Nhiều trường hợp gặp khó khăn khi xác định giá trị tài sản phải kê. Ảnh: Đỗ Quyên

​Trả lời: Theo ông Đinh Văn Minh, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ, công tác kê khai tài sản, thu nhập gặp nhiều vướng mắc, như:

(1) Xác định đối tượng phải kê khai hằng năm: Một số cơ quan chưa rõ cách xác định chức vụ “tương đương phó trưởng phòng” hoặc những vị trí công tác thuộc lĩnh vực phải kê khai hằng năm, nhất là trong thời gian tới thực hiện các quy định về chính quyền địa phương 2 cấp thì vướng mắc này sẽ càng rõ nét.

​(2) Định giá tài sản: Nhiều trường hợp gặp khó khăn khi xác định giá trị tài sản phải kê khai, nhất là những tài sản có sự gia tăng về giá trị do việc đầu tư thêm trong quá trình sử dụng. Ví dụ như được thừa kế nhà đất, không rõ giá trị, sau đó nhiều lần sửa chữa, tôn tạo, đầu tư thêm thì việc kê khai giá trị tài sản tăng thêm và giải trình nguồn gốc của phần tăng thêm còn lúng túng...

​(3) Hoạt động xác minh tài sản, thu nhập còn thiếu hướng dẫn chi tiết về nghiệp vụ tiến hành xác minh và cơ sở để đánh giá tính trung thực trong việc kê khai; cơ sở dữ liệu về kiểm soát tài sản chưa hoàn thành nên chưa có sự kết nối với các cơ sở dữ liệu khác về quản lý tài sản nên việc kiểm tra, xác minh còn chậm, hiệu quả chưa cao.

Thực tiễn công tác kiểm soát tài sản, thu nhập thời gian qua cho thấy một số cán bộ, đảng viên, trong đó có những người giữ cương vị lãnh đạo, sở hữu khối tài sản lớn, thậm chí là rất lớn so với thu nhập mà không có cách gì để giải thích được nguồn gốc minh bạch.

Tuy nhiên hiện nay, theo Quy định 287‑QĐ/TW “căn cứ để thu hồi tài sản” bao gồm kết luận kiểm tra, giám sát và cả trường hợp đảng viên tự giác khắc phục trước khi bị phát hiện. Đồng nghĩa, chỉ cần phát hiện tài sản kê khai không trung thực qua kiểm tra nội bộ, cấp ủy đủ thẩm quyền đã có cơ sở để yêu cầu chủ thể thu hồi tài sản ngay. Đây cũng là một “thông điệp chính trị” rõ ràng: Không có vùng cấm trong kê khai tài sản, không có khái niệm “khai cho có lệ”, và nếu không trung thực thì không cần phải ra tòa mới bị xử lý.

Để khắc phục những vướng mắc trong kê khai tài sản, về lâu dài vẫn cần tăng cường các giải pháp bao gồm: Phổ biến hướng dẫn việc kê khai, nhất là việc xác định đối tượng kê khai phù hợp với sự biến động về tổ chức bộ máy; hoàn thiện hệ thống quản lý tài sản, thu nhập; xác định trách nhiệm và thẩm quyền xác minh tài sản, thu nhập theo tổ chức mới; xây dựng quy trình và đào tạo kỹ năng xác minh…