Tham nhũng được coi là hành vi tiêu cực đặc biệt. Nguồn: Internet

Trả lời:

Theo ông Vũ Văn Chiến, nguyên Hiệu trưởng Trường Cán bộ Thanh tra, Thanh tra Chính phủ, tham nhũng và tiêu cực có mối quan hệ gắn bó mật thiết, chặt chẽ với nhau. Tiêu cực có nội hàm rộng hơn tham nhũng vì tham nhũng "là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn, đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi" (Khoản 1 Điều 3 Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018), còn tiêu cực được hiểu là các biểu hiện, hành vi vi phạm các quy định của Đảng, vi phạm pháp luật, vi phạm kỷ luật đoàn thể; trái với các chuẩn mực đạo đức, quy tắc ứng xử, giá trị truyền thống văn hoá tốt đẹp của dân tộc. Như vậy, tham nhũng, lãng phí, quan liêu, những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, suy thoái về đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hoá", "lợi ích nhóm" đều nằm trong khái niệm tiêu cực.

Về mặt nhận thức, tham nhũng là một biểu hiện của tiêu cực; về mặt hành vi, tham nhũng là một loại hành vi tiêu cực, được coi là hành vi tiêu cực đặc biệt bởi vì chúng gắn với chủ thể đặc biệt (do người có chức vụ, quyền hạn thực hiện). Trên thực tế, giữa tiêu cực và tham nhũng có mối quan hệ chuyển hoá với nhau, vì nguyên nhân cơ bản, trực tiếp dẫn đến tham nhũng là do suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Do vậy, công tác phòng, chống tham nhũng phải gắn liền, đồng bộ với công tác phòng, chống tiêu cực, nhất là phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ.

Như vậy, tham nhũng và tiêu cực vừa có những điểm chung giống nhau, vừa có điểm riêng khác nhau.

Giống nhau là tham nhũng cũng là một biểu hiện của tiêu cực; tham nhũng và tiêu cực đều là những hành vi gây nên những hậu quả xấu đối với xã hội, làm suy giảm lòng tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.

Khác nhau là không phải tất cả các biểu hiện, hành vi tiêu cực đều là tham nhũng. Tham nhũng là hành vi tiêu cực gắn liền với những người có chức vụ, quyền hạn, tức là chỉ những người có chức, có quyền mới có thể tham nhũng được; những người không có chức, có quyền thì chỉ có thể có hành vi tiêu cực, chứ không thể có hành vi tham nhũng. Ngoài ra, hành vi tham nhũng chỉ bao gồm 12 hành vi được quy định trong Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018, còn hành vi, biểu hiện tiêu cực thì rất nhiều, rất đa dạng, được quy định trong nhiều văn bản của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Tham nhũng, tiêu cực không chỉ xảy ra trong lĩnh vực kinh tế mà còn xảy ra trong lĩnh vực chính trị và các lĩnh vực khác. Vì thế, khi tham nhũng xảy ra đối với những cán bộ lãnh đạo, quản lý có chức vụ càng cao, công tác ở những lĩnh vực, địa bàn, vị trí quan trọng thì càng nguy hiểm và để lại những hậu quả càng lớn đối với đất nước và xã hội.