Nếu vi phạm Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, giấy phép lái xe sẽ bị trừ số điểm tương ứng với tính chất, mức độ của hành vi. Ảnh minh họa: Nguồn ảnh: dulieuthongtin.csgt.vn

Đây là một trong những quy định mới liên quan đến người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ tại Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, có hiệu lực thi hành đầu năm 2025.

Có phải đổi giấy phép lái xe theo phân hạng mới?

Theo quy định luật hiện hành, giấy phép lái xe gồm 13 hạng: A1, A2, A3, A4, B1, B2, C, D, E, FB2, FD, FE, FC.

Còn theo quy định Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, từ năm 2025, giấy phép lái xe gồm 15 hạng: A1, A, B1, B, C1, C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E và DE.

Trong đó, giấy phép lái xe các hạng A1, A, B1 không thời hạn. Giấy phép lái xe hạng B và hạng C1 có thời hạn 10 năm kể từ ngày cấp.

Giấy phép lái xe các hạng còn lại có thời hạn 5 năm kể từ ngày cấp.

Luật mới cũng quy định rõ, giấy phép lái xe được cấp trước ngày luật mới có hiệu lực thì được tiếp tục sử dụng theo thời hạn ghi trên giấy phép lái xe.

Người học lái xe đã hoặc đang được đào tạo trước ngày luật mới có hiệu lực mà chưa được sát hạch, cấp giấy phép lái xe thì được sát hạch, cấp giấy phép lái xe theo phân hạng mới.

Đáng chú ý, theo quy định của luật mới, mỗi giấy phép lái xe có 12 điểm, dùng để quản lý việc chấp hành pháp luật về Trật tự an toàn giao thông đường bộ của người lái xe thông qua hệ thống cơ sở dữ liệu.

Nếu vi phạm luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, giấy phép lái xe sẽ bị trừ số điểm tương ứng với tính chất, mức độ của hành vi. Thông tin về điểm trừ giấy phép lái xe sẽ được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu ngay sau khi quyết định xử phạt có hiệu lực thi hành và thông báo cho người vi phạm biết.

Giấy phép lái xe được phục hồi đủ 12 điểm khi chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong 12 tháng kể từ ngày bị trừ điểm gần nhất.

Nếu bị trừ hết điểm, người có giấy phép lái xe không được điều khiển phương tiện theo loại giấy phép lái xe đó.

Sau ít nhất 6 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm thì người có giấy phép lái xe được tham gia kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về trật tự an toàn giao thông do lực lượng cảnh sát giao thông tổ chức. Kết quả đạt yêu cầu, giấy phép lái xe sẽ được phục hồi đủ 12 điểm

Giấy phép lái xe mới đổi, cấp lại, nâng hạng được giữ nguyên số điểm của giấy phép lái xe trước khi đổi, cấp lại, nâng hạng.

Chính phủ sẽ quy định trình tự, thủ tục trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe; quy định lộ trình thực hiện.

Bộ trưởng Bộ Công an sẽ quy định chi tiết việc lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ với người có giấy phép lái xe.

Trừ điểm giấy phép lái xe nhân văn hơn, không lãng phí

Quy định về trừ điểm giấy phép lái xe được đánh giá mang tính nhân văn hơn, vừa đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, vừa nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ với người lái xe, phòng ngừa vi phạm.

Bởi nếu chưa bị trừ hết điểm thì tài xế tiếp tục được điều khiển phương tiện, không gây ảnh hưởng đến các hoạt động đi lại, lao động, sản xuất kinh doanh.

Theo báo cáo của Chính phủ, hiện mỗi năm có khoảng 500.000 giấy phép lái xe bị tước, khiến tài xế không được phép điều khiển phương tiện, tác động không nhỏ đến các hoạt động nêu trên. Nhiều người vi phạm chấp nhận bỏ giấy phép lái xe, dẫn tới tồn đọng, lãng phí rất lớn.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho hay kiểm tra kiến thức trong trường hợp trên không phải là sát hạch lại để cấp giấy phép lái xe, nhưng sẽ có nội dung tương tự sát hạch lý thuyết cấp giấy phép lái xe.

Vì vậy, Điều 61, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ quy định: “Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định hình thức, nội dung, quy trình sát hạch để cấp giấy phép lái xe…”.

