Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Bảo Anh

Đoàn tiến hành thanh tra tại Sở Tư pháp, Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai và 3 tổ chức hành nghề luật sư tại tỉnh Đồng Nai (Văn phòng luật sư Hoàng Như Vĩnh; Công ty Luật TNHH MTV An Bình Phương; Công ty Luật TNHH MTV Tri Ân).

Nhiều vi phạm trong hoạt động hành nghề luật sư

Thanh tra việc quản lý Nhà nước tại Sở Tư pháp, cho thấy, 3/9 hồ sơ cấp giấy đăng ký hoạt động còn chậm thời hạn theo quy định. Việc thực hiện báo cáo định kỳ hàng năm về tình hình và hoạt động của tổ chức hành nghề luật sư trên địa bàn của một số tổ chức hành nghề luật sư, luật sư hành nghề với tư cách cá nhân chưa đầy đủ.

Hàng năm, Đoàn Luật sư chưa có nhận xét, đánh giá cụ thể về chất lượng của đội ngũ luật sư trong toàn tỉnh.

Mặt khác, việc phối kết hợp với các đoàn luật sư ở địa phương khác trong việc giám sát thành viên mới chỉ dừng lại ở mức độ trao đổi thông qua giao lưu, gặp gỡ và thông báo bằng văn bản đến đoàn luật sư địa phương khác khi thành viên của họ hoạt động trên địa bàn có vi phạm.

Kiểm tra tất cả các hồ sơ nhận đăng ký tập sự hành nghề luật sư năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023, cho thấy Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư không có phiếu tiếp nhận hồ sơ, do vậy, không xác định được thời hạn Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư cấp giấy chứng nhận người tập sự hành nghề luật sư.

Từ năm 2022 đến thời điểm thanh tra, Đoàn Luật sư chưa lập và gửi danh sách người tập sự đăng ký tại Đoàn Luật sư đến Sở Tư pháp và Liên đoàn Luật sư Việt Nam theo quy định; chưa thực hiện việc giám sát, kiểm tra đối với việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp luật sư. Một số hồ sơ giải quyết khiếu nại còn để kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm mới giải quyết.

Bên cạnh đó, theo kết luận thanh tra, các tổ chức hành nghề luật sư trên địa bàn tỉnh phần lớn là quy mô nhỏ và vừa (từ 1 đến 25 luật sư), cơ sở vật chất được trang bị vừa đủ để hoạt động, về trụ sở làm việc của các tổ chức chủ yếu là thuê hoặc lấy nhà ở gia đình làm trụ sở, chưa có tổ chức nào đầu tư được trụ sở. Doanh thu của các tổ chức nhìn chung không cao, còn nhiều tổ chức không phát sinh doanh thu, chỉ nộp thuế môn bài hàng năm.

Thanh tra tại Văn phòng Luật sư Hoàng Như Vĩnh, đoàn thanh tra chỉ rõ, văn phòng chưa thống nhất về cách ghi số hợp đồng trong hợp đồng dịch vụ pháp lý năm 2022, có hợp đồng đánh số, có hợp đồng không có số hoặc ký hiệu của hợp đồng khác nhau; chưa cập nhật đầy đủ các thông tin của các hợp đồng dịch vụ pháp lý tại cột “Chất lượng thực hiện hợp đồng”, một số vụ việc chưa có thông tin về “thời gian thực hiện hợp đồng”.

Năm 2023, các luật sư chưa tham gia bồi dưỡng bắt buộc về chuyên môn, nghiệp vụ và tham gia trợ giúp pháp lý của luật sư hành nghề tại tổ chức.

Tại Công ty Luật TNHH MTV An Bình Phương, kết luận nêu rõ, năm 2023, các luật sư chưa tham gia bồi dưỡng bắt buộc, do đến thời điểm thanh tra, Đoàn Luật sư chưa tổ chức.

Đặc biệt, đoàn thanh tra tiến hành kiểm tra ngẫu nhiên 16 hợp đồng dịch vụ pháp lý của công ty và 9 hợp đồng dịch vụ pháp lý của Công ty Luật TNHH MTV An Bình Phương - Chi nhánh Biên Hòa, cho thấy, tuy có hợp đồng dịch vụ pháp lý giữa công ty luật và khách hàng, nhưng nội dung của hợp đồng dịch vụ pháp lý chưa thể hiện đầy đủ các nội dung theo quy định tại khoản 2, Điều 26 Luật Luật sư đã sửa đổi, chưa quy định về thời hạn thực hiện hợp đồng; chưa quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên.

