Quy định taxi công nghệ là xe taxi, tạo thuận lợi cho công tác quản lý và không ảnh hưởng đến nhu cầu đi lại của người dân...

Đề xuất trên cũng dựa trên cơ sở kết quả thí điểm (App gọi xe Grab, VATO, GoViet, Fastgo…), Bộ GTVT đã đề xuất chọn: “Phương án quản lý áp dụng quy định tất cả các loại xe kinh doanh vận tải theo hợp đồng dưới 9 chỗ mà ứng dụng hợp đồng điện tử thì là xe taxi”.

Taxi công nghệ tương đối giống taxi truyền thống

Trong Công văn số 1077 của Bộ GTVT gửi Thủ tướng nêu rõ, trước đó Văn phòng Chính phủ đã gửi phiếu lấy ý kiến các thành viên Chính phủ đối với nội dung quản lý xe dưới 9 chỗ ngồi theo 2 phương án, một là xe taxi, hai là xe hợp đồng.

8 thành viên Chính phủ chọn phương án 1, coi taxi công nghệ là taxi. 

15/26 thành viên Chính phủ chọn phương án 2 coi taxi công nghệ xe là loại hình xe hợp đồng, và 3 thành viên Chính phủ không chọn phương án nào và đề nghị đưa ra quy định riêng cho loại hình mới.

Trong Công văn này, Bộ GTVT trình bày, nếu theo quy định thì sẽ lựa chọn theo phương án 2 (có 15/26 thành viên Chính phủ chọn), tức là coi taxi công nghệ là xe hợp đồng. Tuy nhiên, Bộ GTVT lại chọn phương án 1 (có 8/26 thành viên Chính phủ chọn), tức coi taxi công nghệ là xe taxi. 

Bộ GTVT nêu: “Quá trình thí điểm ứng dụng hợp đồng điện tử thời gian qua, Bộ GTVT và các Bộ, ngành, địa phương đã thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong việc đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, thí điểm đúng loại hình Thủ tướng đã cho phép, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu thúc đẩy sự đổi mới trong hoạt động vận tải. 

Đối với người dân, quan tâm nhất đó là sự thuận lợi và chi phí cho chuyến đi, yêu cầu đối với đơn vị kinh doanh vận tải đó là an toàn cho khách hàng, thực hiện đầy đủ các điều kiện kinh doanh vận tải và các quy định khác, như thuế, trách nhiệm đối với người lao động. Quá trình thí điểm cho thấy xe hợp đồng điện tử là tương đối giống với xe taxi”.

Bộ GTVT cũng nêu những hạn chế khi chọn phương án 1 như, chưa phù hợp với giao dịch của Luật Điện tử năm 2005.

Phát sinh chi phí đổi phù hiệu từ xe hợp đồng sang xe taxi, chi phí lắp đặt hộp đèn khoảng 50 nghìn xe.

Bộ GTVT cho rằng việc quy định là xe taxi, đáp ứng việc không triệt tiêu ứng dụng khoa học, tạo thuận lợi cho công tác quản lý và không ảnh hưởng đến nhu cầu đi lại của người dân.

Trao đổi với PV Báo Thanh tra, đại diện một Cty có ứng dụng gọi xe (xin được giấu tên) rất đồng tình với ý kiến của 8 thành viên Chính phủ (chọn phương án là xe taxi).

Đại diện Cty có ứng dụng gọi xe này cũng đồng thuận với đề xuất Bộ GTVT, đó là: Phương án này nghiên cứu bổ sung quy định: “Trong 1 tháng xe ô tô kinh doanh vận tải khách bằng xe taxi phải có thời gian hoạt động tại địa phương nơi cấp phù hiệu tối thiểu 70% tổng thời gian hoạt động trong tháng thì mới được coi là taxi. Việc xác định thời gian hoạt động thông qua dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình”. 

Quy định này nhằm mục đích kiểm soát tình trạng xe taxi đăng ký tại địa phương xung quanh các đô thị lớn. 

