Đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân. Ảnh: Đ.X

Sáng ngày 21/7, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự kiến chương trình giám sát của Quốc hội năm 2022.

Tài sản công chuyển hoá tư bằng nhiều thủ đoạn

Nêu ý kiến đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau) đề nghị Quốc hội cân nhắc thay 2 chuyên đề là thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.

Thay vào đó là 2 chuyên đề khác mà đại biểu thấy “nhân dân rất bức xúc”. Chuyên đề giám sát đầu tiên được ông Vân đề xuất là việc thực hiện chính sách pháp luật trong việc bổ nhiệm, luân chuyển, điều động cán bộ.

Đại biểu này đưa ra dẫn chứng chứng minh, cách đây 2 hôm, 1 Phó Chủ tịch phường ở TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa nhận thức rất “ấu trĩ” về chống dịch (giải thích bánh mì không phải thực phẩm thiết yếu - PV).

“Dư luận đặt ra câu hỏi là cán bộ như vậy mà làm 1 vị trí trụ cột của phường - mắt xích cuối cùng của Nhà nước với nhân dân thì uy tín của Đảng, Nhà nước như thế nào?”, ông Vân nói.

Ví dụ nữa được đại biểu đoàn Cà Mau đề cập là vừa qua Hội đồng Bầu cử Quốc gia đã phải loại ra 1 đại biểu (cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam - PV) được cử tri bầu nhưng không đủ tư cách do vi phạm trước đó rất nhiều năm trước.

Theo ông Vân, điều đó cho thấy, công tác triển khai các quy định về tổ chức nhân sự bởi các văn bản pháp luật có thiếu nhất quán và không chọn đúng người.

“Nếu như chúng ta giám sát chuyên đề này có kết quả sẽ là một động lực thúc đẩy mạnh mẽ cho Quốc hội, Chính phủ sốc lại đội hình, nâng cao chất lượng bộ máy để thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chiến lược của năm”, ông Vân nhấn mạnh.

Chuyên đề giám sát thứ 2 được đại biểu Vân đề xuất là việc thực hiện chính sách pháp luật trong quản lý, sử dụng tài sản công ở các doanh nghiệp Nhà nước và các đơn vị sự nghiệp công lập.

“Thời gian qua cho thấy vi phạm rất nhiều nhưng chúng ta ít kiểm tra, ít giám sát. Đặc biệt là tài sản công ở trong các đơn vị này được chuyển hoá sang tư bằng nhiều thủ đoạn. Đó là, thông qua đấu giá trá hình, chuyển đổi mục đích sử dụng bên từ công sang tư. Thế mà chúng ta chưa có 1 đợt giám sát có tính chất cao trào bằng hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội”, ông Vân nêu lý do đề xuất của mình.

Ông Vân tin rằng, thực hiện 2 chuyên đề trên sẽ tạo ra xung động mới cho Quốc hội, Chính phủ hoạt động có hiệu quả hơn, đáp ứng được yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân.

Đại biểu đoàn Cà Mau cũng đề nghị, giao Uỷ ban Tài chính Ngân sách thực hiện giám sát chuyên đề về thực hành tiết kiệm chống lãng phí; Uỷ ban Pháp luật thực hiện chuyên đề việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã để khi có cơ sở thì báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thì trình Quốc hội giám sát vào 1 dịp thích hợp.

Đi giám sát phải có những kịch bản cho việc giãn cách, bố trí nhân sự

Đồng tình với 4 chuyên đề Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đưa ra, theo đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP Hồ Chí Minh), 2 chuyên đề về thực hành tiết kiệm chống lãng phí và thực hiện quy định của pháp luật về quy hoạch rất cần thiết cần giám sát tối cao.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân đoàn TP HCM. Ảnh: ĐX

Từ thực tiễn dịch COVID -19 diễn biến vẫn rất khốc liệt, đại biểu Ngân cho hay, dịch được dự báo có thể kéo dài, tái đi tái lại, kể cả ở các nước đã tiêm vaccine. Vì thế, bên cạnh thần tốc thực hiện chiến lược vaccine, vấn đề đảm bảo an sinh xã hội là rất quan trọng.

Ông Ngân kiến nghị, Quốc hội giám sát 2 gói hỗ trợ của Chính phủ về hỗ trợ các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, gồm gói hỗ trợ 62.000 tỷ năm 2020 và gói 26.000 tỷ trong năm 2021.

“Hiện nay dịch COVID -19 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, có khả năng gây khó khăn cho các đoàn giám sát trong thời gian tới. Cho nên khi thực hiện giám sát, chúng ta phải có những kịch bản cho việc giãn cách, đi lại, bố trí nhân sự tham gia”, ông Ngân đề nghị.

Nêu thực tế sau khi giám sát xong không biết đơn vị, địa phương thực hiện yêu cầu của đoàn giám sát như thế nào, vị đại biểu TP HCM đề nghị lưu ý vấn đề hậu giám sát.

Cũng thống nhất 4 chuyên đề mà Uỷ ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn, theo đại biểu Hoàng Đức Thắng (đoàn Quảng Trị) đây là những vấn đề hết sức bức thiết, cử tri quan tâm.

Tuy nhiên, ông Thắng cho rằng, cách lựa chọn chuyên đề giám sát hiện nay chỉ giải quyết những vấn đề có tính ngắn hạn, hàng năm mà chưa nhìn thấy nội dung giám sát cho cả giai đoạn.

“Nói cách khác, việc xây dựng chuyên đề giám sát đang ăn đong hàng năm”, ông Thắng nói và bày tỏ quan điểm đồng tình cần xây dựng đề án đổi mới hoạt động giám sát của Quốc hội.

Theo ông Thắng, đề án này cần định hướng, xác định nội dung có tính tổng quan cho hoạt động giám sát cho cả nhiệm kỳ khóa XV. Trên cơ sở đó, hàng năm Quốc hội sẽ xem xét lựa chọn các nội dung chuyên đề để giám sát có tầm nhìn, lộ trình toàn diện và căn bản hơn. Trong trường hợp tình hình phát sinh đột xuất thì Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét báo cáo Quốc hội điều chỉnh bổ sung nội dung giam sát linh hoạt và phù hợp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã lựa chọn 4 chuyên đề trình Quốc hội xem xét, quyết định chọn 2 chuyên đề để giám sát tối cao, 2 chuyên đề còn lại sẽ giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức giám sát. Cụ thể như sau:

Chuyên đề 1: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 (dự kiến giao Ủy ban Tài chính, Ngân sách chủ trì tham mưu về nội dung).

Chuyên đề 2: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch được ban hành (dự kiến giao Ủy ban Kinh tế chủ trì tham mưu về nội dung).

Chuyên đề 3: Việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo từ ngày 1/7/2016 đến ngày 1/7/2021 (dự kiến giao Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chủ trì tham mưu về nội dung).

Chuyên đề 4: Việc thực hiện các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019 - 2021 (dự kiến giao Ủy ban Pháp luật chủ trì tham mưu về nội dung).