Công văn Bộ Tài chính gửi Báo Thanh tra

>>>Lộ chứng cứ của việc "dìm" thầu

Chưa khách quan, trung thực và phiến diện

Trước tiên, chúng tôi cảm ơn Bộ Tài chính đã có văn bản trả lời về nội dung các bài báo đã nêu. Tuy nhiên, đối chiếu với những vấn đề cần giải quyết, công khai với bạn đọc thì nội dung Văn bản 3845 của Bộ vẫn còn thiếu nhiều ý. Nhiều nội dung đã trả lời không lý giải được những điều vô lý, có biểu hiện trái luật của TCT trong quá trình điều hành dự án này.

Cụ thể: Ở phần "2. Về việc giải quyết kiến nghị của Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây lắp 5" (gọi tắt là CC5), Bộ Tài chính nêu: "TCT nhận được các Công văn (số 184/C.C.5/CV ngày 24/9/2010 và số 200/C.C.5 ngày 25/10/2010) của CC5 kiến nghị kiểm tra lại tính đúng đắn, hợp pháp tại 2 công văn của TCT (Công văn số 3077/TCT-TVQT ngày 16/8/2010 và 3556/TCT-TVQT ngày 14/9/2010. TCT đã có Công văn số 4522/TCT-TVQT ngày 9/11/2010 trả lời CC5. Sau khi nhận được văn bản trả lời của TCT, CC5 tiếp tục có công văn kiến nghị gửi đến Bộ Tài chính".

Sở dĩ, CC5 không chấp nhận nội dung trả lời của TCT và tiếp tục có các văn bản kiến nghị vì: TCT chỉ đưa ra các ý kiến để tránh trả lời các kiến nghị này như: Không bảo đảm thời hiệu kiến nghị và thẩm quyền của người ký công văn kiến nghị. Và, khẳng định chưa có cơ sở để xem xét giải quyết kiến nghị của nhà thầu. Trên thực tế, công văn kiến nghị của CC5 được ký bởi một "Phó Tổng Giám đốc" là hoàn toàn có quyền đại diện hợp pháp của nhà thầu và thời hiệu vẫn nằm trong thời gian quy định của pháp luật (kiến nghị, khiếu nại mới trong vòng 7 ngày, kể từ ngày chủ đầu tư ký thông báo huỷ thầu).

Ngày 4/3/2011, Bộ Tài chính có Quyết định số 548/QĐ-BTC thành lập Đoàn kiểm tra hoạt động đấu thầu gói thầu xây lắp thuộc Dự án đầu tư xây dựng Trụ sở nhà làm việc Cục thuế tỉnh Đắk Lắk (thời gian kiểm tra 10 ngày, đối tượng làm việc của Đoàn kiểm tra là TCT và Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk). Theo đó, nguyên nhân không có nhà thầu nào trúng thầu, huỷ thầu là do "hồ sơ dự thầu của các nhà thầu không đạt tiêu chuẩn về năng lực kinh nghiệm theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu". Về nội dung này, chúng tôi đã phân tích kỹ trong bài báo "Có hay không việc Vụ trưởng Vụ Tài vụ Quản trị làm quyền?". Nội dung trả lời này của Bộ Tài chính là không đúng bản chất vụ việc.

"- Tổ chuyên gia đấu thầu: Đánh giá năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu chưa đúng; nhận định về chủng loại gạch chưa có cơ sở; sửa lỗi, hiệu chỉnh sai lệch chưa đúng quy định; đánh giá hồ sơ dự thầu vượt thời gian quy định.

- Tổ thẩm định đấu thầu: Chưa phát hiện được các tồn tại trong nội dung hồ sơ mời thầu, kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu của Tổ chuyên gia đấu thầu

- Cục thuế Đắk Lắk: Chưa chỉ đạo Tổ chuyên gia đấu thầu, Tổ thẩm định đấu thầu thực hiện trình tự, thủ tục đánh giá, thẩm định lại hồ sơ dự thầu để làm căn cứ phê duyệt huỷ đấu thầu...".

