Năm 2023, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã diễn ra việc các đơn vị căng băng rôn đòi nợ các đơn vị thi công đường cao tốc Bắc Nam. Ảnh: VT

Tiền ẩn nhiều vụ việc khiếu kiện đông người

Để giải quyết các vụ việc khiếu kiện, khiếu nại, các sở, ban, ngành cấp tỉnh, Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các tổ chức chính trị, xã hội các cấp đã phối hợp, hướng dẫn, tuyên truyền, vận động quần chúng nhằm giải quyết hiệu quả các vụ việc khiếu kiện phức tạp, góp phần giữ vững ổn định chính trị và đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh.

Tuy nhiên, tình hình tranh chấp, khiếu kiện đông người trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đang có nhiều diễn biến hết sức phức tạp. Nhiều vụ việc khiếu kiện tồn đọng, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm; một số vụ việc khiếu kiện đông người phức tạp đang xảy ra liên quan đến đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB), bố trí tái định cư, ô nhiễm môi trường, sinh kế của người dân... diễn biến gay gắt, quyết liệt, đáng chú ý xảy ra hoạt động xô xát, chống người thi hành công vụ dẫn đến phải xử lý hành chính, hình sự.

Bên cạnh đó, còn phát sinh mới một số vụ việc khiếu kiện đông người liên quan đến lĩnh vực xây dựng, đầu tư tài chính, tiềm ẩn phát sinh nhiều vụ việc khiếu kiện đông người, phức tạp liên quan đến việc triển khai thực hiện các dự án thu hồi đất, ô nhiễm môi trường, liên quan đến cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra (chủ yếu liên quan đến lĩnh vực đất đai, xây dựng).

Đáng chú ý, thời gian gần đây hoạt động khiếu kiện vượt cấp lên tỉnh, ra Trung ương của người dân tỉnh Thanh Hóa ngày càng diễn biến phức tạp, xảy ra một số vụ việc công dân liên tục kéo ra Trung ương khiếu kiện, mang theo trẻ em, băng rôn, khẩu hiệu đeo bám dài ngày, tập trung vào thời gian diễn ra các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, làm ảnh hưởng đến hình ảnh và môi trường thu hút đầu tư của tỉnh.

Ngoài ra, còn có sự thông tin, trao đổi kinh nghiệm, cách thức tổ chức khiếu kiện và có sự liên kết, móc nối với nhau ra Trung ương nhằm gia tăng sức ép với chính quyền địa phương trong việc giải quyết quyền lợi theo nguyện vọng cá nhân.

Bên cạnh đó, thời gian qua, các thế lực thù địch, phản động triệt để sử dụng mạng xã hội để xuyên tạc tình hình, kết quả giải quyết kết hợp lồng ghép với các luận điệu tuyên truyền, chống phá Đảng, Nhà nước.

Nguyên nhân chính do cơ chế và chính sách chưa đồng bộ

Nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng trên là do cơ chế, chính sách, pháp luật chưa đồng bộ, nhất là về đất đai, bồi thường GPMB, triển khai thực hiện các dự án… Song, việc quản lý đất đai, thực hiện trình tự thu hồi đất, GPMB, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích của người dân; nhiều vụ việc do lịch sử để lại khó khắc phục, giải quyết; công tác giải quyết khiếu kiện tại cơ sở hiệu quả chưa cao, chưa chú trọng phòng ngừa và tập trung giải quyết quyền lợi chính đáng của công dân để dứt điểm vụ việc, tránh phát sinh khiếu kiện phức tạp mà chỉ thực hiện trình tự giải quyết để xong trình tự, hết thẩm quyền; các vụ việc tiềm ẩn khiếu kiện, đối với các vụ việc phức tạp mà chỉ dừng ở mức giải quyết cho hết thẩm quyền, chưa quan tâm đến việc giải quyết dứt điểm vụ việc. Các tổ chức chính trị xã hội ở cơ sở chưa phát huy hết vai trò trong công tác giám sát và tuyên truyền, vận động quần chúng…

Thực hiện Nghị quyết số 58-NQ/TW ngày 5/8/2020 của Bộ Chính trị về “xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, nhiều dự án liên quan đến phát triển hạ tầng giao thông, các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, các dự án khu đô thị, dự án đầu tư sản xuất… đã và đang được triển khai thực hiện. Các chính sách đặc thù về phát triển kinh tế - xã hội được áp dụng trong điều kiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa hoàn thiện, còn nhiều bất cập, trình độ của một bộ phận cán bộ chưa đồng đều, còn bộc lộ nhiều yếu kém, nhận thức của người dân còn hạn chế, tất yếu sẽ làm nảy sinh nhiều vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp khiếu kiện phức tạp.

Trong khi đó, các thế lực thù địch, phản động trong và ngoài nước đang ráo riết tiến hành các hoạt động chống phá từ bên trong, âm mưu lợi dụng vấn đề bức xúc, khiếu kiện trong Nhân dân để kích động gây chia rẽ, làm suy giảm niềm tin của người dân vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước. Lợi dụng số đông quần chúng tham gia khiếu kiện tổ chức các hoạt động tuần hành, biểu tình, gây rối an ninh, trật tự, tiến tới phá rối an ninh, bạo loạn, lật đổ; ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh của tỉnh Thanh Hóa.

Do đó, giải pháp phòng ngừa của đề án là nâng cao hiệu quả thực hiện Luật Dân chủ ở cơ sở, trọng tâm là công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật và công khai, minh bạch trong thực hiện các chủ trương, dự án, chính sách phát triển kinh tế, xã hội trên địa bàn tỉnh. Đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương đến các tầng lớp nhân dân để tổ chức triển khai thực hiện theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.

Tăng cường tuyên truyền, nâng cao ý thức cảnh giác của cán bộ, đảng viên và Nhân dân trước âm mưu, phương thức, thủ đoạn lợi dụng các mâu thuẫn, bức xúc khiếu kiện trong Nhân dân của các thế lực thù địch, đối tượng xấu nhằm lôi kéo, kích động người dân tham gia các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, gây rối an ninh, trật tự. Tổ chức tuyên truyền dưới nhiều hình thức như thông qua phát thanh, truyền hình, báo chí, xuất bản, panô, áp phích, các hội nghị Nhân dân, các cuộc thi tìm hiểu pháp luật; niêm yết thông tin tại nhà văn hóa các thôn, khu phố, trụ sở UBND xã, huyện, mạng internet, các nền tảng mạng xã hội như facebook, zalo…

Bài 2: Tăng cường kiểm tra, giám sát để xử lý nghiêm các trường hợp sai phạm