Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Trong năm 2012, chỉ có ba tháng nhập siêu ở mức thấp, các tháng còn lại đều xuất siêu, đặc biệt là các tháng cuối năm. Trong tình hình kinh tế hiện nay, việc hoạt động xuất nhập khẩu đạt xuất siêu nhìn chung đã có tác động tốt đến việc cải thiện cán cân thanh toán cũng như kiềm chế lạm phát.

Tuy nhiên, cũng theo Tổng cục Thống kê, nguyên nhân xuất siêu chủ yếu do suy giảm của sản xuất và tiêu dùng trong nước nên nhập khẩu tăng thấp hơn nhiều so với xuất khẩu. Đáng chú ý là xuất siêu hàng hóa chủ yếu ở khu vực có vốn đầu tư nước ngoài với mức xuất siêu đạt gần 12 tỷ USD, tập trung ở nhóm hàng gia công lắp ráp. Đây là một dấu hiệu đáng mừng nhưng không phải là một chiến lược để phát triển các mặt hàng này do đây chủ yếu là sản phẩm gia công. Về lâu dài, việc gia công các sản phẩm này không phải là một lợi thế so sánh của Việt Nam. Ngược lại, khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 11,7 tỷ USD.

Năm 2012, nhìn chung tình hình xuất khẩu của Việt Nam vẫn khả quan trong bối cảnh suy giảm nền kinh tế toàn cầu. Kim ngạch xuất khẩu cả năm ước tính đạt 114,6 tỷ USD, tăng 18% (17,7 tỷ USD) so với 2011. Trong đó khu vực đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) ước đạt 72,29 tỷ USD, tăng 31% (17,2 tỷ USD), khu vực doanh nghiệp trong nước ước đạt 42,3 tỷ USD, tăng 1,3% (552 triệu USD).

Về cơ cấu nhóm hàng, so với năm 2011, kim ngạch xuất khẩu của nhóm hàng công nghiệp nặng và khoáng sản tăng mạnh nhất với 49,9%, đây cũng là nhóm hàng chiếm tỷ trọng cao 45,1%. Nhóm hàng công nghiệp nhẹ và tiểu thủ công nghiệp ước chiếm 34,1%, giảm 18 triệu so với cùng kỳ. Nhóm hàng nông, lâm sản chiếm 15,4%, tăng 18%. Hàng thuỷ sản chiếm 5,4%, tăng 0,7%.

Về thị trường, EU vươn lên là thị trường xuất khẩu lớn nhất, tiếp đến là thị trường Hoa Kỳ, ASEAN, Nhật Bản đạt 13 tỷ USD, tăng 21,4%.

Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất

Trong khi đó, tổng kim ngạch nhập khẩu ước tính năm 2012 đạt 114,34 tỷ USD, tăng 7,1% (7,59 tỷ USD) so với cùng kỳ.

Trong đó, khu vực đầu tư nước ngoài ước đạt 60,3 tỷ USD, tăng 23,5% (11,5 tỷ USD). Khu vực doanh nghiệp trong nước ước đạt 54 tỷ USD, giảm 7% (3,9 tỷ USD).

Nhập khẩu của Việt Nam trong năm 2012 đạt tốc độ tăng tương đối thấp so với những năm qua. Đây cũng là một tín hiệu tốt khi các mặt hàng thuộc nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu và nhóm các mặt hàng cần hạn chế nhập khẩu giảm.

Cụ thể, trong 11 tháng của năm 2012, các mặt hàng thuộc nhóm hàng cần kiểm soát gồm rau quả, sản phẩm từ ngũ cốc, bánh kẹo, phế liệu sắt thép, đá quý, kim loại quý và sản phẩm, linh kiện phụ tùng ôtô, linh kiện, phụ tùng xe gắn máy giảm (bằng 72%) so với cùng kỳ năm trước.

Nhóm các mặt hàng cần hạn chế nhập khẩu bao gồm hàng tiêu dùng ôtô nguyên chiếc dưới 9 chỗ, xe máy nguyên chiếc, điện thoại di động và các mặt hàng tiêu dùng khác giảm bằng 95% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, một số nhóm hàng là nguyên liệu đầu vào cho sản xuất được nhập khẩu chủ yếu phục vụ cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước như bông, sợi dệt... giảm cho thấy sản xuất khu vực doanh nghiệp trong nước năm 2012 vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Về thị trường, Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất với ước tính 28,9 tỷ USD tăng 17,6% so với năm 2011, nhập siêu từ thị trường Trung Quốc ước tính đạt 16,7 tỷ USD, đây là thị trường nhập siêu lớn nhất trong năm vừa qua. ASEAN ước đạt 20,9 tỷ USD, tăng 0,3%. Hàn Quốc 15,6 tỷ USD tăng 18,4%. Nhật Bản đạt 11,67 tỷ USD, tăng 12,2%…

Đại Dương