Về nội dung trả lời trên, chúng tôi khẳng định: Vẫn chưa đúng bản chất sự việc, sai quy định của Luật Đấu thầu. Cụ thể, ngay chính tại Văn bản 3077 của TCT đã công nhận: "... Hồ sơ mời thầu, Hồ sơ dự thầu của hai đơn vị đạt yêu cầu về mặt kỹ thuật và Hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công được duyệt...". Hơn nữa, lý giải 2 nhà thầu không đủ năng lực kinh nghiệm mà Đoàn kiểm tra của Bộ Tài chính đưa ra giống như lý luận của TCT khi ép Cục thuế Đắk Lắk huỷ thầu. Sự vô lý này cũng đã được chúng tôi phân tích trong loạt bài báo về sai phạm của TCT (chi tiết xem bài "TCT đẩy trách nhiệm cho cấp dưới"). Nhận định "Tổ chuyên gia đấu thầu nhận định về chủng loại gạch chưa có cơ sở" là không đúng. Vì, trong Tổ chuyên gia đấu thầu chỉ có cá nhân ông Trần Đăng Đức "băn khoăn" là hồ sơ của CC5 vi phạm vì có chào 2 đơn giá gạch. "Băn khoăn" này lập tức được ông Nguyễn Đức Dương (khi đó là Phó phòng Quản lý Đầu tư xây dựng cơ bản, Vụ Tài vụ Quản trị, TCT) suy diễn, áp đặt đó là "gạch thủ công" và yêu cầu Tổ chuyên gia phải hiệu chỉnh theo giá gạch tuynel. Về nội dung này, Cục Quản lý Đấu thầu - Bộ Kế hoạch và Đầu tư có ý kiến khẳng định việc đưa về giá gạch thủ công hiệu chỉnh sai lệch về giá là không có cơ sở (Văn bản số 542/QLĐT-CS ngày 9/11/2010).

Về hiệu chỉnh giá cửa, Tổ chuyên gia đấu thầu cũng làm đúng (ngoại trừ ý kiến của ông Đức). Về tình huống này, Viện Kinh tế xây dựng - Bộ Xây dựng đã có ý kiến trả lời, khẳng định việc hiệu chỉnh giá cửa (như diễn biến trong vụ việc mà Tổ chuyên gia đã làm) là đúng quy định tại khoản 5, Điều 70, Nghị định 85 về hướng dẫn thực hiện Luật Đấu thầu. Vậy, Tổ chuyên gia đấu thầu đã làm đúng, chứ không vi phạm như trả lời của Bộ Tài chính.

Về nội dung: "Cục thuế Đắk Lắk: Chưa chỉ đạo Tổ chuyên gia đấu thầu, Tổ thẩm định đấu thầu thực hiện trình tự, thủ tục đánh giá, thẩm định lại hồ sơ dự thầu để làm căn cứ phê duyệt huỷ đấu thầu" chúng tôi nhận xét như sau: Nếu chiểu theo quy định tại Điều 66, Nghị định 85 (về huỷ, đình chỉ, không công nhận kết quả đấu thầu), thì lỗi này thuộc về TCT chứ không phải Cục thuế Đắk Lắk. (Văn bản 3556 của TCT chỉ căn cứ vào lý do sai trái của 3077, đồng thời không hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện các thủ tục tiếp theo để huỷ theo quy định).

Văn bản 3845 tiếp tục nêu: "Bộ Tài chính đã có Công văn 4697/BTC-KHTC ngày 9/4/2011 thông báo kết quả kiểm tra, yêu cầu TCT chỉ đạo Cục thuế và thực hiện kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với các cán bộ liên quan đến các tồn tại trong tổ chức đấu thầu... Lãnh đạo TCT đã làm việc trực tiếp với lãnh đạo CC5 2 lần... Đoàn kiểm tra của Bộ Tài chính và TCT đã làm việc với tập thể lãnh đạo CC5. Đồng thời, Bộ Tài chính có Công văn 14635/BTC-KHTC ngày 31/10/2011 gửi CC5...".

