KTNN đang tổ chức các hội thảo lấy ý kiến đóng góp sửa đổi, bổ sung Luật KTNN năm 2015. Ảnh: TQ

Luật KTNN năm 2015 được Quốc hội Khóa XIII thông qua tại Kỳ họp thứ 9, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2016. Sau hơn 3 năm thi hành, Luật KTNN năm 2015 bộc lộ một số vướng mắc, bất cập đòi hỏi phải nghiên cứu sửa đổi, bổ sung.

Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật KTNN năm 2015 đã được bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019, giao KTNN chủ trì và trình tại 02 kỳ họp (Kỳ họp thứ 7; Kỳ họp thứ 8) Quốc hội Khóa XIV tới đây.

Tổng KTNN Hồ Đức Phớc cho biết, hiện KTNN đang tiến hành các hội thảo đánh giá và cho ý kiến sửa đổi, bổ sung một số nội dung: Làm rõ đơn vị được kiểm toán bảo đảm bao quát, phù hợp đối tượng kiểm toán của KTNN theo Hiến pháp (nhất là lĩnh vực kiểm toán thuế, lĩnh vực đất đai, tài nguyên khoáng sản, môi trường, công nghệ thông tin...); xem xét mối quan hệ phối hợp, phạm vi thực hiện trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của mỗi cơ quan, tổ chức.

Bảo đảm hạn chế tối đa sự trùng lặp, chồng chéo giữa hoạt động thanh kiểm tra với hoạt động KTNN; nghiên cứu quy định chế tài đối với hành vi vi phạm pháp luật KTNN của đơn vị được kiểm toán và của tổ chức, cá nhân có liên quan; rà soát và quy định đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của KTNN trong phòng chống tham nhũng, giám định tư pháp…bảo đảm thống nhất đồng bộ giữa các Luật liên quan; quy định rõ nghĩa vụ cung cấp thông tin, tài liệu dưới dạng dữ liệu điện tử để thực hiện kiểm toán theo yêu cầu của KTNN, Kiểm toán viên Nhà nước.

Đối với nội dung tránh chồng chéo, trùng lặp giữa kiểm toán và thanh tra, kiểm tra, theo ông Trần Khánh Hòa, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp KTNN, hằng năm, trong quá trình xây dựng, hoàn thiện dự kiến kế hoạch kiểm toán, KTNN đều gửi lấy ý kiến tham gia của các cơ quan hữu quan, trong đó có gửi trao đổi, gửi lấy ý kiến của Thanh tra Chính phủ (TTCP) theo nội dung quy định tại Điều 4 Quy chế phối hợp công tác giữa hai cơ quan để tránh chồng chéo, trùng lặp về đối tượng và nội dung thanh tra, kiểm toán nói chung.

Đặc biệt trong hai năm gần đây, ngoài việc xin ý kiến bằng văn bản, KTNN và TTCP đều tổ chức họp để kiểm tra, rà soát chi tiết từng cuộc thanh tra, kiểm toán có dấu hiệu trùng lắp, chồng chéo giữa kế hoạch kiểm toán năm của KTNN với kế hoạch thanh tra năm của TTCP và Thanh tra một số bộ, ngành.

“Mặc dù đã đạt được kết quả cao trong việc hợp tác giữa hai đơn vị, song công tác phối hợp giữa KTNN và TTCP về xây dựng kế hoạch và sử dụng kết quả thanh tra, kiểm toán vẫn còn một số bất cập cần khắc phục”, ông Hòa cho biết.

Hầu hết ý kiến các đại biểu nêu ra tại hội thảo liên quan đến nhiều lĩnh vực mà Luật KTNN năm 2015 chưa đề cập, hoặc đề cập chưa rõ ràng và những hạn chế của luật trong thực tiễn.

Các đại biểu đã đưa ra nhiều kiến nghị bổ sung, sửa đổi một số điều của Luật KTNN 2015 như: Vai trò, trách nhiệm của KTNN theo quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018; phạm vi, đối tượng của KTNN theo quy định của Hiến pháp năm 2013; tăng cường phối hợp công tác giữa KTNN và Thanh tra Chính phủ trong xây dựng kế hoạch và sử dụng kết quả thanh tra, kiểm toán; nâng cao hiệu lực kiến nghị kiểm toán trong hoạt động KTNN…

Do đó, việc giải quyết chồng chéo, trùng lặp thực chất mới chỉ được thực hiện giữa KTNN và TTCP mà chưa có giải pháp giải quyết triệt để khắc phục chồng chéo, trùng lặp giữa KTNN và các cơ quan thanh tra chuyên ngành, thanh tra địa phương.

Việc phối hợp, trao đổi thông tin, tài liệu về thanh tra, kiểm toán giữa hai cơ quan đôi lúc chưa được duy trì tốt, chưa thực sự hiệu quả, nên chưa phát huy được sự phối hợp trong việc sử dụng kết quả kiểm toán trong hoạt động thanh tra, kiểm toán.

Để tăng cường công tác phối hợp trong lập kế hoạch và trao đổi thông tin, kết quả thanh tra, kiểm toán, theo ông Hào, Luật KTNN năm 2015 cần sửa đổi theo hướng bổ sung quy định về trách nhiệm của các cơ quan thanh tra, kiểm tra trong việc phối hợp với KTNN.

Cụ thể, quy định rõ trách nhiệm của KTNN và TTCP trong việc phối hợp lập kế hoạch kiểm toán và kế hoạch thanh tra hằng năm của hai đơn vị nhằm tránh chồng chéo, trùng lặp giữa hoạt động thanh tra, kiểm toán trên tinh thần đảm bảo tính độc lập theo Hiến pháp của hoạt động kiểm toán và thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ của hai đơn vị.

Quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan thanh tra, kiểm tra trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình phải phối hợp với KTNN xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán nhằm đảm bảo tính độc lập của hoạt động kiểm toán và phù hợp với Quy chế phối hợp và các quy định hiện hành của TTCP và KTNN.

Quy định rõ trách nhiệm của KTNN và các cơ quan thanh tra Nhà nước trong việc sử dụng các kết quả thanh tra, kiểm tra, kiểm toán đã ban hành phù hợp với quy trình thanh tra, kiểm tra, kiểm toán của từng đơn vị để tránh chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán.

Trần Quý