Ảnh minh họa: Thái Hải

Đoàn thanh tra đã tiến hành thanh tra tại: Ban Quản lý di tích Lịch sử - Văn hóa Đền Trần - Chùa Tháp, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định; Ban Quản lý di tích Phủ Dầy, xã Kim Thái, huyện Vụ Bản.

Theo kết luận thanh tra, công tác quản lý di tích và tổ chức lễ hội của tỉnh Nam Định đã được UBND tỉnh, Sở VHTTDL cùng các cấp chính quyền thực hiện theo quy định; các nguồn lực được đầu tư, bảo vệ, tu bổ và tôn tạo di tích đã góp phần làm cho diện mạo di tích ngày càng thay đổi, trở thành một tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội và đặc biệt là phát triển du lịch của địa phương.

Các nghi lễ trong lễ hội được thực hiện theo nghi thức truyền thống, tổ chức trang trọng, an toàn, ý nghĩa và đúng quy định.

Tiến hành thanh tra tại Di tích Đền Trần - Chùa Tháp cho thấy, UBND thành phố Nam Định đã ban hành các quyết định thành lập tiểu ban tuyên truyền; thành lập tiểu ban nghi lễ; tiểu ban an ninh trật tự, an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ, y tế…

Công an thành phố Nam Định chủ trì xây dựng và phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan thực hiện kế hoạch, phương án đảm bảo an ninh trật tự, phòng chống cháy nổ, an toàn giao thông khu vực di tích, khu vực tố chức lễ dâng hương, lễ rước kiệu.

UBND thành phố Nam Định đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành do Phòng Kinh tế chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra, xử lý vi phạm trong các hoạt động dịch vụ văn hóa, thương mại, giá trông coi phương tiện giao thông và giải quyết tình trạng người lang thang, ăn xin tại di tích trong tháng lễ hội.

Nghiêm cấm hoạt động đổi tiền lẻ trong khu di tích Đền Trần - Chùa Tháp, không để xảy ra tình trạng xe ôm chèo kéo khách trước cổng Đền; nghiêm cấm các hàng quán bày bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc; không bày, bán động vật quý hiếm, các thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh.

Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra còn tồn tại: Khu nội tự sử dụng nến cốc chưa đảm bảo công tác phòng, chống cháy nổ và để nhiều đồ phục vụ hành lễ chưa đảm bảo vệ sinh trong nơi nội tự.

Tại di tích Phủ Dầy, UBND huyện Vụ Bản đã ban hành các quyết định thành lập ban chỉ đạo và xây dựng kế hoạch chi tiết tổ chức Lễ hội Chợ Viềng Xuân 2024; thành lập đoàn kiểm tra hoạt động văn hóa, dịch vụ văn hóa, thương mại tại Chợ Viềng.

Công an huyện chủ trì, phối hợp Ban Chỉ huy quân sự huyện xây dựng kế hoạch, phương án đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông; tổ chức kiểm tra an toàn phòng chống cháy nổ và yêu cầu thủ nhang các đền phủ ký cam kết đảm bảo an toàn phòng chống cháy, nổ; chấp hành nghiêm chỉnh về quy chế lễ hội.

Phối hợp với cơ quan quản lý thị trường của huyện tuyên truyền, nhắc nhở tới hơn 1.000 hộ kinh doanh dọc các tuyến đường 10, 37B, 38B liên quan đến lễ hội, không buôn bán, lấn chiếm lòng đường, vỉa hè đảm bảo hành lang an toàn giao thông, chấp hành nghiêm quy định của pháp luật về giá... Yêu cầu các hộ kinh doanh nhà nghỉ, nhà trọ chấp hành nghiêm quy định về lưu trú.

Tăng cường các hoạt động tuần tra kiểm soát nhằm phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm cưóp giật, trộm cắp tài sản của du khách tham gia lễ hội (nhất là tại các khu vực tập trung đông người như Phủ Tiên Hương, Phủ Vân Cát, Phủ Bóng, xã Kim Thái; khu vực Chợ Viềng, xã Trung Thành...).

Ban chỉ đạo lễ hội đã chỉ đạo các địa phương tổ chức chợ, đặc biệt tại xã Kim Thái chỉ đạo các di tích tạo điều kiện tốt nhất cho du khách tham quan di tích và thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, bảo đảm các hộ kinh doanh không lấn chiếm khuôn viên di tích.

Kịp thời ngăn chặn các hoạt động mê tín dị đoan, dịch vụ đổi tiền lẻ trong di tích và lễ hội, hạn chế tối đa việc đốt vàng mã, thắp hương trong di tích, đảm bảo an toàn tài sản của các di tích, đồng thời làm tốt công tác phòng chống cháy nổ, vệ sinh môi trường trong và ngoài di tích.

UBND huyện thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, tiến hành kiểm tra Chợ Viềng Xuân 2024 trong thời gian từ ngày 15/2/2024 đến hết ngày 19/2/2024 và phối hợp với Thanh tra Sở VHTTDL; Phòng PA03, Công an tỉnh, tiến hành ký cam kết, kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm về các hoạt động văn hóa, dịch vụ trông giữ phương tiện giao thông.

Đoàn kiểm tra liên ngành cùng phối hợp với Thanh tra Sở VHTTDL; Phòng PA03, Công an tỉnh tiến hành kiểm tra, nhắc nhở các cơ sở dịch vụ trông giữ phương tiện giao thông việc niêm yết công khai phí, lệ phí; cơ sở kinh doanh, sản xuất thực phẩm tại khu vực chợ, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, không bày bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc; các địa phương đã tiến hành công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật trong sản xuất, kinh doanh hàng hóa, đồng thời đã tiến hành ký cam kết với các hộ kinh doanh và tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát các đối tượng buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm.

Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra, Phủ Vân Cát còn tiếp nhận công đức bằng hiện vật như lọ lục bình, đèn thờ... không nằm trong danh mục hồ sơ xếp hạng, sử dụng nến cốc chưa đảm bảo công tác phòng, chống cháy nổ.

Thanh tra Bộ VHTTDL kiến nghị, đối với Sở VHTTDL tỉnh Nam Định, tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm công tác quản lý, tổ chức hoạt động lễ hội và khai thác giá trị di tích lịch sử văn hoá tại địa phương theo quy định của Luật Di sản văn hóa, Luật Tín ngưỡng tôn giáo.

Ban quản lý di tích, ban tổ chức lễ hội, thủ nhang thực hiện nghiêm công tác quản lý di tích, tổ chức lễ hội theo các quy định. Không tiếp nhận hiện vật không rõ nguồn gốc (linh vật, đồ thờ cúng...) không có trong danh mục hồ sơ xếp hạng di tích.

Tăng cường sự phối hợp, nâng cao tinh thần trách nhiệm; kịp thời giải quyết, chấn chỉnh những phát sinh, tồn tại diễn ra trong lễ hội trên địa bàn như: đốt nhiều vàng mã, ăn xin, khấn thuê; hàng quán lấn chiếm lối đi vào di tích; nâng giá hàng hóa dịch vụ và trông giữ phương tiện giao thông; tổ chức chơi các trò chơi cờ bạc trá hình; bố trí lực lượng thu gom kịp thời tiền đặt lễ và tiền dầu nhang; hướng dẫn nhân dân và du khách thực hiện nếp sống văn minh khi tham gia lễ hội. Tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm những hiện tượng phản cảm diễn ra trong lễ hội.