Về nội dung này, qua làm việc với CC5, chúng tôi được ghi nhận: Các buổi làm việc giữa TCT, Đoàn kiểm tra Bộ Tài chính (sau khi đã có kết luận) với tập thể lãnh đạo CC5 đã không đi đến kết quả. Vì, TCT và Đoàn kiểm tra chỉ giải thích quanh co, bao biện, không làm rõ các nội dung mà CC5 kiến nghị (điều này được ghi nhận trong các biên bản làm việc).

Hơn nữa, đến thời điểm này, TCT vẫn chưa làm rõ trách nhiệm của các cá nhân và tổ chức có liên quan (là các cán bộ của Vụ Tài vụ Quản trị), mà chỉ nhăm nhăm đổ lỗi cho Cục thuế Đắk Lắk. Và, chưa có hình thức xử lý kỷ luật nào được đưa ra. Vì vậy, việc Văn bản 3845 khẳng định "Bộ Tài chính đã tổ chức kiểm tra và đã có kết luận, xử lý dứt điểm. TCT, Cục thuế Đắk Lắk đã nghiêm túc kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan" là sai sự thật.

Đối chiếu với những nội dung trả lời tại Văn bản 3845 như đã nêu trên, chúng tôi thấy Bộ Tài chính trả lời chưa khách quan, trung thực và phiến diện. Nhiều nội dung (biểu hiện sự vi phạm pháp luật đã quy định về công tác đấu thầu mà 5 bài báo chúng tôi đã nêu; trong đó đặc biệt là móc xích giữa ông Trần Đăng Đức - Cục phó Cục thuế Đắk Lắk, ông Nguyễn Đức Dương - Trưởng phòng Quản lý Đầu tư xây dựng cơ bản, Vụ Tài vụ Quản trị và bà Trần Thị Mai Hương - Vụ trưởng Vụ Tài vụ Quản trị, TCT không được trả lời. Văn bản 3845 được soạn ra bởi Phó Chánh Thanh tra Bộ Tài chính Phùng Thanh Sơn hầu hết dựa vào báo cáo của Đoàn kiểm tra (theo Quyết định 548 của Bộ Tài chính).

Theo thông tin mà chúng tôi thu thập được, Đoàn kiểm tra chỉ làm việc một buổi với chủ đầu tư trên tinh thần thông báo kết quả xác minh và chủ đầu tư không có "cơ hội" giải trình. Vậy, những kết luận của Đoàn kiểm tra có khách quan, trung thực? Các văn bản đề nghị trả lời nội dung Báo đăng được gửi tới đích danh Bộ trưởng Bộ Tài chính, nhưng khi trả lời Báo Thanh tra, Văn bản 3845 không được báo cáo Bộ trưởng là đã thực hiện nghiêm chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính để giải quyết dứt điểm vụ việc này?

Được biết, ngày 8/3/2012, CC5 tiếp tục có văn bản kiến nghị Bộ Tài chính, đề nghị giải quyết dứt điểm vụ việc này. Thế nhưng, đến nay CC5 chỉ nhận được sự im lặng.

Đề nghị Bộ Tài chính kiểm tra, làm rõ và trả lời đầy đủ các nội dung mà chúng tôi đã nêu trong 5 bài báo trước cũng như những điểm "mờ" nêu trong bài báo này. Chúng tôi sẽ tiếp tục đưa tin về vụ việc.

Một số nội dung của Công văn số 3845/BTC-TTr của Bộ Tài chính:

1.     Về quá trình tổ chức đấu thầu:…

2.     Về việc giải quyết kiến nghị của Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây lắp 5 (CC5):

Tổng cục Thuế nhận được các Công văn (số 184/C.C.5/CV ngày 24/9/2010 và số 200/C.C.5/CV ngày 25/10/2010) của CC5 kiến nghị kiểm tra lại tính đúng đắn, hợp pháp tại 2 công văn của Tổng cục Thuế (Công văn số 3077/TCT-TVQT ngày 16/8/2010 và số 3556/TCT-TVQT ngày 14/9/2010). Tổng cục Thuế đã có Công văn 4522/TCT-TVQT ngày 9/11/2010 trả lời CC5.

