(Thanh tra) - Chính phủ đề xuất ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự để phù hợp với kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy, chính quyền địa phương 2 cấp và chủ trương đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự (gồm: Luật Cảnh vệ, Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam, Luật Cư trú, Luật Căn cước, Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Luật Đường bộ, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ) đã được Chính phủ trình bày tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.
Dự thảo luật gồm 12 điều, trong đó, sửa đổi, bổ sung 136/570 điều và bổ sung 2 điều mới tại 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự.
Những sửa đổi, bổ sung trọng tâm
Dự án Luật tập trung vào việc cắt giảm thủ tục hành chính, phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, đồng thời cập nhật các quy định để tương thích với tiến trình chuyển đổi số và những thay đổi về cơ cấu tổ chức bộ máy.
Đối với Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam: Sửa đổi, bổ sung quy định về: thời hạn của hộ chiếu phổ thông; trường hợp chưa cấp giấy tờ xuất nhập cảnh; trường hợp thu hồi, hủy giá trị sử dụng hộ chiếu; trách nhiệm quy định việc cấp công hàm hỗ trợ xin thị thực. Sửa đổi, bổ sung quy định của 3 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Đối với Luật Cư trú: Sửa đổi, bổ sung quy định về đăng ký thường trú, tạm trú cho trẻ em dưới 6 tuổi; đăng ký thường trú cho người chưa thành niên; xóa đăng ký thường trú, tạm trú khi bị hủy bỏ quyết định cho trở lại quốc tịch Việt Nam; chủ sở hữu phương tiện hoặc người được giao quản lý phương tiện có trách nhiệm thông báo lưu trú. Sửa đổi, bổ sung quy định của 2 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Đối với Luật Căn cước: Sửa đổi, bổ sung quy định về cơ quan quản lý căn cước; thu hồi thẻ căn cước; giá trị sử dụng của căn cước điện tử. Sửa đổi, bổ sung quy định của 2 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân.
Đối với Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ: Sửa đổi, bổ sung quy định về màu tín hiệu đèn ưu tiên đối với xe của lực lượng quân sự, phương tiện giao thông thông minh; các loại xe phải lắp thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe, thiết bị ghi nhận hình ảnh khoang chở khách; trách nhiệm quy định về tiêu chuẩn, tập huấn đăng kiểm viên; trách nhiệm từ chối kiểm định phương tiện của cơ sở đăng kiểm; nâng hạng giấy phép lái xe; thẩm quyền quy định về hoạt động đào tạo, sát hạch, cấp, đổi, cấp lại, thu hồi giấy phép lái xe phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh; thu hồi giấy phép lái xe; thời gian lái xe của người lái xe ô tô.
Đối với Luật Đường bộ: Sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm tra, thẩm định an toàn giao thông đường bộ. Phân cấp, phân quyền 3 nội dung thuộc thẩm quyền của Thủ tướng cho Bộ trưởng; 1 nội dung thuộc thẩm quyền của Bộ Xây dựng cho cơ quan quản lý đường bộ thuộc Bộ Xây dựng; 1 nội dung thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh cho cơ quan chuyên môn trực thuộc.
Đối với Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ: Sửa đổi, bổ sung quy định về 11 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Phân cấp, phân quyền 4 nội dung thuộc thẩm quyền của Thủ tướng cho Bộ trưởng; 1 nội dung thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng cho UBND cấp tỉnh.
Về điều khoản chuyển tiếp, dự thảo luật quy định: Thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe đã lấp theo quy định của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ được tiếp tục sử dụng đến hết ngày 31/12/2029...
Kịp thời tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý, củng cố an ninh, trật tự
Trước đó, tại hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 8 (ngày 30/9), Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đã nêu rõ, Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự là dự án luật được xây dựng để đảm bảo kịp thời điều chỉnh, phù hợp với kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy Nhà nước, chính quyền địa phương 2 cấp; chủ trương phân cấp, phân quyền, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đơn giản hóa thủ tục hành chính, phù hợp với chính sách mới.
Báo cáo thẩm tra dự án luật, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội đã tán thành sự cần thiết phải ban hành luật, như đã trình bày trong tờ trình của Chính phủ.
Ủy ban cơ bản nhất trí với các nội dung điều chỉnh trong dự thảo Luật, tập trung giải quyết triệt để các vấn đề liên quan đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn do quy định và thực hiện pháp luật.
Khi thảo luận tại tổ (ngày 31/10), Đoàn Đại biểu Quốc hội các tỉnh Hà Tĩnh, An Giang, Quảng Ninh cũng thống nhất rằng việc ban hành dự án Luật là hết sức cấp thiết.
Đây là giải pháp chiến lược nhằm hoàn thiện thể chế, bảo đảm đồng bộ, thống nhất hệ thống pháp luật về an ninh, trật tự, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trong giai đoạn mới.
Tiến sĩ luật Ngô Ngọc Diễm nhận định dự thảo này là bước đi chiến lược thể hiện sự chủ động, quyết liệt của Chính phủ trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý về an ninh, trật tự.
Tiến sĩ Diễm cho rằng, Dự án Luật này không chỉ đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn mà còn đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
Về mặt xã hội, dự thảo sẽ góp phần đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội và tạo động lực đột phá cho sự phát triển bền vững của đất nước.
Điều này được thể hiện qua việc Dự thảo Luật thể hiện sự nhạy bén, kịp thời trong việc gỡ bỏ các rào cản pháp lý trước những thay đổi lớn về tổ chức và xu thế công nghệ.
Cụ thể, các nội dung trọng tâm của dự án đã tập trung vào việc tháo gỡ vướng mắc, tạo sự đồng bộ hóa pháp luật; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với cải cách hành chính; chủ động thích ứng với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và yêu cầu chuyển đổi số toàn diện.
