Nghệ An siết kỷ cương, quyết dứt điểm hơn 500 vụ việc GPMB Quốc lộ 1A. Ảnh: Văn Thanh

Việc hoàn thiện phương án chi trả, đẩy nhanh tiến độ giải ngân, đảm bảo đúng quy định pháp luật được xem là nhiệm vụ cấp bách, thể hiện quyết tâm chính trị của tỉnh trong việc giữ kỷ cương hành chính, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân.

Nghệ An siết kỷ cương, xử lý dứt điểm đơn thư tồn đọng

Dự án Nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A đoạn qua địa bàn Nghệ An là công trình trọng điểm, có ý nghĩa đặc biệt trong kết nối hạ tầng giao thông và phát triển kinh tế – xã hội vùng Bắc Trung Bộ. Tuy nhiên, tiến độ GPMB – khâu then chốt để triển khai dự án – vẫn đang bị chậm do tồn đọng số lượng lớn đơn thư khiếu nại, kiến nghị của người dân.

Theo báo cáo tổng hợp, đến thời điểm hiện nay toàn tỉnh còn 507 đơn thư liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chưa được giải quyết dứt điểm. Trong đó, thị xã Hoàng Mai (cũ) có 152 trường hợp, xã Quỳnh Mai (huyện Quỳnh Lưu cũ) có 282 trường hợp và xã Hùng Châu (huyện Nam Đàn cũ) có 59 trường hợp. Dù UBND tỉnh Nghệ An đã thành lập Tổ công tác liên ngành do Thanh tra tỉnh làm Tổ trưởng, trực tiếp đôn đốc, tháo gỡ, song tiến độ vẫn chưa đáp ứng yêu cầu.

Một trong những nguyên nhân chủ yếu được xác định là việc tiếp cận, áp dụng các quy định pháp luật về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ở một số địa phương còn lúng túng, dẫn đến chậm trễ trong lập, thẩm định và phê duyệt phương án bồi thường. Thậm chí, có những trường hợp đã có quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận kiểm tra đủ điều kiện chi trả, nhưng các bước thực hiện tiếp theo lại chậm, gây ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người dân và tiến độ chung của dự án ở Nghệ An.

Trong khi đó, tổng kinh phí bồi thường cần hoàn thành giải ngân trong năm 2025 còn hơn 319 tỷ đồng. Nếu không có biện pháp quyết liệt, nguy cơ chậm tiến độ giải ngân, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư và gây bức xúc trong dư luận là rất lớn.

Từ thực tế đó, UBND tỉnh Nghệ An đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương liên quan và Ban Chỉ đạo GPMB theo Quyết định số 981/QĐ-UBND ngày 10/4/2025 phải bám sát các văn bản chỉ đạo, kịp thời tháo gỡ khó khăn, xử lý dứt điểm từng vụ việc. Các cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ phải báo cáo tiến độ trước 16h00 thứ Sáu hàng tuần để UBND tỉnh và Sở Xây dựng tổng hợp, theo dõi sát sao.

Đặc biệt, các UBND xã, phường ở Nghệ An có dự án đi qua phải hoàn thành việc giải quyết đơn thư chậm nhất ngày 31/10/2025, đồng thời tập trung cao độ cho việc chi trả kinh phí, đảm bảo đúng thời hạn và đúng quy định pháp luật. Việc gắn trách nhiệm người đứng đầu với kết quả thực hiện được xem là điểm nhấn trong chỉ đạo lần này, thể hiện quyết tâm chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương hành chính trong công tác GPMB.

Phát huy vai trò thanh tra, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân

Để hỗ trợ cơ sở xử lý dứt điểm các vụ việc tồn đọng, Thanh tra tỉnh Nghệ An, với vai trò là Tổ trưởng Tổ công tác liên ngành, được giao chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan trực tiếp hướng dẫn nghiệp vụ, tháo gỡ vướng mắc trong thẩm định, lập và phê duyệt phương án bồi thường. Cùng với đó, Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh và các đơn vị chức năng được yêu cầu tăng cường cán bộ bám cơ sở, kịp thời phát hiện, xử lý những điểm nghẽn trong quá trình thực hiện.

UBND tỉnh Nghệ An giao Sở Tài chính chủ động cân đối, điều chỉnh, bổ sung nguồn kinh phí để bảo đảm chi trả cho các hộ dân đủ điều kiện bồi thường, hỗ trợ. Ở góc độ pháp lý, Tòa án Nhân dân và Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh được đề nghị ưu tiên xem xét, xét xử sớm các vụ việc khởi kiện liên quan đến Dự án Quốc lộ 1A, sớm ban hành bản án để làm căn cứ chi trả, tránh kéo dài, phát sinh khiếu kiện phức tạp.

Đặc biệt, Công an tỉnh Nghệ An được giao nắm chắc tình hình khiếu kiện, tham mưu xử lý, không để hình thành điểm nóng, đồng thời kiên quyết đấu tranh với các hành vi lợi dụng khiếu kiện để vi phạm pháp luật, gây mất an ninh trật tự tại cơ sở. Những động thái này cho thấy sự vào cuộc đồng bộ, thống nhất giữa các cơ quan hành chính, thanh tra và tư pháp nhằm xử lý dứt điểm những tồn tại kéo dài nhiều năm qua.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu Bí thư Đảng ủy các xã, phường có dự án đi qua phải trực tiếp chỉ đạo cả hệ thống chính trị vào cuộc, bố trí cán bộ có năng lực, kinh nghiệm tham gia giải quyết, đảm bảo công khai, minh bạch và đúng quy định. Mọi chậm trễ, sai sót hoặc để phát sinh đơn thư kéo dài sẽ bị xem xét trách nhiệm tập thể và cá nhân liên quan, góp phần nâng cao tính răn đe và hiệu quả trong công tác điều hành.

Theo đánh giá của các thành viên Ban Chỉ đạo, Công văn số 11524/UBND-TD ngày 25/10/2025 là bước chỉ đạo quyết liệt, thể hiện rõ tinh thần hành động của lãnh đạo tỉnh Nghệ An trong việc tháo gỡ “nút thắt” về GPMB – yếu tố then chốt quyết định tiến độ và hiệu quả của Dự án Quốc lộ 1A.

Việc giải quyết dứt điểm hơn 500 đơn thư tồn đọng không chỉ là yêu cầu hành chính, mà còn là cam kết của chính quyền trong bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân, củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước.

Với sự vào cuộc đồng bộ, chỉ đạo sát sao và quyết liệt của UBND tỉnh, sự chủ trì nòng cốt của Thanh tra tỉnh cùng các ngành chức năng, Nghệ An đang hướng đến mục tiêu giải quyết dứt điểm tồn đọng, đẩy nhanh tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng Dự án Quốc lộ 1A trong năm 2025. Đây không chỉ là nhiệm vụ trước mắt, mà còn là thước đo năng lực quản lý, sự liêm chính và trách nhiệm của hệ thống chính quyền địa phương trong quá trình thực thi pháp luật, vì lợi ích của nhân dân và sự phát triển chung của tỉnh.