Còn thẩm quyền kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, giao cho lực lượng cảnh sát giao thông là phù hợp. Vì lực lượng này có trách nhiệm quản lý người điều khiển phương tiện tham gia giao thông sau khi được cấp giấy phép lái xe, cả về nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, sức khỏe, tâm lý, tinh thần và hành vi tham gia giao thông.

Từ năm 2025, thanh tra giao thông không được quyền dừng xe

Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định 2 lực lượng được quyền dừng phương tiện, gồm cảnh sát giao thông và thanh tra giao thông.

Từ 1/1/2025, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ quy định lực lượng duy nhất được quyền dừng phương tiện là cảnh sát giao thông (hoặc lực lượng khác trong công an nhân dân được huy động phối hợp).

Qu định mới này thống nhất với Luật Đường bộ vừa được Quốc hội thông qua mới đây, khi quy định thanh tra giao thông có nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về kết cấu hạ tầng đường bộ; vận tải đường bộ tại đơn vị vận tải, bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ…

Sự thay đổi nêu trên nhằm bảo đảm thống nhất, tránh chồng chéo chức năng, nhiệm vụ giữa lực lượng cảnh sát giao thông và lực lượng thanh tra, tránh phiền hà cho người tham gia giao thông khi có nhiều lực lượng có thẩm quyền xử lý vi phạm trên đường b

Giấy phép lái xe gồm 15 hạng

- Hạng A1 cấp cho người lái xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh đến 125 cm3 hoặc có công suất động cơ điện đến 11 kW;

- Hạng A cấp cho người lái xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh trên 125 cm3 hoặc có công suất động cơ điện trên 11 kW và các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1;

- Hạng B1 cấp cho người lái xe mô tô ba bánh và các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1;

- Hạng B cấp cho người lái xe ô tô chở người đến 08 chỗ (không kể chỗ của người lái xe); xe ô tô tải và ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 3.500 kg; các loại xe ô tô quy định cho giấy phép lái xe hạng B có kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 750 kg;

- Hạng C1 cấp cho người lái xe ô tô tải và ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 3.500 kg đến 7.500 kg; các loại xe ô tô tải quy định cho giấy phép lái xe hạng C1 có kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 750 kg; các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng B;

- Hạng C cấp cho người lái xe ô tô tải và ô tô chuyên dùng có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 7.500 kg; các loại xe ô tô tải quy định cho giấy phép lái xe hạng C kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 750 kg; các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng B và hạng C1;

- Hạng D1 cấp cho người lái xe ô tô chở người trên 08 chỗ (không kể chỗ của người lái xe) đến 16 chỗ (không kể chỗ của người lái xe), các loại xe ô tô chở người quy định cho giấy phép lái xe hạng D1 kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 750 kg; các loại xe quy định cho giấy phép lái xe các hạng B, C1, C;

- Hạng D2 cấp cho người lái xe ô tô chở người (kể cả xe buýt) trên 16 chỗ (không kể chỗ của người lái xe) đến 29 chỗ (không kể chỗ của người lái xe), các loại xe ô tô chở người quy định cho giấy phép lái xe hạng D2 kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 750 kg; các loại xe quy định cho giấy phép lái xe các hạng B, C1, C, D1;

- Hạng D cấp cho người lái xe ô tô chở người (kể cả xe buýt) trên 29 chỗ (không kể chỗ của người lái xe); xe ô tô chở người giường nằm; các loại xe ô tô chở người quy định cho giấy phép lái xe hạng D kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 750 kg; các loại xe quy định cho giấy phép lái xe các hạng B, C1, C, D1, D2;

- Hạng BE cấp cho người lái các loại xe ô tô quy định cho giấy phép lái xe hạng B kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 750 kg;

- Hạng C1E cấp cho người lái các loại xe ô tô quy định cho giấy phép lái xe hạng C1 kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 750 kg;

- Hạng CE cấp cho người lái các loại xe ô tô quy định cho giấy phép lái xe hạng C kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 750 kg; xe ô tô đầu kéo kéo sơ mi rơ moóc;

- Hạng D1E cấp cho người lái các loại xe ô tô quy định cho giấy phép lái xe hạng D1 kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 750 kg;

- Hạng D2E cấp cho người lái các loại xe ô tô quy định cho giấy phép lái xe hạng D2 kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 750 kg;

- Hạng DE cấp cho người lái các loại xe ô tô quy định cho giấy phép lái xe hạng D kéo rơ moóc có khối lượng toàn bộ theo thiết kế trên 750 kg; xe ô tô chở khách nối toa.