80 tỷ đồng tiền từ D.A đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.
Hồng Minh
