(Thanh tra) - Thanh tra tỉnh Bắc Giang (cũ - trước thời điểm sáp nhập tỉnh Bắc Ninh ngày 1/7/2025) đã công bố Kết luận thanh tra số 258/KL-TTr về việc chấp hành pháp luật về khoáng sản, môi trường và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Dự án khai thác khoáng sản than của Công ty Cổ phần Hợp Nhất, giai đoạn 2020-2022.
Công ty Cổ phần Hợp Nhất, có địa chỉ tại thôn Văn Non, xã Lục Sơn, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang (địa chỉ trước khi sáp nhập tỉnh ngày 1/7/2025), được thành lập từ năm 2007 và có ngành nghề kinh doanh chính là thăm dò, khai thác, kinh doanh và chế biến than.
Tại khu vực Nước Vàng, công ty được UBND tỉnh Bắc Giang cấp phép thực hiện 3 dự án khai thác khoáng sản than bằng phương pháp hầm lò: Tại điểm mỏ Nước Vàng theo Quyết định số 1119/QĐ-UBND ngày 21/7/2008, diện tích 275,6 ha, trữ lượng 2.044.000 tấn, công suất 100.000 tấn/năm, thời hạn khai thác từ tháng 7/2008 đến 7/2030; tại khu vực IV theo Quyết định số 868/QĐ-UBND ngày 2/6/2009, diện tích 98,8 ha, trữ lượng 1.730.000 tấn, công suất 60.000 tấn/năm, thời hạn khai thác đến tháng 4/2036; tại khu vực VI theo Quyết định số 282/QĐ-UBND ngày 13/7/2015, diện tích là 77 ha, trữ lượng khai thác 403.004 tấn, công suất 20.000 tấn/năm, thời hạn khai thác từ 2015 đến 2033.
Đáng chú ý, trong giai đoạn 2020-2022, không có cơ quan chức năng nào tiến hành thanh tra, kiểm tra và có kết luận đối với các mỏ than này của Công ty Cổ phần Hợp Nhất.
Qua thanh tra cho thấy, công ty lập bản đồ hiện trạng, bản vẽ mặt cắt hiện trạng khu vực được phép khai thác nhưng thông tin, số liệu trên bản đồ, mặt cắt thể hiện không đầy đủ nội dung theo quy định và sai so với thực tế hiện trạng khai thác theo quy định. Các thông số như phương vị, các số liệu về kích thước, cốt cao và các thông số khác, mặt cắt hình chiếu các vỉa than bị thiếu hoặc không chính xác.
Công ty không báo cáo cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền theo quy định nhưng vẫn tập kết ở bãi thải, sử dụng để làm đường nội bộ khu mỏ đối với khoáng sản đi kèm (đất, đá). Tổng trữ lượng đất, đá khai thác của 3 mỏ là 18.404,4m³.
Công ty kê khai thiếu sản lượng than khai thác thực tế năm 2022 là 4.062 tấn gồm than nguyên khai và xít than, dẫn đến thiếu 269.783.520 đồng thuế tài nguyên và 40.616.000 đồng phí bảo vệ môi trường.
Công ty kê khai thiếu khối lượng đất, đá bốc xúc thải ra trong quá trình khai thác là 5.558,6m³ dẫn đến thiếu 11.117.162 đồng phí bảo vệ môi trường.
Công ty kê khai thiếu sản lượng than khai thác bán ra đối với 985,8 tấn than khác gồm than đá khác, xít than, dẫn đến thiếu 14.787.000 đồng thuế bảo vệ môi trường cho năm 2022.
Công ty nộp thiếu 18.927.360 đồng thuế giá trị gia tăng phải nộp tháng 12/2022; thiếu 37.854.720 đồng thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp năm 2022. Ngoài ra, công ty bán hàng năm 2022 nhưng xuất hóa đơn năm 2023.
Cơ quan thanh tra xác định, tổng số tiền sai phạm phát hiện qua thanh tra là 393.085.762 đồng.
Về biện pháp xử lý, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành Quyết định số 1966/QĐ-XPHC ngày 10/12/2024, xử phạt Công ty Cổ phần Hợp Nhất về hành vi lập bản đồ và mặt cắt hiện trạng mỏ không đầy đủ, sai so với thực tế và không báo cáo cơ quan nhà nước nhưng vẫn khai thác, sử dụng khoáng sản đi kèm.
Thanh tra tỉnh yêu cầu Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chủ tịch UBND huyện Lục Nam (giai đoạn 2020-2022) rút kinh nghiệm, đồng thời tổ chức kiểm điểm, xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có liên quan.
Công ty Cổ phần Hợp Nhất đã nộp đủ số tiền sai phạm phát hiện qua thanh tra là 393.085.762 đồng vào ngân sách Nhà nước.
Thanh tra tỉnh đề nghị Chi cục Thuế khu vực VI xem xét, xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Hợp Nhất về hành vi kê khai thiếu sản lượng than, kê khai thiếu sản lượng than bán ra dẫn đến thiếu tiền thuế, phí phải nộp, và xuất hóa đơn bán hàng không đúng thời điểm.
