(Thanh tra) - Trong bối cảnh nhiều địa phương còn bối rối với những vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài, từng gây áp lực cho Trung ương thì tại Bình Phước, một cách làm nghiêm túc, bài bản từng bước ứng xử với khiếu kiện dai dẳng, mang lại nhiều tín hiệu tích cực. Quan điểm xuyên suốt của Đảng bộ, chính quyền địa phương: Không để nổi cộm, không đổ lỗi và không để tái diễn các vụ việc vượt cấp, tập trung ở Trung ương.
Ngay sau khi có Thông báo số 142-TB/VPTW ngày 20/3/2025 của Văn phòng Trung ương Đảng về kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đối với công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo kéo dài, vượt cấp, Bình Phước (cũ) đã bắt tay vào việc, thành lập ngay Tổ công tác chỉ đạo, đôn đốc, rà soát, xử lý các vụ việc phức tạp, kéo dài.
Từ Tỉnh ủy đến UBND tỉnh, các văn bản chỉ đạo được ban hành khẩn trương: Quyết định số 785/QĐ-UBND thành lập tổ công tác chuyên trách; Công văn số 1736/UBND-TD triển khai thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng; đặc biệt, Quyết định số 1799-QĐ/TU của Tỉnh ủy phân công đồng chí Bí thư Tỉnh ủy trực tiếp làm Tổ trưởng Tổ công tác. Đó không chỉ là sự chỉ đạo quyết liệt mà còn thể hiện rõ sự cam kết chính trị trong việc giải quyết tận gốc các vụ việc tồn đọng.
3 vụ việc điển hình là thước đo cho hiệu quả
Tại Bù Đăng, mặc dù Tổ công tác đã tổ chức đối thoại, nhưng chỉ có bà Phạm Thị Huệ tham gia. Bà không đồng thuận với phương án giải quyết của UBND tỉnh. Năm trường hợp còn lại không đến đối thoại. Điều này đặt ra thách thức lớn: Không chỉ là phương án xử lý, mà là lòng tin và sự hợp tác của công dân. Nhưng chính việc chủ động mời đối thoại, minh bạch hồ sơ, và thể hiện trách nhiệm là điều Bình Phước đang làm tốt hơn nhiều nơi khác.
Tại thành phố Đồng Xoài, đã có 7/9 trường hợp tham gia đối thoại. Trong đó, duy nhất ông Lê Văn Thức đồng thuận với phương án giải quyết: Giao thêm một lô đất tái định cư và chấm dứt khiếu nại. Các trường hợp còn lại không đồng thuận. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự nỗ lực, Nhà nước đưa ra phương án, người dân có quyền lựa chọn. Nhưng nếu 1 người đồng thuận và 6 người không thì cũng là một chỉ số quan trọng để tiếp tục lắng nghe, điều chỉnh, thay vì đối đầu.
Với huyện Lộc Ninh, vụ việc về đất đai của ông Lê Phú Sơn và một số hộ dân chưa có quyết định thu hồi đất nên về bản chất chưa đủ yếu tố là một vụ việc khiếu nại theo quy định. Tuy nhiên, cách chính quyền xã Lộc Thịnh gặp gỡ, giải thích, vận động và ghi nhận cam kết của ông Sơn: “Hoàn toàn nhất trí và chia sẻ với Nhà nước”, chính là thành quả từ sự vận dụng đúng chính sách và thái độ cầu thị trong tiếp công dân.
3 “bí quyết” khi giải quyết
Thứ nhất, không trông chờ, không đùn đẩy. Khi có chỉ đạo của Trung ương, tỉnh không chỉ ban hành văn bản mà lập tức họp liên ngành – từ Thanh tra tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Công an, Chủ tịch các huyện, thị xã để cùng xây dựng phương án triển khai. Quyết định mang tính tổ chức và đồng bộ này tạo nên nền móng pháp lý và cơ chế hành động rõ ràng.
Thứ hai, không né tránh đối thoại. Dù người dân đến hay không, lãnh đạo tỉnh vẫn thể hiện tinh thần mời đối thoại, tổ chức đầy đủ, đúng trình tự. Chính quyền càng minh bạch, càng chủ động lắng nghe, càng dễ tạo dựng được niềm tin.
Thứ ba, không coi nhẹ yếu tố truyền thông, vận động. Việc chính quyền cơ sở như xã Lộc Thịnh trực tiếp gặp dân, vận động bằng tình – lý – chính sách, chứ không chỉ bằng hồ sơ pháp lý, là minh chứng cho sự chuyển đổi cách tiếp cận từ hành chính sang phục vụ.
Bên cạnh đó, việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 623/NQ-UBTVQH15 cũng là một điểm cộng đáng ghi nhận. Các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh đã cụ thể hóa bằng nhiều hoạt động: Nâng cao trách nhiệm tiếp dân định kỳ của người đứng đầu; đảm bảo xử lý đơn thư đúng quy định; hạn chế khiếu kiện đông người và đặc biệt là chấn chỉnh thái độ, tác phong công vụ trong tiếp công dân. Đây là cách làm có chiều sâu, giúp giảm áp lực từ gốc rễ.
Một điểm tích cực khác là trên địa bàn Bình Phước chưa phát sinh đơn thư liên quan đến công tác nhân sự phục vụ Đại hội Đảng và bầu cử Quốc hội, HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026–2031. Điều này không đến từ ngẫu nhiên, mà là kết quả của sự chuẩn bị kỹ lưỡng, minh bạch từ cơ sở.
Có thể thấy, cách mà Bình Phước vận dụng các chỉ đạo của Trung ương, đồng thời xây dựng mô hình Tổ công tác đặc biệt để xử lý các vụ việc phức tạp, kéo dài đã minh chứng cho một nguyên tắc: Giải quyết khiếu nại không chỉ là xử lý hồ sơ, mà là hành trình tái lập niềm tin. Niềm tin ấy chỉ có thể hình thành khi Nhà nước làm đúng, làm đủ và làm đến nơi đến chốn.
Với việc sáp nhập vào Đồng Nai sau ngày 1/7/2025, kinh nghiệm từ Bình Phước sẽ là nền tảng quý giá để xây dựng bộ máy tiếp công dân, giải quyết khiếu nại – tố cáo toàn diện, thống nhất, lấy sự đồng thuận của Nhân dân làm tiêu chí đánh giá hiệu quả cuối cùng của công tác thanh tra.