Đặc biệt với việc lựa chọn phương án coi loại hình này là taxi đem lại sự công bằng, bình đẳng về điều kiện kinh doanh vận tải. Đồng thời giải quyết được vấn đề kiến nghị lâu nay các hiệp hội taxi đã đề xuất.

Nhiều nước quản lý taxi công nghệ như taxi truyền thống

Theo tin từ Bloomberg, cơ quan chức năng Singapore đang tiến hành thu thập ý kiến của người dân về vấn đề, siết chặt kiểm soát các công ty ứng dụng gọi xe như Grab và Go-Jek, áp dụng các quy định tương tự như đối với các hãng taxi truyền thống, và đợt lấy ý kiến sẽ kéo dài đến hết ngày 21/2.

Hiện nay, taxi công nghệ và taxi truyền thống đang được quản lý theo những cách khác nhau, dẫn tới không ít tranh cãi.

Cơ quan Giao thông đường bộ Singapore (LTA) nói rằng, cả hai dạng doanh nghiệp taxi này đều "cung cấp cùng một dịch vụ cơ bản là vận chuyển hành khách từ điểm này đến điểm khác", nhưng doanh nghiệp taxi truyền thống phải có giấy phép mới được hoạt động còn taxi công nghệ thì không.

Chủ trương siết kiểm soát taxi công nghệ nói trên được Singapore đưa ra hơn 5 năm sau khi những ứng dụng gọi xe như Grab trở nên phố biến ở nước này. Quy định mới nhằm mang lại sự bảo vệ tốt hơn cho cả hành khách và tài xế, và dự kiến sẽ không cho phép các hãng taxi công nghệ cấm tài xế của mình làm việc cho hãng khác.

Trước đó, cuối năm 2017, Tòa Công lý châu Âu (ECJ) đã phán quyết, Uber là một hãng cung cấp dịch vụ vận tải, không phải một công ty kỹ thuật số. ECJ cho biết, “các nước thành viên vì thế có thể quản lý điều kiện kinh doanh dịch vụ này”.

Sau quy định này, nhiều nước châu Âu đã rộng đường quản lý những ứng dụng dạng như Uber. Điển hình là Đan Mạch, khi nước này thông qua luật mới yêu cầu tất cả các taxi, dù truyền thống hay công nghệ, đều phải có đồng hồ tính tiền. Một thời gian ngắn sau đó, Uber tuyên bố tự rút khỏi thị trường này.

Còn tại Bulgari, sau hàng cuộc biểu tình của các hãng taxi truyền thống khi cho rằng các ứng dụng như Uber đang cạnh tranh không lành mạnh vì sử dụng tài xế không có giấy phép lái taxi, không có giấy phép hành nghề vận tải, chính quyền nước này đã phải vào cuộc.

Sau cuộc điều tra giữa cơ quan thuế và cơ quan vận tải của Bulgari, Uber bị phạt 50.000 Euro (57.000 USD). Các nhà làm luật còn yêu cầu Uber và các dịch vụ tương tự phải có xe taxi và tài xế được cấp phép nếu muốn vận hành.

Uber cũng đã tự rút khỏi thị trường Bulgari sau đó và không cho thấy dấu hiệu quay trở lại.

Còn ở Mỹ, thành phố Austin (Texas) đã yêu cầu Uber phải lấy dấu vân tay và kiểm tra lý lịch của tất cả tài xế, tương tự như với tài xế taxi truyền thống, và bác bỏ đề nghị của công ty này về việc muốn tự quản lý các tài xế đối tác.

Việc Uber phản đối, bất hợp tác với yêu cầu trên đã khiến chính quyền Austin đưa ra lệnh cấm hãng vận hành tại thành phố này. 10.000 tài xế đối tác của Uber đã phải bỏ việc hoặc sang các thành phố lân cận để hành nghề.

Nghiêm Lan