Sau khi nhận được văn bản trả lời của Tổng cục Thuế, CC5 tiếp tục có công văn kiến nghị gửi đến Bộ Tài chính và một số cơ quan có liên quan (số 08/CV/CC5 ngày 10/1/2011). Ngày 16/2/2011, Tổng cục An ninh II - Bộ Công an có Công văn 160/BCA-A18 (A84) đề nghị Bộ Tài chính kiểm tra việc này.

Ngày 4/3/2011, Bộ Tài chính đã có Quyết định số 548/QĐ-BTC thành lập Đoàn kiểm tra hoạt động đấu thầu gói thầu xây lắp thuộc Dự án đầu tư xây dựng Trụ sở nhà làm việc Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk (thời gian kiểm tra 10 ngày, đối tượng làm việc của Đoàn kiểm tra là Tổng cục Thuế và Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk).

Kết quả kiểm tra như sau:

- Nguyên nhân không có nhà thầu nào trúng thầu, hủy đấu thầu là do hồ sơ dự thầu của các nhà thầu không đạt tiêu chuẩn về năng lực và kinh nghiệm theo yêu cầu của Hồ sơ mời thầu.

- Tổ chuyên gia đấu thầu: Đánh giá năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu chưa đúng; nhận định về chủng loại gạch là chưa có cơ sở; sửa lỗi, hiệu chỉnh sai lệch chưa đúng quy định; đánh giá hồ sơ dự thầu vượt thời gian quy định.

- Tổ thẩm định đấu thầu: Chưa phát hiện được các tồn tại trong nội dung hồ sơ mời thầu, kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu của tổ chuyên gia đấu thầu.

- Theo kết quả kiểm tra nêu trên, quá trình tổ chức đấu thầu của Cục thuế tỉnh Đắk Lắk đã vi phạm quy định của Luật Đấu thầu về việc đánh giá hồ sơ dự thầu. Nội dung 2 văn bản của Tổng cục Thuế (số 3077/TCT-TVQT ngày 16/8/2010 và số 3556/TCT-TVQT ngày 14/9/2010) cần rút kinh nghiệm một số điểm, tuy nhiên việc hướng dẫn tổ chức đấu thầu và không công nhận kết quả đấu thầu là phù hợp quy định của Luật Đấu thầu.

Bộ Tài chính đã có Công văn số 4697/BTC-KHTC ngày 9/4/2011 thông báo kết quả kiểm tra, yêu cầu Tổng cục Thuế chỉ đạo Cục Thuế và thực hiện kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với các cán bộ liên quan đến các tồn tại trong tổ chức đấu thầu. Làm việc trực tiếp với CC5 để trao đổi giải thích về quá trình tổ chức đấu thầu, nguyên nhân không lựa chọn nhà thầu… để xử lý dứt điểm kiến nghị của doanh nghiệp.

Lãnh đạo Tổng cục Thuế đã làm việc trực tiếp với lãnh đạo CC5 hai lần (ngày 26/4/2011 và ngày 16/2/2012), trả lời Công ty tại Công văn số 3477/TCT-TVQT ngày 30/9/2011, đồng thời báo cáo kết quả tới Tổng cục An ninh II - Bộ Công an tại Công văn số 3479/TCT-TVQT ngày 30/9/2011.

Đoàn kiểm tra của Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế đã làm việc với tập thể lãnh đạo CC5. Đồng thời, Bộ Tài chính đã có Công văn số 14635/BTC-KHTC ngày 31/10/2011 gửi CC5 và các cơ quan chức năng có liên quan để thông báo kết quả việc giải quyết kiến nghị (Tổng cục An ninh II và Cục A 84 - Bộ Công an, Cục Quản lý đấu thầu - Bộ Kế hoạch và Đầu tư).

Trên đây là toàn bộ quá trình tổ chức triển khai đấu thầu, giải quyết các kiến nghị của doanh nghiệp. Bộ Tài chính đã tổ chức kiểm tra và đã có kết luận, xử lý dứt điểm. Tổng cục Thuế, Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk đã nghiêm túc kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan đến các nội dung nêu trên; đồng thời đã gặp gỡ trao đổi với CC5 về các kiến nghị của doanh nghiệp.

BBĐ