(Thanh tra) - Ý kiến của Thanh tra Chính phủ góp ý về chuyển đổi số toàn diện và tự động hóa công tác quản lý thuế đã được Bộ Tài chính giải trình; tiếp thu trong báo cáo tổng kết thi hành Luật Quản lý thuế đối với nội dung liên quan nghĩa vụ thuế tài sản số như sản phẩm bán dẫn, tài sản mã hóa, dịch vụ công nghệ số...
Tiếp thu và bổ sung trong báo cáo tổng kết
Bộ Tài chính mới công bố bản tổng hợp ý kiến, tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý của hồ sơ chính sách dự án Luật Quản lý thuế (thay thế).
Theo đó, có 34 bộ, ngành, cơ quan, tổ chức có ý kiến nhất trí hoàn toàn; 23 đơn vị cơ bản nhất trí và có một số ý kiến cụ thể.
Trong đó, Thanh tra Chính phủ có 2 ý kiến đối với “Mục 3 phần V: Chính sách 3: Chuyển đổi số toàn diện và tự động hóa công tác quản lý thuế”.
Cụ thể, về quản lý thuế đối với các tài sản số, Thanh tra Chính phủ nêu, ngày 14/6/2025, Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, trong đó, có một số nội dung liên quan đến nghĩa vụ thuế, miễn giảm thuế đối với tài sản số như sản phẩm bán dẫn, tài sản mã hóa, dịch vụ công nghệ số...
Do đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Tài chính bổ sung vào Mục 6.3 (trang 32) Báo cáo tổng kết thi hành Luật Quản lý thuế trong hồ sơ dự án luật một số nội dung đề xuất về cơ chế quản lý thuế đối với lĩnh vực công nghiệp công nghệ số, đảm bảo tính đồng bộ, phù hợp.
Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết, thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngành thuế đang sắp xếp lại mô hình quản lý chuyển từ quản lý theo chức năng sang quản lý theo đối tượng và áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro và quản lý tuân thủ.
Do vậy, đối với doanh nghiệp sản xuất sản phẩm bán dẫn, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ công nghệ số, đơn vị phát hành hoặc sở hữu tài sản mã hóa (NFT, token, tài sản số khác) cũng sẽ thuộc đối tượng quản lý thuế và cơ quan thuế sẽ phải nghiên cứu áp dụng quản lý rủi ro chuyên biệt với tiêu chí phù hợp với tính chất ngành (tốc độ phát triển nhanh, phi vật chất, dễ chuyển giao giá trị, khó định danh chính xác của đối tượng người nộp thuế hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ số).
Tiếp thu ý kiến của Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài chính đã bổ sung đánh giá vào Mục 6.3 (trang 32) Báo cáo tổng kết thi hành Luật Quản lý thuế.
Giải trình về thương mại điện tử trên mạng xã hội
Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, bổ sung về quản lý thuế trong thương mại điện tử trên các nền tảng mạng xã hội như sau:
Hiện nay, nhiều cá nhân, tổ chức kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội (của các nhà cung cấp dịch vụ Google, Facebook, Youtube, Zalo…) không đăng ký mã số thuế, trong khi chưa có quy định để kiểm soát việc thanh toán, dẫn đến tình trạng thất thu thuế đối với các loại hình kinh doanh nêu trên.
Để khắc phục tình trạng này, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, bổ sung vào Chính sách 3 tại tờ trình chính sách của dự án Luật Quản lý thuế các cơ chế quản lý, giám sát và kiểm tra hoạt động kê khai, nộp thuế của các tổ chức, cá nhân có phát sinh các hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử hoặc mạng xã hội.
Bộ Tài chính cho biết, Luật số 56/2024/QH15 (sửa đổi, bổ sung một số điều nhiều luật, trong đó có Luật Quản lý thuế) đã quy định rõ, nhà cung cấp ở nước ngoài có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh nền tảng số tại Việt Nam phải thực hiện hoặc ủy quyền đăng ký, khai và nộp thuế.
Đối với hộ, cá nhân kinh doanh trong nước, các tổ chức quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử, nền tảng số có chức năng thanh toán hoặc tổ chức có hoạt động kinh tế số khác sẽ thực hiện khấu trừ, kê khai, nộp thuế thay.
Nếu không thuộc diện bị khấu trừ, cá nhân, hộ kinh doanh phải trực tiếp đăng ký, khai và nộp thuế.
Chính phủ đã ban hành Nghị định số 117/2025/NĐ-CP và Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 80/2021/TT-BTC, quy định rõ việc quản lý thuế với nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử.
Hiện nay, Bộ Công Thương đang chủ trì soạn thảo Luật Thương mại điện tử, Bộ Tài chính đã đề nghị bổ sung các yêu cầu về cung cấp thông tin của các chủ thể, người bán, nền tảng thương mại điện tử trung gian, tổ chức cung cấp dịch vụ logistics, tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán và bắt buộc các chủ thể kinh doanh thực hiện thanh toán qua cổng thanh toán dành riêng cho hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới.
Bộ Tài chính nhận định, những quy định này sẽ khắc phục được tình trạng thất thu thuế do có thể kiểm soát được thông tin về các giao dịch thanh toán thương mại điện tử xuyên biên giới.
Kết quả thu thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử trong 3 năm gần nhất (từ năm 2022 đến 2024) là 296 nghìn tỷ đồng và trong 6 tháng đầu năm 2025 là 98 nghìn tỷ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm 2024 (có thêm kết quả thu thuế từ kinh tế số khác).
