Khu vực mỏ Núi Dùm (Tuyên Quang). Ảnh: Internet

Công ty CP Đầu tư xuất nhập khẩu Tây Đô được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp công ty CP mã số 0500407682, đăng ký lần đầu ngày 3/10/2008, đăng ký thay đổi lần thứ 8 ngày 28/10/2019 do Phòng Đăng ký kinh doanh, Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội cấp; địa chỉ tại số 01 đường Thanh Bình, phường Mộ Lao, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội. Vốn điều lệ là 568 tỷ đồng.

Công ty được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 380/GP-BTNMT ngày 12/2/2015 cho phép khai thác quặng chì - kẽm tại mỏ Nông Tiến - Núi Dùm, phường Nông Tiến, xã Tràng Đà, thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang với diện tích khu vực khai thác là 134,9ha. Phương pháp khai thác hầm lò, trữ lượng địa chất 1,2 triệu tấn quặng (tương ứng 72.800 tấn chì và 71.000 tấn kẽm).

Trữ lượng khai thác: 1.097.190 tấn quặng; công suất khai thác: Năm thứ 1: xây dựng cơ bản mỏ;  năm thứ 2: 15.000 tấn quặng; năm thứ 3 đến năm thứ 29: 39.000 tấn quặng/năm; năm thứ 30: 29.190 tấn quặng.

Thời gian khai thác là 30 năm, kể từ ngày ký giấy phép, trong đó thời gian xây dựng cơ bản mỏ là 1 năm.

Kết luận thanh tra chỉ ra, công ty đã thực hiện cắm mốc, quản lý mốc giới điểm khép góc khu vực khai thác khoáng sản theo quy định; có văn bản thông báo ngày bắt đầu xây dựng cơ bản mỏ theo quy định; đã phê duyệt và nộp thiết kế mỏ cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền theo quy định; bổ nhiệm và thông báo về việc bổ nhiệm giám đốc điều hành mỏ; đã lập bản đồ hiện trạng, bản vẽ mặt cắt hiện trạng theo quy định; đã lập và nộp báo cáo định kỳ hoạt động khai thác khoáng sản, báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản; đã lắp đặt trạm cân và camera giám sát theo quy định; đã nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và thuế tài nguyên khoáng sản.

Qua thanh tra, Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ ra, công ty chưa tiến hành khai thác khoáng sản, sản lượng khoáng sản được tận thu trong quá trình đào lò xây dựng cơ bản (năm 2021: 5.150 tấn; năm 2022: 12.869 tấn; sáu tháng đầu năm 2023: 4.525 tấn).

Công ty cũng chưa hoàn thành công tác xây dựng cơ bản mỏ, đưa mỏ vào khai thác; chưa nộp đủ tiền thuế tài nguyên theo quy định với tổng số tiền là trên 2,159 tỷ đồng.

Cụ thể: Theo kết luận, tính đến thời điểm thanh tra, công ty đã nộp thuế tài nguyên như sau: Năm 2021 đã nộp 246 triệu đồng, chưa nộp 233 triệu đồng; năm 2022 đã nộp 500 triệu đồng, chưa nộp 1,034 tỷ đồng; 10 tháng đầu năm 2023 chưa nộp chưa nộp 892,2 triệu đồng.

Mỏ chì kẽm Nông Tiến - Núi Dùm dù chưa đi vào khai thác nhưng trong những năm qua đã ảnh hưởng đến đời sống của người dân gần khu vực. Theo phản ánh của người dân, việc khai thác, đào lò xây dựng tại mỏ này có nguy cơ lở đất, đá gây mất an toàn cho người và tài sản của các hộ gia đình dưới chân mỏ.

Tháng 3/2024, đoàn công tác của tỉnh Tuyên Quang kiểm tra và khẳng định, mỏ chì kẽm Nông Tiến - Núi Dùm có bãi đổ thải còn hạn chế, chưa có phương án xử lý lâu dài, có nguy cơ sạt lở thải xuống đất của người dân; vị trí tường xây gạch, kè đá giáp quốc lộ đoạn từ Nông Tiến đi xã Tràng Đà có chiều dài khoảng 20 m, tường gạch xây thấp, có nguy cơ mất an toàn cho người dân và phương tiện khi đi qua đoạn đường này.

Cạnh đó, tỉnh Tuyên Quang yêu cầu doanh nghiệp có giải pháp khắc phục những ảnh hưởng xảy ra trong quá trình hoạt động làm ảnh hưởng tới Nhân dân xung quanh khu vực mỏ; xử lý ngay nguy cơ đất đá sạt lở, trôi vào đất của các hộ dân, làm kè đá rọ thép tại khu vực đổ thải (bãi chứa) để chắn đất đá không sạt lở, trôi vào đất của một số hộ dân dưới chân mỏ.

Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường kiến nghị UBND tỉnh Tuyên Quang chỉ đạo giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác khoáng sản của công ty theo đúng quy định của pháp luật.

Yêu cầu công ty khẩn trương hoàn thành công tác xây dựng cơ bản mỏ, đưa mỏ vào khai thác; thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo quy định. Yêu cầu công ty thực hiện nghiêm túc kết luận và báo cáo kết quả thực hiện về Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường.