Thường trực Ban Bí thư, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai. Ảnh: Đ.X

Ngày 26/7, Ban Tổ chức Trung ương tổ chức hội nghị quán triệt Quy định 114 của Bộ Chính trị về “kiểm soát quyền lực và phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ”.

Quy định số 114 về kiểm soát quyền lực và phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ được Bộ Chính trị ban hành gồm 16 điều trong đó quy định cụ thể về hành vi tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ; trách nhiệm kiểm soát quyền lực và phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ và xử lý vi phạm.

Quy định này thay thế Quy định số 205 được ban hành từ năm 2019 của Bộ Chính trị.

Bổ sung nhiều hành vi mới

Quán triệt tại hội nghị, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Mai Văn Chính cho biết, 8 hành vi lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn được nêu tại Quy định 114 cơ bản kế thừa Quy định 205.

Cạnh đó, Quy định 114 đã bổ sung một số hành vi mới. Đó là, “lồng ghép ý đồ cá nhân khi thực hiện các khâu trong công tác cán bộ vì động cơ, mục đích vụ lợi hoặc có lợi cho nhân sự trong quá trình thực hiện công tác cán bộ”; “khi nhận đơn, thư phản ánh, tố cáo hoặc biết nhân sự có hành vi tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ nhưng thỏa hiệp, lúng túng, bao che không xử lý theo thẩm quyền, xử lý không đúng quy định hoặc không báo cấp có thẩm quyền xử lý”.

Trong 6 hành vi chạy chức, chạy quyền cũng có hành vi mới là “chạy tuổi, thâm niên công tác, danh hiệu thi đua, khen thưởng, bằng cấp, phân công, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, chỉ định, điều động, luân chuyển, biệt phái, thăng quân hàm… nhằm mục đích đủ tiêu chuẩn, điều kiện, có được chức vụ, quyền lợi”.

Quy định 114 cũng bổ sung một số hành vi tiêu cực khác, gồm: “Thiếu trách nhiệm hoặc vì động cơ cá nhân làm thất lạc, mất hồ sơ cán bộ thuộc thẩm quyền quản lý”; “làm giả, làm sai lệch hồ sơ, tài liệu để được xem xét, thực hiện quy định, quy trình, quy chế, quyết định về công tác cán bộ”.

“Báo cáo, lập hồ sơ, kê khai lý lịch đảng viên, lý lịch cán bộ, nhất là lịch sử bản thân và gia đình không đầy đủ, không trung thực”; “trực tiếp, thông qua người khác, lợi dụng phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội đưa thông tin không đúng sự thật, xuyên tạc, kích động, gây mất đoàn kết nội bộ, ảnh hưởng xấu đến công tác cán bộ” cũng là hành vi tiêu cực mới được quy định tại Quy định 114.

Đáng chú ý, để tăng cường phòng ngừa, kiểm soát việc lợi dụng, lạm dụng quyền lực trong công tác cán bộ, Quy định 114 nêu rõ không bố trí người có quan hệ gia đình đồng thời đảm nhiệm các chức danh có liên quan, gồm: Thành viên trong cùng ban thường vụ cấp ủy, ban cán sự đảng, đảng đoàn, tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị; người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu trong cùng địa phương, cơ quan, đơn vị; người đứng đầu các cơ quan ở 13 ngành (Nội vụ, Thanh tra, Tài chính, Ngân hàng, Thuế, Hải quan, Công thương, Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Quân đội, Công an, Tòa án và Viện Kiểm sát) ở Trung ương hoặc cùng cấp ở một địa phương...

"Người có quan hệ gia đình là vợ (chồng); bố, mẹ, người trực tiếp nuôi dưỡng hoặc bố, mẹ, người trực tiếp nuôi dưỡng vợ (chồng); con đẻ, con nuôi, con dâu, con rể; anh, chị, em ruột; anh, chị, em ruột của vợ (chồng) theo quy định của pháp luật", theo khoản 7, Điều 2, Quy định 114. 

Người đứng đầu phải gương mẫu trong công tác cán bộ

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai cho biết, từ năm 2019, Bộ Chính trị ban hành Quy định 205 về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức chạy quyền.

Quy định này, cùng với các quy định của Đảng đã từng bước khắc phục tình trạng lạm quyền, lợi dụng quyền lực trong công tác cán bộ, theo bà Mai.

Toàn cảnh hội nghị Quán triệt Quy định 114 của Bộ Chính trị về “kiểm soát quyền lực và phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ” . Ảnh: TTXVN

Lưu ý các ngành, địa phương, tổ chức Đảng cần thực hiện nghiêm Quy định 114, đặc biệt là không bố trí người có quan hệ gia đình đồng thời đảm nhiệm các chức danh có liên quan, đặc biệt là 13 ngành đã nêu cụ thể, bà Mai nhìn nhận, đây là quy định khó, vì đụng chạm đến con người, tâm tư, tình cảm, mong muốn.

Tuy nhiên, theo bà, là người đứng đầu, người cán bộ lãnh đạo quản lý phải cân nhắc đầy đủ, gương mẫu.

“Quy định cấm thì không được làm, yêu cầu gương mẫu thì phải cân nhắc tính toán kỹ lưỡng”, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai nhấn mạnh.

Nhấn mạnh việc quán triệt, thực hiện nghiêm để Quy định 114 đi vào cuộc sống, bà Mai đề nghị, ngay sau hội nghị này, các cấp ủy, tổ chức Đảng tiếp tục quán triệt trong phạm vi, chức trách của mình, cụ thể hóa, thường xuyên kiểm tra, giám sát thực hiện.

Khi phát hiện vấn đề bất bình thường, có phản ánh cần kiểm tra, xử lý kịp thời, xử lý nghiêm, bà Trương Thị Mai nói rõ, có như vậy Quy định 114 mới đi vào thực chất, tạo niềm tin của cán bộ đảng viên, nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng trong công tác cán bộ.

Được biết, sau 3 năm triển khai Quy định 205, đã chỉ đạo thí điểm đổi mới tuyển chọn cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp vụ, cấp sở, cấp phòng theo hướng khách quan, công khai, minh bạch với 438 vị trí.

9.100 cán bộ được điều động gắn với việc chuyển đổi vị trí công tác; tổ chức 1.600 cuộc thanh tra, kiểm tra, giám sát về công tác cán bộ; tham mưu, đề xuất không xem xét 251 lượt cán bộ diện Trung ương quản lý chưa đảm bảo tiêu chuẩn, điều kiện.

Cũng qua thực hiện Quy định 205, đã phát hiện 50 trường hợp có quan hệ gia đình cùng đảm nhiệm chức danh có liên quan để điều động, phân công, bố trí chức danh khác phù hợp; xử lý trách nhiệm với các vi phạm trong công tác cán bộ, trong đó đình chỉ công tác, chức vụ 5 trường hợp; tạm dừng có thời hạn theo quy định của cấp có thẩm quyền việc quy hoạch, điều động, luân chuyển với 190 trường hợp.

Bên cạnh kết quả đạt được, một số nội dung trong Quy định 205 chưa được cụ thể hóa, còn bất cập, khó triển khai trong thực tiễn; một số chế tài xử lý thiếu cụ thể, chưa đủ mạnh, chưa phát huy tác dụng phòng ngừa, răn đe, nên còn xảy ra sai phạm…