(Thanh tra) - Triển khai theo các quy định của Luật Thanh tra năm 2025 và chỉ đạo của Tổng Thanh tra Chính phủ, Trường Cán bộ Thanh tra đã ban hành kế hoạch khảo sát thực tế công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong năm 2025.
Từ ngày 20-25/11, Trường Cán bộ Thanh tra đã triển khai khảo sát thực tế tại UBND xã Phú Nghĩa (thành phố Hà Nội) nhằm đánh giá toàn diện công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, lãng phí.
Kết quả khảo sát là cơ sở quan trọng để xây dựng chương trình bồi dưỡng phù hợp cho đội ngũ cơ sở, theo ông Nguyễn Văn Lương, Hiệu trưởng Trường Cán bộ Thanh tra.
Ông Lương cho biết, hoạt động khảo sát nhằm thu thập thông tin khách quan, chính xác về thực trạng công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, lãng phí tại địa phương; xác định rõ mục tiêu, đối tượng và nhu cầu trang bị kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ, công chức.
Kết quả khảo sát là cơ sở để nhà trường tổng hợp, phân tích, xây dựng nội dung chương trình bồi dưỡng phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ, đáp ứng định hướng phát triển nguồn nhân lực chính quyền địa phương 2 cấp.
Hoạt động khảo sát phải đảm bảo tuân thủ kế hoạch đã được phê duyệt, phản ánh trung thực những khó khăn, vướng mắc và nhu cầu hỗ trợ chuyên môn tại cơ sở.
Ông cho biết, nội dung khảo sát nhằm thu thập thông tin về tổ chức, thực hiện công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng tại UBND cấp xã; phương pháp phối hợp và hình thức bồi dưỡng phù hợp.
Ông cũng yêu cầu Tổ khảo sát của nhà trường báo cáo rõ thực trạng đội ngũ cán bộ, những khó khăn trong quá trình triển khai nhiệm vụ và đề xuất nhu cầu bồi dưỡng trong bối cảnh chính quyền địa phương 2 cấp trong quá trình khảo sát.
Theo TS Phạm Thị Huệ, Trưởng phòng nghiên cứu và Hợp tác phát triển, Trường Cán bộ Thanh tra, Tổ trưởng Tổ khảo sát cho biết, Tổ khảo sát đã làm việc trực tiếp với cấp ủy, chính quyền xã Phú Nghĩa, địa phương mới được hình thành sau khi sắp xếp đơn vị hành chính của thành phố Hà Nội.
Với mục tiêu khảo sát nhằm thu thập dữ liệu khách quan, đánh giá năng lực đội ngũ cán bộ, nhận diện khó khăn và nhu cầu bồi dưỡng trong thực tiễn thi hành nhiệm vụ, Tổ khảo sát trên cơ sở thông tin thu thập được, sẽ tổng hợp, phân tích và chuẩn hóa chương trình bồi dưỡng về tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; đồng thời bổ sung kỹ năng về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực cho đội ngũ cán bộ cấp xã, nơi trực tiếp thực hiện nhiệm vụ với khối lượng công việc lớn và liên quan đến đời sống dân sinh.
Theo bà Huệ, Phú Nghĩa là địa phương có quy mô dân số hơn 71.000 người, diện tích trên 40 km² và được hợp nhất từ 6 xã cũ, dẫn đến lượng đơn thư, khiếu nại, tố cáo và kết luận phải thực hiện thuộc nhóm cao nhất huyện. Chỉ tính từ 1/7-20/10, xã đã tiếp 374 lượt công dân, 176 vụ việc; tiếp nhận 282 đơn thư, trong đó 280 đơn liên quan đất đai.
Theo Tổ trưởng Tổ khảo sát, qua khảo sát khối lượng vụ việc tồn đọng lớn, nhiều vụ việc kéo dài nhiều năm, liên quan quy hoạch, bồi thường giải phóng mặt bằng, thay đổi chính sách qua các thời kỳ khiến việc giải quyết cần rà soát hồ sơ sâu và thận trọng.
Bên cạnh đó, việc thiếu nhân lực và hạn chế về chuyên môn, đội ngũ công chức làm tiếp dân, xử lý đơn chưa đồng đều về năng lực; kinh nghiệm trong lĩnh vực thanh tra, tư pháp còn hạn chế, đặc biệt với vụ việc phức tạp.
Hồ sơ, dữ liệu chưa đồng bộ, bản đồ địa chính, hồ sơ đất đai các xã cũ chưa thống nhất, gây khó cho công tác xác minh.
Ngoài ra, nhiều trường hợp công dân khiếu kiện kéo dài, nhiều lần, khiến cán bộ dễ quá tải trong khi phải đảm bảo đúng quy trình, đúng pháp luật. Công tác phòng, chống tham nhũng còn vướng mắc, đặc biệt ở việc kê khai tài sản, thu nhập, xác định đối tượng kê khai và quản lý bản kê khai từ các cấp chuyển giao.
Tuy vậy, xã Phú Nghĩa đã thực hiện nghiêm việc tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu, tuân thủ quy trình phân loại, xử lý đơn và triển khai thi hành các kết luận đã có hiệu lực pháp luật, dù khối lượng công việc rất lớn, theo bà Huệ.
Cũng theo bà Hiền, qua khảo sát, Tổ công tác của Trường Cán bộ Thanh tra đã trực tiếp hướng dẫn UBND xã nhiều nội dung thực tiễn, bao gồm quy trình và kỹ năng tiếp công dân; phân biệt đơn khiếu nại, tố cáo với kiến nghị, phản ánh; trình tự xử lý và ra văn bản giải quyết; phương pháp vận động, thuyết phục công dân; cách xử lý tình huống khiếu nại nhiều lần và các quy định về phòng, chống tham nhũng, lãng phí.
Đối với những vụ việc phức tạp, tổ khảo sát đã giải đáp các vướng mắc trong xác minh, tham mưu phương án giải quyết, đặc biệt với các vụ việc liên quan đất đai, tài sản công, vi phạm trật tự xây dựng.
Bà Huệ cũng cho rằng, từ thực tiễn khối lượng đơn thư lớn và dự báo sắp tới khi triển khai giải phòng mặt bằng Quốc lộ 6 qua địa bàn có thể phát sinh nhiều tình huống mới.
Theo đó, xã Phú Nghĩa kiến nghị UBND thành phố Hà Nội, Thanh tra Chính phủ và Trường Cán bộ Thanh tra tăng cường tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên sâu cho cán bộ xã; bổ sung biên chế hoặc cơ chế hỗ trợ chuyên môn đối với địa phương có khối lượng công việc lớn; hoàn thiện hệ thống dữ liệu đất đai, bản đồ quy hoạch để tạo thuận lợi cho công tác xác minh; có hướng dẫn thống nhất về trình tự xử lý những vụ việc tồn đọng kéo dài sau sáp nhập đơn vị hành chính.
Hoạt động khảo sát tại Phú Nghĩa là bước quan trọng để Trường Cán bộ Thanh tra xây dựng chương trình đào tạo sát thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở cấp cơ sở trong mô hình chính quyền địa phương hai cấp, theo Hiệu trưởng Trường Cán bộ Thanh tra.