Tại Công ty Luật TNHH MTV Tri Ân, thanh tra ngẫu nhiên 15/15 hợp đồng dịch vụ pháp lý, cho thấy số thứ tự của hợp đồng dịch vụ pháp lý không liên tục theo từng năm mà lấy số thứ tự là ngày ký hợp đồng hoặc theo số thứ tự hợp đồng của khách hàng ký hợp đồng dịch vụ pháp lý, dẫn đến vụ việc khó theo dõi.

Đối với Chi nhánh Bình Dương, ban hành thông báo đăng ký hoạt động đến Sở Tư pháp và Đoàn Luật sư chưa đúng thời hạn quy định.

Chi nhánh Vĩnh Long: Việc đăng công bố nội dung đăng ký hoạt động của tổ chức hành nghề luật sư chưa đảm bảo đúng thời hạn quy định tại Điều 38 Luật Luật sư đã được sửa đổi.

Đối với các chi nhánh: Nha Trang, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, đăng báo chưa đúng thời hạn quy định.

Ngoài ra, năm 2023, công ty chưa thực hiện mua bảo hiểm nghề nghiệp cho 2 luật sư theo quy định.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động đối với các tổ chức hành nghề luật sư

Thanh tra Bộ Tư pháp yêu cầu các tổ chức hành nghề luật sư nghiêm chỉnh chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Chánh Thanh tra Bộ Tư pháp; nghiêm túc tổ chức rút kinh nghiệm và khắc phục những tồn tại, hạn chế mà kết luận thanh tra đã nêu.

Đối với Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai, tổ chức chấn chỉnh, nhắc nhở rút kinh nghiệm đối với các tổ chức hành nghề luật sư có hành vi vi phạm pháp luật đã bị xử phạt vi phạm hành chính; tăng cường công tác giám sát việc tuân theo pháp luật của luật sư thành viên, giám sát các tổ chức hành nghề luật sư tại địa phương; yêu cầu tổ chức hành nghề luật sư chấm dứt hành vi vi phạm pháp luật.

Tăng cường tổ chức bồi dưỡng bắt buộc về chuyên môn nghiệp vụ, quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp cho luật sư theo hướng dẫn của Liên đoàn Luật sư Việt Nam; thực hiện xử lý nghiêm đối với các luật sư không chấp hành quy định về tham gia bồi dưỡng bắt buộc về chuyên môn nghiệp vụ và đóng phí thành viên theo quy định.

Tăng cường tuyên truyền pháp luật về mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của luật sư; tổ chức giám sát, kiểm tra việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của luật sư.

Sở Tư pháp tỉnh Đồng Nai chấn chỉnh, rút kinh nghiệm về những tồn tại, sai sót mà kết luận thanh tra đã chỉ ra đối với công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực luật sư tại tỉnh. Chấn chỉnh, rút kinh nghiệm đối với các tồn tại, sai sót, vi phạm trong hoạt động luật sư của 3 tổ chức hành nghề luật sư được thanh tra.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về tổ chức và hoạt động đối với các tổ chức hành nghề luật sư trên địa bàn để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý các sai phạm trong hoạt động luật sư.

Liên đoàn Luật sư Việt Nam chỉ đạo, tổ chức tuyên truyền, quán triệt các quy định của pháp luật về luật sư và các quy định của pháp luật có liên quan đến tổ chức hoạt động của luật sư; nêu cao vai trò tự quản của tổ chức xã hội nghề nghiệp của luật sư, hướng dẫn các đoàn luật sư trong toàn quốc thực hiện tốt vai trò tự quản.

Cục Bổ trợ tư pháp, Bộ Tư pháp tăng cường hơn nữa công tác hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra chuyên ngành chỉ đạo việc giải quyết kịp thời đối với các khó khăn, vướng mắc của địa phương trong quá trình quản lý và đăng ký hoạt động của tổ chức hành nghề luật sư.