Cấm tham gia đấu giá từ 2-5 năm đối với trường hợp người trúng đấu giá không nộp tiền trúng đấu giá. Ảnh minh họa: internet

Theo đó, dự thảo Nghị quyết quy định xử lý vi phạm đối với người trúng đấu giá quyền sử dụng đất trong trường hợp giao đất, cho thuê đất vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá dẫn đến quyết định công nhận kết quả đấu giá bị hủy.

Để hạn chế tình trạng lợi dụng hoạt động đấu giá tài sản để trục lợi, đồng thời tăng cường trách nhiệm đối với người trúng đấu giá quyền sử dụng đất, dự thảo Nghị quyết đã quy định trách nhiệm của người trúng đấu giá bỏ cọc phải bồi thường toàn bộ các thiệt hại phát sinh từ việc tổ chức cuộc đấu giá (giá dịch vụ đấu giá, chi phí tổ chức đấu giá) do phải hủy kết quả đấu giá quyền sử dụng đất, để đảm bảo phù hợp với quy định về bồi thường thiệt hại tại Điều 361 Bộ luật Dân sự về bồi thường thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ.

Dự thảo Nghị quyết quy định xử lý vi phạm đối với người trúng đấu giá quyền sử dụng đất. Ảnh minh họa: internet

Hiện tại, Luật Đấu giá tài sản năm 2016 (sửa đổi, bổ sung năm 2024) tại Điều 70 mới quy định chế tài cấm người (doanh nghiệp hoặc cá nhân) tham gia đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư và quyền khai thác khoáng sản trúng đấu giá nhưng sau đó không thanh toán tiền trúng đấu giá (bỏ cọc), với thời hạn cấm từ 6 tháng đến 5 năm và giao Chính phủ quy định chi tiết, chứ chưa có quy định cấm cá nhân tham gia đấu giá quyền sử dụng đất ở sau khi trúng đấu giá mà bỏ cọc.

Trong khi đó, thời gian qua, đã xảy ra tình trạng cá nhân tham gia đấu giá đã lợi dụng các quy định nêu trên để trả giá cao rồi bỏ cọc nhằm trục lợi hoặc mục đích riêng, tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản, ảnh hưởng đến việc khai thác có hiệu quả nguồn lực đất đai phục vụ phát triển kinh tế, xã hội. Vì thế, cần thiết bổ sung quy định về chế tài xử lý vi phạm đối với chủ thể là cá nhân vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá.

Bộ luật Dân sự tại Điều 9, Điều 10 quy định cá nhân, pháp nhân lạm dụng quyền dân sự của mình để vi phạm nghĩa vụ hoặc thực hiện hành vi trái pháp luật thì tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền khác căn cứ vào tính chất, hậu quả của hành vi vi phạm mà có thể không bảo vệ một phần hoặc toàn bộ quyền của họ, buộc bồi thường nếu gây thiệt hại. Như vậy, việc quy định chế tài cấm tham gia đấu giá đối với người trúng đấu giá vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá và chế tài xử lý trong trường hợp này không được coi là hạn chế quyền công dân, quyền con người theo quy định của Hiến pháp.

Đồng thời, để đảm bảo tính chặt chẽ, khả thi, phù hợp với thực tiễn của từng vụ việc, dự thảo Nghị quyết quy định thời hạn cấm cụ thể đối với từng hành vi vi phạm tương tự như quy định đối với tổ chức vi phạm nghĩa vụ trúng đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư và đấu giá quyền khai thác khoáng sản tại Nghị định số 172/2024/NĐ-CP ngày 27/12/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Đấu giá tài sản số 01/2016/QH14 được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 37/2024/QH15, cụ thể là cấm tham gia đấu giá từ 2-5 năm đối với trường hợp người trúng đấu giá không nộp tiền trúng đấu giá, cấm tham gia đấu giá từ 6 tháng đến 3 năm đối với trường hợp người trúng đấu giá nộp không đầy đủ tiền trúng đấu giá.

Dự thảo Nghị quyết đang được Bộ Tư pháp xây dựng và hoàn thiện nhằm kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm tình trạng tiêu cực trong hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất, góp phần khơi thông nguồn lực đất đai, phục vụ hiệu quả cho việc thúc đẩy phát triển, tăng trưởng kinh tế của đất nước.