Các DN XK thủy sản cần đoàn kết lại, tránh gây ảnh hưởng đến thương hiệu của ngành

Do nhu cầu tiêu thụ cao, khả năng thanh toán tốt và có lợi thế về vị trí địa lý, những thị trường tiềm năng ở châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản và Mỹ... sẽ là mục tiêu chính cho DN thủy sản trong nước gia tăng mãi lực kinh doanh.

Năm 2012, ngành Thủy sản đặt ra mục tiêu phấn đấu XK đạt kim ngạch 6,5 tỷ USD, cao hơn năm 2011 khoảng 800 triệu USD. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), dự kiến XK tôm trong năm sẽ đạt 2,5 tỷ USD, cá tra XK sẽ đạt khoảng 2 tỷ USD, còn lại là những sản phẩm thủy sản khác như cá ngừ, nhuyễn thể hai mảnh vỏ…

Qua 2 tháng đầu năm, các DN XK thủy sản đang gặp nhiều khó khăn, đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả hoạt động. Ông Dương Ngọc Minh, TGĐ. Công ty CP thủy sản Hùng Vương cho biết, ngành Thuỷ sản đang trong tình trạng “thắt cổ chai” do giá thành sản xuất tăng, nguyên liệu đầu vào khan hiếm và khó huy động vốn.

Theo ông Minh, do ngân hàng không tăng tín dụng cho vay, mà còn có xu hướng rút bớt vốn, hiện rất nhiều DN không có tiền để thu mua nguyên liệu trong dân về chế biến cho XK. Chúng ta nói nhiều đến năng lực cạnh tranh, nhưng để có nó DN cần sự hỗ trợ về chính sách và vốn cũng như sự tháo gỡ về cơ chế giúp DN không ách tắc trong quá trình sản xuất.

Tại cuộc họp,  nhiều DN cho rằng, khoan nói đến những vấn đề mang tính vĩ mô cần sự điều chỉnh của Chính phủ, mà hãy nhìn những việc làm nhỏ trong tầm tay, nhưng vẫn chưa được các ngành chức năng làm ngay như: Giải quyết nhanh giúp DN giảm chi phí lưu kho, bãi; giảm bớt các thủ tục phiền hà trong kiểm tra chất lượng; những quy định cứng nhắc làm tăng giá thành sản phẩm XK…

Tổng Giám đốc Công ty Hải Nam Nguyễn Thị Thu Sắc đưa ví dụ như Luật Thuế bảo vệ môi trường đánh thuế túi nylon không gây thân thiện trong môi trường đang làm cho DN phải chịu thêm khoảng 40.000 đồng/kg túi, làm đẩy chi phí XK tăng cao. Trong môi trường XK cạnh tranh khốc liệt như hiện nay khi DN phải cạnh tranh từng cent/pound ở khắp các thị trường, thì đây là quy định tạo ra khó khăn hơn cho các DN.

Liên quan đến Luật An toàn Thực phẩm có hiệu lực từ tháng 7/2011, các DN cũng cho rằng, thủ tục kiểm tra chất lượng tăng quá mức cần thiết, gây thiệt hại về thời gian và vật chất cho đơn vị. Nhiều thông tư, quyết định sau luật không đổi mới, trái lại còn làm nảy sinh những bất cập không phù hợp với tình hình hiện tại.

Chủ tịch VASEP, Trần Thiện Hải cũng cho biết, chi phí kiểm nghiệm các DN trả cho ngành chức năng để được kiểm tra cấp chứng thư XK cho từng lô hàng đang ngày càng tăng cao, tạo nên một danh mục chi phí lớn. Bên cạnh đó, những hình thức xử phạt ngày càng khắt khe, và có tính trừng phạt trong khi nhiều mối nguy không thuộc phạm vi kiểm soát trực tiếp của DN.

Bên cạnh đó, mức độ xã hội hóa hoạt động kiểm nghiệm vẫn co hẹp và chứng nhận an toàn của ngành chức năng vẫn chưa được nhiều thị trường nhập khẩu công nhận.

Giải đáp các kiến nghị của DN, Bộ trưởng Cao Đức Phát khẳng định, Bộ đang tổ chức các cuộc hội thảo, khảo sát… nhằm lắng nghe ý kiến của những người trong cuộc, từ đó có biện pháp cụ thể để tháo gỡ.

Mục tiêu của Bộ cũng như Chính phủ là tạo mọi điều kiện ưu tiên tối đa hỗ trợ cho DN sản xuất tạo công ăn việc làm, XK được hàng hóa. “Bắt đầu từ năm 2011 và sẽ được đẩy mạnh trong năm nay, Bộ sẽ đẩy nhanh tiến độ kiểm soát và quản lý theo chuỗi, cũng như áp dụng những mô hình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt. Trong nỗ lực tạo thêm nhiều kênh cho XK sản phẩm.

Bộ trưởng cao Đức phát cho biết thêm, hiện Bộ đã kết hợp với 15 tập đoàn đa quốc gia và các DN này sẽ hướng dẫn giúp nhà nông những kiến thức sản xuất hiện đại. Riêng kiến nghị về hệ thống kiểm soát và xã hội hóa kiểm nghiệm, đến nay Bộ đã điều chỉnh 5 nội dung, công nhận hoạt động 17 phòng xét nghiệm tư nhân và sẽ tiếp tục triển khai nhân rộng góp phần tạo môi trường cạnh tranh giúp DN giảm chi phí.

Lê Nghĩa