Trụ sở UBND huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng. Ảnh: Trung Hà.

Theo nội dung Kết luận thanh tra số 683, ngày 10/10/2022 của Thanh tra tỉnh Cao Bằng, trong giai đoạn từ 1/1/2018 - 31/12/2021 huyện Hòa An đã sử dụng nhiều nguồn vốn đầu tư để tổ chức thực hiện 358 dự án với tổng mức đầu tư 511,153 tỷ đồng, đã thực hiện giải ngân 405,625 tỷ đồng.

Tùy thuộc vào nguồn vốn, UBND huyện giao nhiệm vụ cho các phòng, ban thuộc huyện thực hiện dự án đầu tư xây dựng: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện, Phòng Kinh tế và Hạ tầng, Phòng Giáo dục và Đào tạo, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn... và UBND các xã làm chủ đầu tư.

Đoàn thanh tra tiến hành kiểm tra việc thi công xây lắp 61/358 dự án công trình được huyện thực hiện trong thời kỳ thanh tra gồm: 11 công trình do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thực hiện; 6 công trình do Phòng Giáo dục và Đào tạo thực hiện; 7 công trình do Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện; 18 công trình do Phòng Kinh tế và Hạ tầng thực hiện; 19 công trình do UBND các xã (Bình Dương, Ngũ Lão, Nguyễn Huệ, Bạch Đằng, Đại Tiến, Dân Chủ, Hồng Nam, Trương Lương) thực hiện.

Qua xác minh, kiểm tra, bên cạnh kết quả đạt được, đoàn thanh tra đã chỉ ra hàng loạt tồn tại, thiếu sót, sai phạm như sau: Hầu hết hồ sơ khảo sát xây dựng các công trình còn thiếu một số tài liệu như: Biên bản giao tuyến khảo sát, nhật ký khảo sát; tài liệu thể hiện việc thực hiện giám sát khảo sát xây dựng theo quy định.

Thiếu thông báo chấp thuận nghiệm thu báo cáo kết quả khảo sát xây dựng bằng văn bản đến nhà thầu khảo sát; chưa thực hiện phê duyệt trực tiếp vào báo cáo kết quả khảo sát xây dựng theo quy định tại Khoản 2, Điều 16 Nghị định 46/2015/NĐ-CP.

Nghiêm trọng hơn, trong lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng: Các chủ đầu tư chưa phê duyệt tuổi thọ công trình trong văn bản xác định nhiệm vụ thiết kế theo quy định tại khoản 15, Điều 3 và điểm đ, Khoản 3, Điều 18 Nghị định 46/2015/NĐ-CP.

Tuổi thọ công trình xây dựng được xác định trên cơ sở độ bền vững của công trình quy định tại Mục 2.2.1.8 của QCVN 03:2012/BXD, cụ thể gồm: Bậc I có niên hạn sử dụng trên 100 năm; bậc II có niên hạn sử dụng từ 50 năm đến 100 năm; bậc III có niên hạn sử dụng từ 20 năm đến dưới 50 năm; bậc IV có niên hạn sử dụng dưới 20 năm.

Không hiểu UBND huyện Hòa An và các đơn vị có liên quan dựa vào “tuổi thọ” nào của công trình để thiết kế?

Hơn nữa, hồ sơ thiết kế chưa thể hiện việc áp dụng tiêu chuẩn nào cho thi công và nghiệm thu để làm căn cứ phê duyệt theo quy định tại Khoản 3, Điều 28 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP.

Thuyết minh thiếu giải pháp thi công xây dựng công trình theo quy định tại Khoản 2, Điều 55 Luật Xây dựng; thiếu chỉ dẫn kỹ thuật làm cơ sở để thực hiện giám sát thi công xây dựng công trình, thi công và nghiệm thu công trình xây dựng theo quy định tại Điều 19 Nghị định số 46/2015/NĐ-CP.

Thiếu thông báo chấp thuận nghiệm thu hồ sơ thiết kế xây dựng theo quy định tại Điều 5 Thông tư 26/2016/TT-BXD và việc bóc tách khối lượng bản vẽ thiết kế thi công, đưa khối lượng vào lập dự toán còn có những sai sót nhất định.

Thế nhưng, các công trình, dự án do UBND huyện Hòa An làm chủ đầu tư trong 4 năm từ 2018 - 2021 vẫn được tổ chức thực hiện?

Bên cạnh đó, Thanh tra tỉnh Cao Bằng cũng chỉ ra: Quá trình thẩm tra, thẩm định và phê duyệt chưa phát hiện những tồn tại hạn chế trong khảo sát và thiết kế xây dựng công trình.

Chưa thực hiện thẩm tra, thẩm định sự tuân thủ các tiêu chuẩn áp dụng, quy chuẩn kỹ thuật, quy định của pháp luật về sử dụng vật liệu xây dựng cho công trình theo quy định tại Khoản 4, Điều 58 Luật Xây dựng.

Nội dung phê duyệt thiết kế thiếu quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và các tiêu chuẩn chủ yếu được áp dụng cho công trình theo quy định tại Khoản 3, Điều 28 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP.

Đối với nhà thầu thi công xây dựng, hồ sơ công trình còn thiếu các tài liệu: Văn bản thể hiện việc thông báo của các nhà thầu thi công cho chủ đầu tư và các chủ thể có liên quan về hệ thống quản lý chất lượng, mục tiêu và chính sách đảm bảo chất lượng công trình của nhà thầu.

Thiếu văn bản trình chủ đầu tư chấp thuận kế hoạch tổ chức thí nghiệm và kiểm định chất lượng, biện pháp kiểm tra, kiểm soát chất lượng vật liệu, sản phẩm, cấu kiện, thiết bị được sử dụng cho công trình, thiết kế biện pháp thi công; kế hoạch kiểm tra, nghiệm thu…

Thiếu biên bản bàn giao cho chủ đầu tư các tài liệu về quy trình hướng dẫn vận hành, quy trình bảo trì công trình và các tài liệu cần thiết khác có liên quan; Hồ sơ nghiệm thu vật tư, vật liệu còn thiếu một số tài liệu chứng minh chất lượng như nguồn gốc xuất xứ, chứng chỉ, thông tin...

Đồng thời, vẫn còn có công việc xây dựng được áp dụng chưa đúng định mức, đơn giá, tính thừa công tác dẫn đến thừa khối lượng và một số khối lượng kiểm tra thực tế hiện trường còn thiếu so với hồ sơ thiết kế được phê duyệt với số tiền hơn 496 triệu đồng.

Cơ quan thanh tra xác định rõ, để xảy ra nhưng tồn tại nêu trên trách nhiệm thuộc chủ đầu tư các dự án; nhà thầu thẩm tra; đơn vị thẩm định báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng; nhà thầu khảo sát, thiết kế; nhà thầu xây dựng…

Từ các kết quả nêu trên, Chánh Thanh tra tỉnh Cao Bằng kiến nghị Chủ tịch UBND huyện Hòa An nghiêm túc kiểm điểm, xác định rõ trách nhiệm và xử lý (theo quy định) đối với những cá nhân, tổ chức liên quan đến những tồn tại, hạn chế.